Kanun Numarasý: 5237

Kabul Tarihi: 26/09/2004

Resmi Gazete Tarih: 12/10/2004

Resmi Gazete Sayýsý: 25611

Madde 1 - (1) Ceza Kanununun amacý; kiþi hak ve özgürlüklerini, kamu düzen ve güvenliðini, hukuk devletini, kamu saðlýðýný ve çevreyi, toplum barýþýný korumak, suç iþlenmesini önlemektir. Kanunda, bu amacýn gerçekleþtirilmesi için ceza sorumluluðunun temel esaslarý ile suçlar, ceza ve güvenlik tedbirlerinin türleri düzenlenmiþtir.

Madde 2 - (1) Kanunun açýkça suç saymadýðý bir fiil için kimseye ceza verilemez ve güvenlik tedbiri uygulanamaz. Kanunda yazýlý cezalardan ve güvenlik tedbirlerinden baþka bir ceza ve güvenlik tedbirine hükmolunamaz.

(2) Ýdarenin düzenleyici iþlemleriyle suç ve ceza konulamaz.

(3) Kanunlarýn suç ve ceza içeren hükümlerinin uygulanmasýnda kýyas yapýlamaz. Suç ve ceza içeren hükümler, kýyasa yol açacak biçimde geniþ yorumlanamaz.

Madde 3 - (1) Suç iþleyen kiþi hakkýnda iþlenen fiilin aðýrlýðýyla orantýlý ceza ve güvenlik tedbirine hükmolunur.

(2) Ceza Kanununun uygulamasýnda kiþiler arasýnda ýrk, dil, din, mezhep, milliyet, renk, cinsiyet, siyasal veya diðer fikir yahut düþünceleri, felsefi inanç, millî veya sosyal köken, doðum, ekonomik ve diðer toplumsal konumlarý yönünden ayrým yapýlamaz ve hiçbir kimseye ayrýcalýk tanýnamaz.

Madde 4 - (1) Ceza kanunlarýný bilmemek mazeret sayýlmaz.

(Metinden çýkartýlan fýkra: 29/06/2005-5377 S.K./1.mad)

Madde 5 - (1) Bu Kanunun genel hükümleri, özel ceza kanunlarý ve ceza içeren kanunlardaki suçlar hakkýnda da uygulanýr.

Madde 6 - (1) Ceza kanunlarýnýn uygulanmasýnda;

a) Vatandaþ deyiminden; fiili iþlediði sýrada Türk vatandaþý olan kiþi,

b) Çocuk deyiminden; henüz onsekiz yaþýný doldurmamýþ kiþi,

c) Kamu görevlisi deyiminden; kamusal faaliyetin yürütülmesine atama veya seçilme yoluyla ya da herhangi bir surette sürekli, süreli veya geçici olarak katýlan kiþi,

d) Yargý görevi yapan deyiminden; yüksek mahkemeler ve adlî, idarî ve askerî mahkemeler üye ve hâkimleri ile Cumhuriyet savcýsý ve avukatlar,

e) Gece vakti deyiminden; güneþin batmasýndan bir saat sonra baþlayan ve doðmasýndan bir saat evvele kadar devam eden zaman süresi,

f) Silâh deyiminden;

1. Ateþli silâhlar,

2. Patlayýcý maddeler,

3. Saldýrý ve savunmada kullanýlmak üzere yapýlmýþ her türlü kesici, delici veya bereleyici alet,

4. Saldýrý ve savunma amacýyla yapýlmýþ olmasa bile fiilen saldýrý ve savunmada kullanýlmaya elveriþli diðer þeyler,

5. Yakýcý, aþýndýrýcý, yaralayýcý, boðucu, zehirleyici, sürekli hastalýða yol açýcý nükleer, radyoaktif, kimyasal, biyolojik maddeler,

g) Basýn ve yayýn yolu ile deyiminden; her türlü yazýlý, görsel, iþitsel ve elektronik kitle iletiþim aracýyla yapýlan yayýnlar,

h) Ýtiyadi suçlu deyiminden; kasýtlý bir suçun temel þeklini ya da daha aðýr veya daha az cezayý gerektiren nitelikli þekillerini bir yýl içinde ve farklý zamanlarda ikiden fazla iþleyen kiþi,

i) Suçu meslek edinen kiþi deyiminden; kýsmen de olsa geçimini suçtan elde ettiði kazançla saðlamaya alýþmýþ kiþi,

j) Örgüt mensubu suçlu deyiminden; bir suç örgütünü kuran, yöneten, örgüte katýlan veya örgüt adýna diðerleriyle birlikte veya tek baþýna suç iþleyen kiþi, anlaþýlýr.

Madde 7 - (1) Ýþlendiði zaman yürürlükte bulunan kanuna göre suç sayýlmayan bir fiilden dolayý kimseye ceza verilemez ve güvenlik tedbiri uygulanamaz. Ýþlendikten sonra yürürlüðe giren kanuna göre suç sayýlmayan bir fiilden dolayý da kimse cezalandýrýlamaz ve hakkýnda güvenlik tedbiri uygulanamaz. Böyle bir ceza veya güvenlik tedbiri hükmolunmuþsa infazý ve kanunî neticeleri kendiliðinden kalkar.

(2) Suçun iþlendiði zaman yürürlükte bulunan kanun ile sonradan yürürlüðe giren kanunlarýn hükümleri farklý ise, failin lehine olan kanun uygulanýr ve infaz olunur.

(4) Geçici veya süreli kanunlarýn, yürürlükte bulunduklarý süre içinde iþlenmiþ olan suçlar hakkýnda uygulanmasýna devam edilir.

Madde 8 - (1) Türkiye'de iþlenen suçlar hakkýnda Türk kanunlarý uygulanýr. Fiilin kýsmen veya tamamen Türkiye'de iþlenmesi veya neticenin Türkiye'de gerçekleþmesi hâlinde suç, Türkiye'de iþlenmiþ sayýlýr.

(2) Suç;

a) Türk kara ve hava sahalarý ile Türk karasularýnda,

b) Açýk denizde ve bunun üzerindeki hava sahasýnda, Türk deniz ve hava araçlarýnda veya bu araçlarla,

c) Türk deniz ve hava savaþ araçlarýnda veya bu araçlarla,

d) Türkiye'nin kýt'a sahanlýðýnda veya münhasýr ekonomik bölgesinde tesis edilmiþ sabit platformlarda veya bunlara karþý,

Ýþlendiðinde Türkiye'de iþlenmiþ sayýlýr.

Madde 9 - (1) Türkiye'de iþlediði suçtan dolayý yabancý ülkede hakkýnda hüküm verilmiþ olan kimse, Türkiye'de yeniden yargýlanýr.

Madde 10 - (1) Yabancý ülkede Türkiye namýna memuriyet veya görev üstlenmiþ olup da bundan dolayý bir suç iþleyen kimse, bu fiile iliþkin olarak yabancý ülkede hakkýnda mahkûmiyet hükmü verilmiþ bulunsa bile, Türkiye'de yeniden yargýlanýr.

Madde 11 - (1) Bir Türk vatandaþý, 13 üncü maddede yazýlý suçlar dýþýnda, Türk kanunlarýna göre aþaðý sýnýrý bir yýldan az olmayan hapis cezasýný gerektiren bir suçu yabancý ülkede iþlediði ve kendisi Türkiye'de bulunduðu takdirde, bu suçtan dolayý yabancý ülkede hüküm verilmemiþ olmasý ve Türkiye'de kovuþturulabilirliðin bulunmasý koþulu ile Türk kanunlarýna göre cezalandýrýlýr.

(2) Suç, aþaðý sýnýrý bir yýldan az hapis cezasýný gerektirdiðinde yargýlama yapýlmasý zarar görenin veya yabancý hükûmetin þikâyetine baðlýdýr. Bu durumda þikâyet, vatandaþýn Türkiye'ye girdiði tarihten itibaren altý ay içinde yapýlmalýdýr.

Madde 12 - (1) Bir yabancý, 13 üncü maddede yazýlý suçlar dýþýnda, Türk kanunlarýna göre aþaðý sýnýrý en az bir yýl hapis cezasýný gerektiren bir suçu yabancý ülkede Türkiye'nin zararýna iþlediði ve kendisi Türkiye'de bulunduðu takdirde, Türk kanunlarýna göre cezalandýrýlýr. Yargýlama yapýlmasý Adalet Bakanýnýn istemine baðlýdýr.

(2) Yukarýdaki fýkrada belirtilen suçun bir Türk vatandaþýnýn veya Türk kanunlarýna göre kurulmuþ özel hukuk tüzel kiþisinin zararýna iþlenmesi ve failin Türkiye'de bulunmasý hâlinde, bu suçtan dolayý yabancý ülkede hüküm verilmemiþ olmasý koþulu ile suçtan zarar görenin þikâyeti üzerine fail, Türk kanunlarýna göre cezalandýrýlýr.

(3) Maðdur yabancý ise, aþaðýdaki koþullarýn varlýðý hâlinde fail, Adalet Bakanýnýn istemi ile yargýlanýr:

a) Suçun, Türk kanunlarýna göre aþaðý sýnýrý üç yýldan az olmayan hapis cezasýný gerektirmesi.

b) Suçlularýn geri verilmesi anlaþmasýnýn bulunmamasý veya geri verilme isteminin suçun iþlendiði ülkenin veya failin uyruðunda bulunduðu devletin hükûmeti tarafýndan kabul edilmemiþ olmasý.

(4) Birinci fýkra kapsamýna giren suçtan dolayý yabancý mahkemece mahkûm edilen veya herhangi bir nedenle davasý veya cezasý düþen veya beraat eden yahut suçu kovuþturulabilir olmaktan çýkan yabancý hakkýnda Adalet Bakanýnýn istemi üzerine Türkiye'de yeniden yargýlama yapýlýr.

Madde 13 - (1) Aþaðýdaki suçlarýn, vatandaþ veya yabancý tarafýndan, yabancý ülkede iþlenmesi hâlinde, Türk kanunlarý uygulanýr:

a) Ýkinci Kitap, Birinci Kýsým altýnda yer alan suçlar.

b) Ýkinci Kitap, Dördüncü Kýsým altýndaki Üçüncü, Dördüncü, Beþinci, Altýncý, Yedinci ve Sekizinci Bölümlerde yer alan suçlar.

c) Ýþkence (madde 94, 95).

d) Çevrenin kasten kirletilmesi (madde 181).

e) Uyuþturucu veya uyarýcý madde imal ve ticareti (madde 188), uyuþturucu veya uyarýcý madde kullanýlmasýný kolaylaþtýrma (madde 190).

f) Parada sahtecilik (madde 197), para ve kýymetli damgalarý imale yarayan araçlarýn üretimi ve ticareti (madde 200), mühürde sahtecilik (madde 202).

g) Fuhuþ (madde 227).

h) Rüþvet (madde 252).

i) Deniz, demiryolu veya havayolu ulaþým araçlarýnýn kaçýrýlmasý veya alýkonulmasý (madde 223, fýkra 2, 3) ya da bu araçlara karþý iþlenen zarar verme (madde 152) suçlarý.

(3) Birinci fýkranýn (a) ve (b) bentlerinde yazýlý suçlar dolayýsýyla yabancý bir ülkede mahkûmiyet veya beraat kararý verilmiþ olsa bile, Adalet Bakanýnýn talebi üzerine Türkiye'de yargýlama yapýlýr.

Madde 14 - (1) 11 ve 12 nci maddelerde belirtilen hâllerde, soruþturma konusu suçun yer aldýðý kanun maddesinde hapis cezasý ile adlî para cezasýndan birinin uygulanmasý seçimlik sayýlmýþ ise soruþturma veya kovuþturma açýlmaz.

Madde 15 - (1) Miktarýnýn soruþturma koþulu oluþturduðu hâllerde ceza, soruþturma evresinde ileri sürülen kanunî aðýrlaþtýrýcý nedenlerin aþaðý sýnýrý ve kanunî hafifletici nedenlerin yukarý sýnýrý göz önünde bulundurularak hesaplanýr.

Madde 16 - (1) Nerede iþlenmiþ olursa olsun bir suçtan dolayý, yabancý ülkede gözaltýnda, gözlem altýnda, tutuklulukta veya hükümlülükte geçen süre, ayný suçtan dolayý Türkiye'de verilecek cezadan mahsup edilir.

Madde 17 - (1) Yukarýdaki maddelerde açýklanan hâllerde mahkeme, yabancý mahkemelerden verilen ve Türk hukuk düzenine aykýrý düþmeyen hükmün, Türk kanunlarýna göre bir haktan yoksunluðu gerektirmesi hâlinde, Cumhuriyet savcýsýnýn istemi üzerine Türk kanunlarýndaki sonuçlarýnýn geçerli olmasýna karar verir.

Madde 18 - (1) Yabancý bir ülkede iþlenen veya iþlendiði iddia edilen bir suç nedeniyle hakkýnda ceza kovuþturmasý baþlatýlan veya mahkûmiyet kararý verilmiþ olan bir yabancý, talep üzerine, kovuþturmanýn yapýlabilmesi veya hükmedilen cezanýn infazý amacýyla geri verilebilir. Ancak, geri verme talebine esas teþkil eden fiil;

a) Türk kanunlarýna göre suç deðilse,

b) Düþünce suçu veya siyasî ya da askerî suç niteliðinde ise,

c) Türkiye Devletinin güvenliðine karþý, Türkiye Devletinin veya bir Türk vatandaþýnýn ya da Türk kanunlarýna göre kurulmuþ bir tüzel kiþinin zararýna iþlenmiþse,

d) Türkiye'nin yargýlama yetkisine giren bir suç ise,

e) Zamanaþýmýna veya affa uðramýþ ise,

Geri verme talebi kabul edilmez.

(2) Uluslararasý Ceza Divanýna taraf olmanýn gerektirdiði yükümlülükler hariç olmak üzere, vatandaþ suç sebebiyle yabancý bir ülkeye verilemez.

(3) Kiþinin, talep eden devlete geri verilmesi hâlinde ýrký, dini, vatandaþlýðý, belli bir sosyal gruba mensubiyeti veya siyasî görüþleri nedeniyle kovuþturulacaðýna veya cezalandýrýlacaðýna ya da iþkence ve kötü muameleye maruz kalacaðýna dair kuvvetli þüphe sebepleri varsa, talep kabul edilmez.

(4) Kiþinin bulunduðu yer aðýr ceza mahkemesi, geri verme talebi hakkýnda bu madde ve Türkiye'nin taraf olduðu ilgili uluslararasý sözleþme hükümlerine göre karar verir. Bu karara karþý temyiz yoluna baþvurulabilir.

(5) Mahkeme geri verme talebinin kabul edilebilir olduðuna karar verirse, bu kararýn yerine getirilip getirilmemesi Bakanlar Kurulunun takdirine baðlýdýr.

(6) Geri verilmesi istenen kiþi hakkýnda koruma tedbirlerine baþvurulmasýna, Türkiye'nin taraf olduðu ilgili uluslararasý sözleþme hükümlerine göre karar verilebilir.

(7) Geri verme talebinin kabul edilebilir olduðuna karar verilmesi hâlinde, ayrýca Ceza Muhakemeleri Usulü Kanunu hükümlerine göre tutuklama kararý verilebilir veya diðer koruma tedbirlerine baþvurulabilir.

(8) Geri verme hâlinde, kiþi ancak geri verme kararýna dayanak teþkil eden suçlardan dolayý yargýlanabilir veya mahkûm olduðu ceza infaz edilebilir.

Madde 19 - (1) Türkiye'nin egemenlik alaný dýþýnda iþlenen suçlar dolayýsýyla Türkiye'de yargýlama yapýlýrken, Türk kanununa göre verilecek olan ceza, suçun iþlendiði ülke kanununda öngörülen cezanýn üst sýnýrýndan fazla olamaz.

(2) Ancak suçun;

a) Türkiye'nin güvenliðine karþý veya zararýna olarak,

b) Türk vatandaþýna karþý ya da Türk kanunlarýna göre kurulmuþ özel hukuk tüzel kiþisi zararýna olarak,

Ýþlenmesi durumunda, yukarýdaki fýkra hükmü uygulanmaz.

Madde 20 - (1) Ceza sorumluluðu þahsîdir. Kimse baþkasýnýn fiilinden dolayý sorumlu tutulamaz.

(2) Tüzel kiþiler hakkýnda ceza yaptýrýmý uygulanamaz. Ancak, suç dolayýsýyla kanunda öngörülen güvenlik tedbiri niteliðindeki yaptýrýmlar saklýdýr.

Madde 21 - (1) Suçun oluþmasý kastýn varlýðýna baðlýdýr. Kast, suçun kanunî tanýmýndaki unsurlarýn bilerek ve istenerek gerçekleþtirilmesidir.

(2) Kiþinin, suçun kanunî tanýmýndaki unsurlarýn gerçekleþebileceðini öngörmesine raðmen, fiili iþlemesi hâlinde olasý kast vardýr. Bu hâlde, aðýrlaþtýrýlmýþ müebbet hapis cezasýný gerektiren suçlarda müebbet hapis cezasýna, müebbet hapis cezasýný gerektiren suçlarda yirmi yýldan yirmibeþ yýla kadar hapis cezasýna hükmolunur; diðer suçlarda ise temel ceza üçte birden yarýsýna kadar indirilir.

Madde 22 - (1) Taksirle iþlenen fiiller, kanunun açýkça belirttiði hâllerde cezalandýrýlýr.

(2) Taksir, dikkat ve özen yükümlülüðüne aykýrýlýk dolayýsýyla, bir davranýþýn suçun kanunî tanýmýnda belirtilen neticesi öngörülmeyerek gerçekleþtirilmesidir.

(3) Kiþinin öngördüðü neticeyi istememesine karþýn, neticenin meydana gelmesi hâlinde bilinçli taksir vardýr; bu hâlde taksirli suça iliþkin ceza üçte birden yarýsýna kadar artýrýlýr.

(4) Taksirle iþlenen suçtan dolayý verilecek olan ceza failin kusuruna göre belirlenir.

(5) Birden fazla kiþinin taksirle iþlediði suçlarda, herkes kendi kusurundan dolayý sorumlu olur. Her failin cezasý kusuruna göre ayrý ayrý belirlenir.

(6) Taksirli hareket sonucu neden olunan netice, münhasýran failin kiþisel ve ailevî durumu bakýmýndan, artýk bir cezanýn hükmedilmesini gereksiz kýlacak derecede maðdur olmasýna yol açmýþsa ceza verilmez; bilinçli taksir hâlinde verilecek ceza yarýdan altýda bire kadar indirilebilir.

Madde 23 - (1) Bir fiilin, kastedilenden daha aðýr veya baþka bir neticenin oluþumuna sebebiyet vermesi hâlinde, kiþinin bundan dolayý sorumlu tutulabilmesi için bu netice bakýmýndan en azýndan taksirle hareket etmesi gerekir.

Madde 24 - (1) Kanunun hükmünü yerine getiren kimseye ceza verilmez.

(2) Yetkili bir merciden verilip, yerine getirilmesi görev gereði zorunlu olan bir emri uygulayan sorumlu olmaz.

(3) Konusu suç teþkil eden emir hiçbir surette yerine getirilemez. Aksi takdirde yerine getiren ile emri veren sorumlu olur.

(4) Emrin, hukuka uygunluðunun denetlenmesinin kanun tarafýndan engellendiði hâllerde, yerine getirilmesinden emri veren sorumlu olur.

Madde 25 - (1) Gerek kendisine ve gerek baþkasýna ait bir hakka yönelmiþ, gerçekleþen, gerçekleþmesi veya tekrarý muhakkak olan haksýz bir saldýrýyý o anda hâl ve koþullara göre saldýrý ile orantýlý biçimde defetmek zorunluluðu ile iþlenen fiillerden dolayý faile ceza verilmez.

(2) Gerek kendisine gerek baþkasýna ait bir hakka yönelik olup, bilerek neden olmadýðý ve baþka suretle korunmak olanaðý bulunmayan aðýr ve muhakkak bir tehlikeden kurtulmak veya baþkasýný kurtarmak zorunluluðu ile ve tehlikenin aðýrlýðý ile konu ve kullanýlan vasýta arasýnda orantý bulunmak koþulu ile iþlenen fiillerden dolayý faile ceza verilmez.

Madde 26 - (1) Hakkýný kullanan kimseye ceza verilmez.

(2) Kiþinin üzerinde mutlak surette tasarruf edebileceði bir hakkýna iliþkin olmak üzere, açýkladýðý rýzasý çerçevesinde iþlenen fiilden dolayý kimseye ceza verilmez.

Madde 27 - (1) Ceza sorumluluðunu kaldýran nedenlerde sýnýrýn kast olmaksýzýn aþýlmasý hâlinde, fiil taksirle iþlendiðinde de cezalandýrýlýyorsa, taksirli suç için kanunda yazýlý cezanýn altýda birinden üçte birine kadarý indirilerek hükmolunur.

(2) Meþru savunmada sýnýrýn aþýlmasý mazur görülebilecek bir heyecan, korku veya telaþtan ileri gelmiþ ise faile ceza verilmez.

Madde 28 - (1) Karþý koyamayacaðý veya kurtulamayacaðý cebir ve þiddet veya muhakkak ve aðýr bir korkutma veya tehdit sonucu suç iþleyen kimseye ceza verilmez. Bu gibi hâllerde cebir ve þiddet, korkutma ve tehdidi kullanan kiþi suçun faili sayýlýr.

Madde 29 - (1) Haksýz bir fiilin meydana getirdiði hiddet veya þiddetli elemin etkisi altýnda suç iþleyen kimseye, aðýrlaþtýrýlmýþ müebbet hapis cezasý yerine onsekiz yýldan yirmidört yýla ve müebbet hapis cezasý yerine oniki yýldan onsekiz yýla kadar hapis cezasý verilir. Diðer hâllerde verilecek cezanýn dörtte birinden dörtte üçüne kadarý indirilir.

Madde 30 - (1) Fiilin icrasý sýrasýnda suçun kanunî tanýmýndaki maddî unsurlarý bilmeyen bir kimse, kasten hareket etmiþ olmaz. Bu hata dolayýsýyla taksirli sorumluluk hâli saklýdýr.

(2) Bir suçun daha aðýr veya daha az cezayý gerektiren nitelikli hâllerinin gerçekleþtiði hususunda hataya düþen kiþi, bu hatasýndan yararlanýr.

(3) Ceza sorumluluðunu kaldýran veya azaltan nedenlere ait koþullarýn gerçekleþtiði hususunda kaçýnýlmaz bir hataya düþen kiþi, bu hatasýndan yararlanýr.

Madde 31 - (1) Fiili iþlediði sýrada oniki yaþýný doldurmamýþ olan çocuklarýn ceza sorumluluðu yoktur. Bu kiþiler hakkýnda, ceza kovuþturmasý yapýlamaz; ancak, çocuklara özgü güvenlik tedbirleri uygulanabilir.

Madde 32 - (1) Akýl hastalýðý nedeniyle, iþlediði fiilin hukukî anlam ve sonuçlarýný algýlayamayan veya bu fiille ilgili olarak davranýþlarýný yönlendirme yeteneði önemli derecede azalmýþ olan kiþiye ceza verilmez. Ancak, bu kiþiler hakkýnda güvenlik tedbirine hükmolunur.

(2) Birinci fýkrada yazýlý derecede olmamakla birlikte iþlediði fiille ilgili olarak davranýþlarýný yönlendirme yeteneði azalmýþ olan kiþiye, aðýrlaþtýrýlmýþ müebbet hapis cezasý yerine yirmibeþ yýl, müebbet hapis cezasý yerine yirmi yýl hapis cezasý verilir. Diðer hâllerde verilecek ceza, altýda birden fazla olmamak üzere indirilebilir. Mahkûm olunan ceza, süresi ayný olmak koþuluyla, kýsmen veya tamamen, akýl hastalarýna özgü güvenlik tedbiri olarak da uygulanabilir.

Madde 33 - (1) Bu Kanunun, fiili iþlediði sýrada oniki yaþýný doldurmamýþ olan çocuklara iliþkin hükümleri, onbeþ yaþýný doldurmamýþ olan saðýr ve dilsizler hakkýnda; oniki yaþýný doldurmuþ olup da onbeþ yaþýný doldurmamýþ olanlara iliþkin hükümleri, onbeþ yaþýný doldurmuþ olup da onsekiz yaþýný doldurmamýþ olan saðýr ve dilsizler hakkýnda; onbeþ yaþýný doldurmuþ olup da onsekiz yaþýný doldurmamýþ olanlara iliþkin hükümleri, onsekiz yaþýný doldurmuþ olup da yirmibir yaþýný doldurmamýþ olan saðýr ve dilsizler hakkýnda da uygulanýr.

Madde 34 - (1) Geçici bir nedenle ya da irade dýþý alýnan alkol veya uyuþturucu madde etkisiyle, iþlediði fiilin hukukî anlam ve sonuçlarýný algýlayamayan veya bu fiille ilgili olarak davranýþlarýný yönlendirme yeteneði önemli derecede azalmýþ olan kiþiye ceza verilmez.

(2) Ýradî olarak alýnan alkol veya uyuþturucu madde etkisinde suç iþleyen kiþi hakkýnda birinci fýkra hükmü uygulanmaz.

Madde 35 - (1) Kiþi, iþlemeyi kastettiði bir suçu elveriþli hareketlerle doðrudan doðruya icraya baþlayýp da elinde olmayan nedenlerle tamamlayamaz ise teþebbüsten dolayý sorumlu tutulur.

(2) Suça teþebbüs hâlinde fail, meydana gelen zarar veya tehlikenin aðýrlýðýna göre, aðýrlaþtýrýlmýþ müebbet hapis cezasý yerine onüç yýldan yirmi yýla kadar, müebbet hapis cezasý yerine dokuz yýldan onbeþ yýla kadar hapis cezasý ile cezalandýrýlýr. Diðer hâllerde verilecek cezanýn dörtte birinden dörtte üçüne kadarý indirilir.

Madde 36 - (1) Fail, suçun icra hareketlerinden gönüllü vazgeçer veya kendi çabalarýyla suçun tamamlanmasýný veya neticenin gerçekleþmesini önlerse, teþebbüsten dolayý cezalandýrýlmaz; fakat tamam olan kýsým esasen bir suç oluþturduðu takdirde, sadece o suça ait ceza ile cezalandýrýlýr.

Madde 37 - (1) Suçun kanunî tanýmýnda yer alan fiili birlikte gerçekleþtiren kiþilerden her biri, fail olarak sorumlu olur.

(2) Suçun iþlenmesinde bir baþkasýný araç olarak kullanan kiþi de fail olarak sorumlu tutulur. Kusur yeteneði olmayanlarý suçun iþlenmesinde araç olarak kullanan kiþinin cezasý, üçte birden yarýsýna kadar artýrýlýr.

Madde 38 - (1) Baþkasýný suç iþlemeye azmettiren kiþi, iþlenen suçun cezasý ile cezalandýrýlýr.

(2) Üstsoy ve altsoy iliþkisinden doðan nüfuz kullanýlmak suretiyle suça azmettirme hâlinde, azmettirenin cezasý üçte birden yarýsýna kadar artýrýlýr. Çocuklarýn suça azmettirilmesi hâlinde, bu fýkra hükmüne göre cezanýn artýrýlabilmesi için üstsoy ve altsoy iliþkisinin varlýðý aranmaz.

(3) Azmettirenin belli olmamasý hâlinde, kim olduðunun ortaya çýkmasýný saðlayan fail veya diðer suç ortaðý hakkýnda aðýrlaþtýrýlmýþ müebbet hapis cezasý yerine yirmi yýldan yirmibeþ yýla kadar, müebbet hapis cezasý yerine onbeþ yýldan yirmi yýla kadar hapis cezasýna hükmolunabilir. Diðer hâllerde verilecek cezada, üçte bir oranýnda indirim yapýlabilir.

Madde 39 - (1) Suçun iþlenmesine yardým eden kiþiye, iþlenen suçun aðýrlaþtýrýlmýþ müebbet hapis cezasýný gerektirmesi hâlinde, onbeþ yýldan yirmi yýla; müebbet hapis cezasýný gerektirmesi hâlinde, on yýldan onbeþ yýla kadar hapis cezasý verilir. Diðer hâllerde cezanýn yarýsý indirilir. Ancak, bu durumda verilecek ceza sekiz yýlý geçemez.

(2) Aþaðýdaki hâllerde kiþi iþlenen suçtan dolayý yardým eden sýfatýyla sorumlu olur:

a) Suç iþlemeye teþvik etmek veya suç iþleme kararýný kuvvetlendirmek veya fiilin iþlenmesinden sonra yardýmda bulunacaðýný vaat etmek.

b) Suçun nasýl iþleneceði hususunda yol göstermek veya fiilin iþlenmesinde kullanýlan araçlarý saðlamak.

c) Suçun iþlenmesinden önce veya iþlenmesi sýrasýnda yardýmda bulunarak icrasýný kolaylaþtýrmak.

Madde 40 - (1) Suça iþtirak için kasten ve hukuka aykýrý iþlenmiþ bir fiilin varlýðý yeterlidir. Suçun iþleniþine iþtirak eden her kiþi, diðerinin cezalandýrýlmasýný önleyen kiþisel nedenler göz önünde bulundurulmaksýzýn kendi kusurlu fiiline göre cezalandýrýlýr.

(2) Özgü suçlarda, ancak özel faillik niteliðini taþýyan kiþi fail olabilir. Bu suçlarýn iþleniþine iþtirak eden diðer kiþiler ise azmettiren veya yardým eden olarak sorumlu tutulur.

(3) Suça iþtirakten dolayý sorumlu tutulabilmek için ilgili suçun en azýndan teþebbüs aþamasýna varmýþ olmasý gerekir.

Madde 41 - (1) Ýþtirak hâlinde iþlenen suçlarda, sadece gönüllü vazgeçen suç ortaðý, gönüllü vazgeçme hükümlerinden yararlanýr.

(2) Suçun;

a) Gönüllü vazgeçenin gösterdiði gayreti dýþýnda baþka bir sebeple iþlenmemiþ olmasý,

b) Gönüllü vazgeçenin bütün gayretine raðmen iþlenmiþ olmasý,

Hâllerinde de gönüllü vazgeçme hükümleri uygulanýr.

Madde 42 - (1) Biri diðerinin unsurunu veya aðýrlaþtýrýcý nedenini oluþturmasý dolayýsýyla tek fiil sayýlan suça bileþik suç denir. Bu tür suçlarda içtima hükümleri uygulanmaz.

(2) Ayný suçun birden fazla kiþiye karþý tek bir fiille iþlenmesi durumunda da, birinci fýkra hükmü uygulanýr.

Madde 44 - (1) Ýþlediði bir fiil ile birden fazla farklý suçun oluþmasýna sebebiyet veren kiþi, bunlardan en aðýr cezayý gerektiren suçtan dolayý cezalandýrýlýr.

Madde 45 - (1) Suç karþýlýðýnda uygulanan yaptýrým olarak cezalar, hapis ve adlî para cezalarýdýr.

Madde 46 - (1) Hapis cezalarý þunlardýr:

a) Aðýrlaþtýrýlmýþ müebbet hapis cezasý.

b) Müebbet hapis cezasý.

c) Süreli hapis cezasý.

Madde 47 - (1) Aðýrlaþtýrýlmýþ müebbet hapis cezasý hükümlünün hayatý boyunca devam eder, kanun ve tüzükte belirtilen sýký güvenlik rejimine göre çektirilir.

Madde 48 - (1) Müebbet hapis cezasý, hükümlünün hayatý boyunca devam eder.

Madde 49 - (1) Süreli hapis cezasý, kanunda aksi belirtilmeyen hâllerde bir aydan az, yirmi yýldan fazla olamaz.

(2) Hükmedilen bir yýl veya daha az süreli hapis cezasý, kýsa süreli hapis cezasýdýr.

Madde 50 - (1) Kýsa süreli hapis cezasý, suçlunun kiþiliðine, sosyal ve ekonomik durumuna, yargýlama sürecinde duyduðu piþmanlýða ve suçun iþlenmesindeki özelliklere göre;

a) Adlî para cezasýna,

b) Maðdurun veya kamunun uðradýðý zararýn aynen iade, suçtan önceki hâle getirme veya tazmin suretiyle, tamamen giderilmesine,

c) En az iki yýl süreyle, bir meslek veya sanat edinmeyi saðlamak amacýyla, gerektiðinde barýnma imkâný da bulunan bir eðitim kurumuna devam etmeye,

d) Mahkûm olunan cezanýn yarýsýndan bir katýna kadar süreyle, belirli yerlere gitmekten veya belirli etkinlikleri yapmaktan yasaklanmaya,

e) Saðladýðý hak ve yetkiler kötüye kullanýlmak suretiyle veya gerektirdiði dikkat ve özen yükümlülüðüne aykýrý davranýlarak suç iþlenmiþ olmasý durumunda; mahkûm olunan cezanýn yarýsýndan bir katýna kadar süreyle, ilgili ehliyet ve ruhsat belgelerinin geri alýnmasýna, belli bir meslek ve sanatý yapmaktan yasaklanmaya,

f) Mahkûm olunan cezanýn yarýsýndan bir katýna kadar süreyle ve gönüllü olmak koþuluyla kamuya yararlý bir iþte çalýþtýrýlmaya, çevrilebilir.

(2) Suç tanýmýnda hapis cezasý ile adlî para cezasýnýn seçenek olarak öngörüldüðü hâllerde, hapis cezasýna hükmedilmiþse; bu ceza artýk adlî para cezasýna çevrilmez.

(3) Daha önce hapis cezasýna mahkûm edilmemiþ olmak koþuluyla, mahkûm olunan otuz gün ve daha az süreli hapis cezasý ile fiili iþlediði tarihte onsekiz yaþýný doldurmamýþ veya altmýþbeþ yaþýný bitirmiþ bulunanlarýn mahkûm edildiði bir yýl veya daha az süreli hapis cezasý, birinci fýkrada yazýlý seçenek yaptýrýmlardan birine çevrilir.

(4) Taksirli suçlardan dolayý hükmolunan hapis cezasý uzun süreli de olsa; bu ceza, diðer koþullarýn varlýðý hâlinde, birinci fýkranýn (a) bendine göre adlî para cezasýna çevrilebilir. Ancak, bu hüküm, bilinçli taksir hâlinde uygulanmaz.

(5) Uygulamada asýl mahkûmiyet, bu madde hükümlerine göre çevrilen adlî para cezasý veya tedbirdir.

(6) Hüküm kesinleþtikten sonra Cumhuriyet savcýlýðýnca yapýlan tebligata raðmen otuz gün içinde seçenek yaptýrýmýn gereklerinin yerine getirilmesine baþlanmamasý veya baþlanýp da devam edilmemesi hâlinde, hükmü veren mahkeme kýsa süreli hapis cezasýnýn tamamen veya kýsmen infazýna karar verir ve bu karar derhâl infaz edilir. Bu durumda, beþinci fýkra hükmü uygulanmaz.

(7) Hükmedilen seçenek tedbirin hükümlünün elinde olmayan nedenlerle yerine getirilememesi durumunda, hükmü veren mahkemece tedbir deðiþtirilir.

Madde 51 - (1) Ýþlediði suçtan dolayý iki yýl veya daha az süreyle hapis cezasýna mahkûm edilen kiþinin cezasý ertelenebilir. Bu sürenin üst sýnýrý, fiili iþlediði sýrada onsekiz yaþýný doldurmamýþ veya altmýþbeþ yaþýný bitirmiþ olan kiþiler bakýmýndan üç yýldýr. Ancak, erteleme kararýnýn verilebilmesi için kiþinin;

a) Daha önce kasýtlý bir suçtan dolayý üç aydan fazla hapis cezasýna mahkûm edilmemiþ olmasý,

b) Suçu iþledikten sonra yargýlama sürecinde gösterdiði piþmanlýk dolayýsýyla tekrar suç iþlemeyeceði konusunda mahkemede bir kanaatin oluþmasý, gerekir.

(2) Cezanýn ertelenmesi, maðdurun veya kamunun uðradýðý zararýn aynen iade, suçtan önceki hâle getirme veya tazmin suretiyle tamamen giderilmesi koþuluna baðlý tutulabilir. Bu durumda, koþul gerçekleþinceye kadar cezanýn infaz kurumunda çektirilmesine devam edilir. Koþulun yerine getirilmesi hâlinde, hâkim kararýyla hükümlü infaz kurumundan derhâl salýverilir.

(3) Cezasý ertelenen hükümlü hakkýnda, bir yýldan az, üç yýldan fazla olmamak üzere, bir denetim süresi belirlenir. Bu sürenin alt sýnýrý, mahkûm olunan ceza süresinden az olamaz.

(4) Denetim süresi içinde;

a) Bir meslek veya sanat sahibi olmayan hükümlünün, bu amaçla bir eðitim programýna devam etmesine,

b) Bir meslek veya sanat sahibi hükümlünün, bir kamu kurumunda veya özel olarak ayný meslek veya sanatý icra eden bir baþkasýnýn gözetimi altýnda ücret karþýlýðýnda çalýþtýrýlmasýna,

c) Onsekiz yaþýndan küçük olan hükümlülerin, bir meslek veya sanat edinmelerini saðlamak amacýyla, gerektiðinde barýnma imkâný da bulunan bir eðitim kurumuna devam etmesine,

Mahkemece karar verilebilir.

(5) Mahkeme, denetim süresi içinde hükümlüye rehberlik edecek bir uzman kiþiyi görevlendirebilir. Bu kiþi, kötü alýþkanlýklardan kurtulmasýný ve sorumluluk bilinciyle iyi bir hayat sürmesini temin hususunda hükümlüye öðütte bulunur; eðitim gördüðü kurum yetkilileri veya nezdinde çalýþtýðý kiþilerle görüþerek, istiþarelerde bulunur; hükümlünün davranýþlarý, sosyal uyumu ve sorumluluk bilincindeki geliþme hakkýnda üçer aylýk sürelerle rapor düzenleyerek hâkime verir.

(6) Mahkeme, hükümlünün kiþiliðini ve sosyal durumunu göz önünde bulundurarak, denetim süresinin herhangi bir yükümlülük belirlemeden veya uzman kiþi görevlendirmeden geçirilmesine de karar verebilir.

(7) Hükümlünün denetim süresi içinde kasýtlý bir suç iþlemesi veya kendisine yüklenen yükümlülüklere, hâkimin uyarýsýna raðmen, uymamakta ýsrar etmesi hâlinde; ertelenen cezanýn kýsmen veya tamamen infaz kurumunda çektirilmesine karar verilir.

(8) Denetim süresi yükümlülüklere uygun veya iyi hâlli olarak geçirildiði takdirde, ceza infaz edilmiþ sayýlýr.

Madde 52 - (1) Adlî para cezasý, beþ günden az ve kanunda aksine hüküm bulunmayan hâllerde yediyüzotuz günden fazla olmamak üzere belirlenen tam gün sayýsýnýn, bir gün karþýlýðý olarak takdir edilen miktar ile çarpýlmasý suretiyle hesaplanan meblaðýn hükümlü tarafýndan Devlet Hazinesine ödenmesinden ibarettir.

(2) En az yirmi ve en fazla yüz Türk Lirasý olan bir gün karþýlýðý adlî para cezasýnýn miktarý, kiþinin ekonomik ve diðer þahsî hâlleri göz önünde bulundurularak takdir edilir.

(3) Kararda, adlî para cezasýnýn belirlenmesinde esas alýnan tam gün sayýsý ile bir gün karþýlýðý olarak takdir edilen miktar ayrý ayrý gösterilir.

(4) Hâkim, ekonomik ve þahsî hâllerini göz önünde bulundurarak, kiþiye adlî para cezasýný ödemesi için hükmün kesinleþme tarihinden itibaren bir yýldan fazla olmamak üzere mehil verebileceði gibi, bu cezanýn belirli taksitler hâlinde ödenmesine de karar verebilir. Taksit süresi iki yýlý geçemez ve taksit miktarý dörtten az olamaz. Kararda, taksitlerden birinin zamanýnda ödenmemesi hâlinde geri kalan kýsmýn tamamýnýn tahsil edileceði ve ödenmeyen adlî para cezasýnýn hapse çevrileceði belirtilir.

Madde 53 - (1) Kiþi, kasten iþlemiþ olduðu suçtan dolayý hapis cezasýna mahkûmiyetin kanuni sonucu olarak;

a) Sürekli, süreli veya geçici bir kamu görevinin üstlenilmesinden; bu kapsamda, Türkiye Büyük Millet Meclisi üyeliðinden veya Devlet, il, belediye, köy veya bunlarýn denetim ve gözetimi altýnda bulunan kurum ve kuruluþlarca verilen, atamaya veya seçime tâbi bütün memuriyet ve hizmetlerde istihdam edilmekten,

b) Seçme ve seçilme ehliyetinden ve diðer siyasî haklarý kullanmaktan,

c) Velayet hakkýndan; vesayet veya kayyýmlýða ait bir hizmette bulunmaktan,

d) Vakýf, dernek, sendika, þirket, kooperatif ve siyasî parti tüzel kiþiliklerinin yöneticisi veya denetçisi olmaktan,

e) Bir kamu kurumunun veya kamu kurumu niteliðindeki meslek kuruluþunun iznine tâbi bir meslek veya sanatý, kendi sorumluluðu altýnda serbest meslek erbabý veya tacir olarak icra etmekten, yoksun býrakýlýr.

(2) Kiþi, iþlemiþ bulunduðu suç dolayýsýyla mahkûm olduðu hapis cezasýnýn infazý tamamlanýncaya kadar bu haklarý kullanamaz.

(3) Mahkûm olduðu hapis cezasý ertelenen veya koþullu salýverilen hükümlünün kendi altsoyu üzerindeki velayet, vesayet ve kayyýmlýk yetkileri açýsýndan yukarýdaki fýkralar hükümleri uygulanmaz. Mahkûm olduðu hapis cezasý ertelenen hükümlü hakkýnda birinci fýkranýn (e) bendinde söz konusu edilen hak yoksunluðunun uygulanmamasýna karar verilebilir.

(4) Kýsa süreli hapis cezasý ertelenmiþ veya fiili iþlediði sýrada onsekiz yaþýný doldurmamýþ olan kiþiler hakkýnda birinci fýkra hükmü uygulanmaz.

(5) Birinci fýkrada sayýlan hak ve yetkilerden birinin kötüye kullanýlmasý suretiyle iþlenen suçlar dolayýsýyla hapis cezasýna mahkûmiyet hâlinde, ayrýca, cezanýn infazýndan sonra iþlemek üzere, hükmolunan cezanýn yarýsýndan bir katýna kadar bu hak ve yetkinin kullanýlmasýnýn yasaklanmasýna karar verilir. Bu hak ve yetkilerden birinin kötüye kullanýlmasý suretiyle iþlenen suçlar dolayýsýyla sadece adlî para cezasýna mahkûmiyet hâlinde, hükümde belirtilen gün sayýsýnýn yarýsýndan bir katýna kadar bu hak ve yetkinin kullanýlmasýnýn yasaklanmasýna karar verilir. Hükmün kesinleþmesiyle icraya konan yasaklama ile ilgili süre, adlî para cezasýnýn tamamen infazýndan itibaren iþlemeye baþlar.

(6) Belli bir meslek veya sanatýn ya da trafik düzeninin gerektirdiði dikkat ve özen yükümlülüðüne aykýrýlýk dolayýsýyla iþlenen taksirli suçtan mahkûmiyet hâlinde, üç aydan az ve üç yýldan fazla olmamak üzere, bu meslek veya sanatýn icrasýnýn yasaklanmasýna ya da sürücü belgesinin geri alýnmasýna karar verilebilir. Yasaklama ve geri alma hükmün kesinleþmesiyle yürürlüðe girer ve süre, cezanýn tümüyle infazýndan itibaren iþlemeye baþlar.

Madde 54 - (1) Ýyiniyetli üçüncü kiþilere ait olmamak koþuluyla, kasýtlý bir suçun iþlenmesinde kullanýlan veya suçun iþlenmesine tahsis edilen ya da suçtan meydana gelen eþyanýn müsaderesine hükmolunur. Suçun iþlenmesinde kullanýlmak üzere hazýrlanan eþya, kamu güvenliði, kamu saðlýðý veya genel ahlâk açýsýndan tehlikeli olmasý durumunda müsadere edilir.

(2) Birinci fýkra kapsamýna giren eþyanýn, ortadan kaldýrýlmasý, elden çýkarýlmasý, tüketilmesi veya müsaderesinin baþka bir surette imkânsýz kýlýnmasý hâlinde; bu eþyanýn deðeri kadar para tutarýnýn müsaderesine karar verilir.

(3) Suçta kullanýlan eþyanýn müsadere edilmesinin iþlenen suça nazaran daha aðýr sonuçlar doðuracaðý ve bu nedenle hakkaniyete aykýrý olacaðý anlaþýldýðýnda, müsaderesine hükmedilmeyebilir.

(4) Üretimi, bulundurulmasý, kullanýlmasý, taþýnmasý, alým ve satýmý suç oluþturan eþya, müsadere edilir.

(5) Bir þeyin sadece bazý kýsýmlarýnýn müsaderesi gerektiðinde, tümüne zarar verilmeksizin bu kýsmý ayýrmak olanaklý ise, sadece bu kýsmýn müsaderesine karar verilir.

(6) Birden fazla kiþinin paydaþ olduðu eþya ile ilgili olarak, sadece suça iþtirak eden kiþinin payýnýn müsaderesine hükmolunur.

Madde 55 - (1) Suçun iþlenmesi ile elde edilen veya suçun konusunu oluþturan ya da suçun iþlenmesi için saðlanan maddî menfaatler ile bunlarýn deðerlendirilmesi veya dönüþtürülmesi sonucu ortaya çýkan ekonomik kazançlarýn müsaderesine karar verilir. Bu fýkra hükmüne göre müsadere kararý verilebilmesi için maddî menfaatin suçun maðduruna iade edilememesi gerekir.

(2) Müsadere konusu eþya veya maddî menfaatlere elkonulamadýðý veya bunlarýn merciine teslim edilmediði hâllerde, bunlarýn karþýlýðýný oluþturan deðerlerin müsaderesine hükmedilir.

Madde 56 - (1) Çocuklara özgü güvenlik tedbirlerinin neler olduðu ve ne suretle uygulanacaklarý ilgili kanunda gösterilir.

Madde 57 - (1) Fiili iþlediði sýrada akýl hastasý olan kiþi hakkýnda, koruma ve tedavi amaçlý olarak güvenlik tedbirine hükmedilir. Hakkýnda güvenlik tedbirine hükmedilen akýl hastalarý, yüksek güvenlikli saðlýk kurumlarýnda koruma ve tedavi altýna alýnýrlar.

(2) Hakkýnda güvenlik tedbirine hükmedilmiþ olan akýl hastasý, yerleþtirildiði kurumun saðlýk kurulunca düzenlenen raporda toplum açýsýndan tehlikeliliðinin ortadan kalktýðýnýn veya önemli ölçüde azaldýðýnýn belirtilmesi üzerine mahkeme veya hâkim kararýyla serbest býrakýlabilir.

(3) Saðlýk kurulu raporunda, akýl hastalýðýnýn ve iþlenen fiilin niteliðine göre, güvenlik bakýmýndan kiþinin týbbî kontrol ve takibinin gerekip gerekmediði, gerekiyor ise, bunun süre ve aralýklarý belirtilir.

(4) Týbbî kontrol ve takip, raporda gösterilen süre ve aralýklarla, Cumhuriyet savcýlýðýnca bu kiþilerin teknik donanýmý ve yetkili uzmaný olan saðlýk kuruluþuna gönderilmeleri ile saðlanýr.

(5) Týbbî kontrol ve takipte, kiþinin akýl hastalýðý itibarýyla toplum açýsýndan tehlikeliliðinin arttýðý anlaþýldýðýnda, hazýrlanan rapora dayanýlarak, yeniden koruma ve tedavi amaçlý olarak güvenlik tedbirine hükmedilir. Bu durumda, bir ve devamý fýkralarda belirlenen iþlemler tekrarlanýr.

(6) Ýþlediði fiille ilgili olarak hastalýðý yüzünden davranýþlarýný yönlendirme yeteneði azalmýþ olan kiþi hakkýnda birinci ve ikinci fýkra hükümlerine göre yerleþtirildiði yüksek güvenlikli saðlýk kuruluþunda düzenlenen kurul raporu üzerine, mahkûm olduðu hapis cezasý, süresi ayný kalmak koþuluyla, kýsmen veya tamamen, mahkeme kararýyla akýl hastalarýna özgü güvenlik tedbiri olarak da uygulanabilir.

(7) Suç iþleyen alkol ya da uyuþturucu veya uyarýcý madde baðýmlýsý kiþilerin, güvenlik tedbiri olarak, alkol ya da uyuþturucu veya uyarýcý madde baðýmlýlarýna özgü saðlýk kuruluþunda tedavi altýna alýnmasýna karar verilir. Bu kiþilerin tedavisi, alkol ya da uyuþturucu veya uyarýcý madde baðýmlýlýðýndan kurtulmalarýna kadar devam eder. Bu kiþiler, yerleþtirildiði kurumun saðlýk kurulunca bu yönde düzenlenecek rapor üzerine mahkeme veya hâkim kararýyla serbest býrakýlabilir.

Madde 58 - (1) Önceden iþlenen suçtan dolayý verilen hüküm kesinleþtikten sonra yeni bir suçun iþlenmesi hâlinde, tekerrür hükümleri uygulanýr. Bunun için cezanýn infaz edilmiþ olmasý gerekmez.

(2) Tekerrür hükümleri, önceden iþlenen suçtan dolayý;

a) Beþ yýldan fazla süreyle hapis cezasýna mahkûmiyet hâlinde, bu cezanýn infaz edildiði tarihten itibaren beþ yýl,

b) Beþ yýl veya daha az süreli hapis ya da adlî para cezasýna mahkûmiyet hâlinde, bu cezanýn infaz edildiði tarihten itibaren üç yýl,

Geçtikten sonra iþlenen suçlar dolayýsýyla uygulanmaz.

(3) Tekerrür hâlinde, sonraki suça iliþkin kanun maddesinde seçimlik olarak hapis cezasý ile adlî para cezasý öngörülmüþse, hapis cezasýna hükmolunur.

(4) Kasýtlý suçlarla taksirli suçlar ve sýrf askerî suçlarla diðer suçlar arasýnda tekerrür hükümleri uygulanmaz. Kasten öldürme, kasten yaralama, yaðma, dolandýrýcýlýk, uyuþturucu veya uyarýcý madde imal ve ticareti ile parada veya kýymetli damgada sahtecilik suçlarý hariç olmak üzere; yabancý ülke mahkemelerinden verilen hükümler tekerrüre esas olmaz.

(5) Fiili iþlediði sýrada onsekiz yaþýný doldurmamýþ olan kiþilerin iþlediði suçlar dolayýsýyla tekerrür hükümleri uygulanmaz.

(6) Tekerrür hâlinde hükmolunan ceza, mükerrirlere özgü infaz rejimine göre çektirilir. Ayrýca, mükerrir hakkýnda cezanýn infazýndan sonra denetimli serbestlik tedbiri uygulanýr.

(7) Mahkûmiyet kararýnda, hükümlü hakkýnda mükerrirlere özgü infaz rejiminin ve cezanýn infazýndan sonra denetimli serbestlik tedbirinin uygulanacaðý belirtilir.

(8) Mükerrirlerin mahkûm olduðu cezanýn infazý ile denetimli serbestlik tedbirinin uygulanmasý, kanunda gösterilen þekilde yapýlýr.

(9) Mükerrirlere özgü infaz rejiminin ve cezanýn infazýndan sonra denetimli serbestlik tedbirinin, itiyadi suçlu, suçu meslek edinen kiþi veya örgüt mensubu suçlu hakkýnda da uygulanmasýna hükmedilir.

(1) Ýþlediði suç nedeniyle hapis cezasýna mahkum edilen yabancý, koþullu salýverilmeden yararlandýktan ve her halde cezasýnýn infazý tamamlandýktan sonra, durumu, sýnýr dýþý iþlemleriyle ilgili olarak deðerlendirilmek üzere derhal Ýçiþleri Bakanlýðýna bildirilir.

Madde 60 - (1) Bir kamu kurumunun verdiði izne dayalý olarak faaliyette bulunan özel hukuk tüzel kiþisinin organ veya temsilcilerinin iþtirakiyle ve bu iznin verdiði yetkinin kötüye kullanýlmasý suretiyle tüzel kiþi yararýna iþlenen kasýtlý suçlardan mahkûmiyet hâlinde, iznin iptaline karar verilir.

(2) Müsadere hükümleri, yararýna iþlenen suçlarda özel hukuk tüzel kiþileri hakkýnda da uygulanýr.

(3) Yukarýdaki fýkralar hükümlerinin uygulanmasýnýn iþlenen fiile nazaran daha aðýr sonuçlar ortaya çýkarabileceði durumlarda, hâkim bu tedbirlere hükmetmeyebilir.

(4) Bu madde hükümleri kanunun ayrýca belirttiði hâllerde uygulanýr.

Madde 61 - (1) Hâkim, somut olayda;

a) Suçun iþleniþ biçimini,

b) Suçun iþlenmesinde kullanýlan araçlarý,

c) Suçun iþlendiði zaman ve yeri,

d) Suçun konusunun önem ve deðerini,

e) Meydana gelen zarar veya tehlikenin aðýrlýðýný,

f) Failin kast veya taksire dayalý kusurunun aðýrlýðýný,

g) Failin güttüðü amaç ve saiki,

Göz önünde bulundurarak, iþlenen suçun kanunî tanýmýnda öngörülen cezanýn alt ve üst sýnýrý arasýnda temel cezayý belirler.

(2) Suçun olasý kastla ya da bilinçli taksirle iþlenmesi nedeniyle indirim veya artýrým, birinci fýkra hükmüne göre belirlenen ceza üzerinden yapýlýr.

(3) Birinci fýkrada belirtilen hususlarýn suçun unsurunu oluþturduðu hâllerde, bunlar temel cezanýn belirlenmesinde ayrýca göz önünde bulundurulmaz.

(4) Bir suçun temel þekline nazaran daha aðýr veya daha az cezayý gerektiren birden fazla nitelikli hâllerin gerçekleþmesi durumunda; temel cezada önce artýrma sonra indirme yapýlýr.

(5) Yukarýdaki fýkralara göre belirlenen ceza üzerinden sýrasýyla teþebbüs, iþtirak, zincirleme suç, haksýz tahrik, yaþ küçüklüðü, akýl hastalýðý ve cezada indirim yapýlmasýný gerektiren þahsî sebeplere iliþkin hükümler ile takdiri indirim nedenleri uygulanarak sonuç ceza belirlenir.

(6) Hapis cezasýnýn süresi gün, ay ve yýl hesabýyla belirlenir. Bir gün, yirmidört saat; bir ay, otuz gündür. Yýl, resmî takvime göre hesap edilir. Hapis cezasý için bir günün, adlî para cezasý için bir Türk Lirasýnýn artakalaný hesaba katýlmaz ve bu cezalar infaz edilmez.

(10) Kanunda açýkça yazýlmýþ olmadýkça cezalar ne artýrýlabilir, ne eksiltilebilir, ne de deðiþtirilebilir.

(2) Takdiri indirim nedeni olarak, failin geçmiþi, sosyal iliþkileri, fiilden sonraki ve yargýlama sürecindeki davranýþlarý, cezanýn failin geleceði üzerindeki olasý etkileri gibi hususlar göz önünde bulundurulabilir. Takdiri indirim nedenleri kararda gösterilir.

Madde 63 - (1) Hüküm kesinleþmeden önce gerçekleþen ve þahsî hürriyeti sýnýrlama sonucunu doðuran bütün hâller nedeniyle geçirilmiþ süreler, hükmolunan hapis cezasýndan indirilir. Adlî para cezasýna hükmedilmesi durumunda, bir gün yüz Türk Lirasý sayýlmak üzere, bu cezadan indirim yapýlýr.

Madde 64 - (1) Sanýðýn ölümü hâlinde kamu davasýnýn düþürülmesine karar verilir. Ancak, niteliði itibarýyla müsadereye tâbi eþya ve maddî menfaatler hakkýnda davaya devam olunarak bunlarýn müsaderesine hükmolunabilir.

(2) Hükümlünün ölümü, hapis ve henüz infaz edilmemiþ adlî para cezalarýný ortadan kaldýrýr. Ancak, müsadereye ve yargýlama giderlerine iliþkin olup ölümden önce kesinleþmiþ bulunan hüküm, infaz olunur.

Madde 65 - (1) Genel af hâlinde, kamu davasý düþer, hükmolunan cezalar bütün neticeleri ile birlikte ortadan kalkar.

(2) Özel af ile hapis cezasýnýn infaz kurumunda çektirilmesine son verilebilir veya infaz kurumunda çektirilecek süresi kýsaltýlabilir ya da adlî para cezasýna çevrilebilir.

(3) Cezaya baðlý olan veya hükümde belirtilen hak yoksunluklarý, özel affa raðmen etkisini devam ettirir.

Madde 66 - (1) Kanunda baþka türlü yazýlmýþ olan hâller dýþýnda kamu davasý;

a) Aðýrlaþtýrýlmýþ müebbet hapis cezasýný gerektiren suçlarda otuz yýl,

b) Müebbet hapis cezasýný gerektiren suçlarda yirmibeþ yýl,

c) Yirmi yýldan aþaðý olmamak üzere hapis cezasýný gerektiren suçlarda yirmi yýl,

d) Beþ yýldan fazla ve yirmi yýldan az hapis cezasýný gerektiren suçlarda onbeþ yýl,

e) Beþ yýldan fazla olmamak üzere hapis veya adlî para cezasýný gerektiren suçlarda sekiz yýl,

Geçmesiyle düþer.

(2) Fiili iþlediði sýrada oniki yaþýný doldurmuþ olup da onbeþ yaþýný doldurmamýþ olanlar hakkýnda, bu sürelerin yarýsýnýn; onbeþ yaþýný doldurmuþ olup da onsekiz yaþýný doldurmamýþ olan kiþiler hakkýnda ise, üçte ikisinin geçmesiyle kamu davasý düþer.

(3) Dava zamanaþýmý süresinin belirlenmesinde dosyadaki mevcut deliller itibarýyla suçun daha aðýr cezayý gerektiren nitelikli hâlleri de göz önünde bulundurulur.

(4) Yukarýdaki fýkralarda yer alan sürelerin belirlenmesinde suçun kanunda yer alan cezasýnýn yukarý sýnýrý göz önünde bulundurulur; seçimlik cezalarý gerektiren suçlarda zamanaþýmý bakýmýndan hapis cezasý esas alýnýr.

(6) Zamanaþýmý, tamamlanmýþ suçlarda suçun iþlendiði günden, teþebbüs hâlinde kalan suçlarda son hareketin yapýldýðý günden, kesintisiz suçlarda kesintinin gerçekleþtiði ve zincirleme suçlarda son suçun iþlendiði günden, çocuklara karþý üstsoy veya bunlar üzerinde hüküm ve nüfuzu olan kimseler tarafýndan iþlenen suçlarda çocuðun onsekiz yaþýný bitirdiði günden itibaren iþlemeye baþlar.

(7) Bu Kanunun Ýkinci Kitabýnýn Dördüncü Kýsmýnda yazýlý aðýrlaþtýrýlmýþ müebbet veya müebbet veya on yýldan fazla hapis cezalarýný gerektiren suçlarýn yurt dýþýnda iþlenmesi hâlinde dava zamanaþýmý uygulanmaz.

Madde 67 - (1) Soruþturma ve kovuþturma yapýlmasýnýn, izin veya karar alýnmasý veya diðer bir mercide çözülmesi gereken bir meselenin sonucuna baðlý bulunduðu hâllerde; izin veya kararýn alýnmasýna veya meselenin çözümüne veya kanun gereðince hakkýnda kaçak olduðu hususunda karar verilmiþ olan suç faili hakkýnda bu karar kaldýrýlýncaya kadar dava zamanaþýmý durur.

(2) Bir suçla ilgili olarak;

a) Þüpheli veya sanýklardan birinin savcý huzurunda ifadesinin alýnmasý veya sorguya çekilmesi,

b) Þüpheli veya sanýklardan biri hakkýnda tutuklama kararýnýn verilmesi,

c) Suçla ilgili olarak iddianame düzenlenmesi,

d) Sanýklardan bir kýsmý hakkýnda da olsa, mahkûmiyet kararý verilmesi,

Halinde, dava zamanaþýmý kesilir.

(3) Dava zamanaþýmý kesildiðinde, zamanaþýmý süresi yeniden iþlemeye baþlar. Dava zamanaþýmýný kesen birden fazla nedenin bulunmasý halinde, zamanaþýmý süresi son kesme nedeninin gerçekleþtiði tarihten itibaren yeniden iþlemeye baþlar.

(4) Kesilme halinde, zamanaþýmý süresi ilgili suça iliþkin olarak Kanunda belirlenen sürenin en fazla yarýsýna kadar uzar.

Madde 68 - (1) Bu maddede yazýlý cezalar aþaðýdaki sürelerin geçmesiyle infaz edilmez:

a) Aðýrlaþtýrýlmýþ müebbet hapis cezalarýnda kýrk yýl.

b) Müebbet hapis cezalarýnda otuz yýl.

c) Yirmi yýl ve daha fazla süreli hapis cezalarýnda yirmidört yýl.

d) Beþ yýldan fazla hapis cezalarýnda yirmi yýl.

e) Beþ yýla kadar hapis ve adlî para cezalarýnda on yýl.

(2) Fiili iþlediði sýrada oniki yaþýný doldurmuþ olup da onbeþ yaþýný doldurmamýþ olanlar hakkýnda, bu sürelerin yarýsýnýn; onbeþ yaþýný doldurmuþ olup da onsekiz yaþýný doldurmamýþ olan kiþiler hakkýnda ise, üçte ikisinin geçmesiyle ceza infaz edilmez.

(3) Bu Kanunun Ýkinci Kitabýnýn Dördüncü Kýsmýnda yazýlý yurt dýþýnda iþlenmiþ suçlar dolayýsýyla verilmiþ aðýrlaþtýrýlmýþ müebbet hapis veya müebbet hapis veya on yýldan fazla hapis cezalarýnda zamanaþýmý uygulanmaz.

(4) Türleri baþka baþka cezalarý içeren hükümler, en aðýr ceza için konulan sürenin geçmesiyle infaz edilmez.

(5) Ceza zamanaþýmý, hükmün kesinleþtiði veya infazýn herhangi bir suretle kesintiye uðradýðý günden itibaren iþlemeye baþlar ve kalan ceza miktarý esas alýnarak süre hesaplanýr.

Madde 69 - (1) Cezaya baðlý olan veya hükümde belirtilen hak yoksunluklarýnýn süresi ceza zamanaþýmý doluncaya kadar devam eder.

Madde 70 - (1) Müsadereye iliþkin hüküm, kesinleþmeden itibaren yirmi yýl geçtikten sonra infaz edilmez.

Madde 71 - (1) Mahkûmiyet hükmünün infazý için yetkili merci tarafýndan hükümlüye kanuna göre yapýlan tebligat veya bu maksatla hükümlünün yakalanmasý ceza zamanaþýmýný keser.

(2) Bir suçtan dolayý mahkûm olan kimse üst sýnýrý iki yýldan fazla hapis cezasýný gerektiren kasýtlý bir suç iþlediði takdirde, ceza zamanaþýmý kesilir.

Madde 72 - (1) Dava ve ceza zamanaþýmý süreleri gün, ay ve yýl hesabýyla belirlenir. Bir gün, yirmidört saat; bir ay, otuz gündür. Yýl, resmî takvime göre hesap edilir.

(2) Dava ve ceza zamanaþýmý re'sen uygulanýr ve bundan þüpheli, sanýk ve hükümlü vazgeçemezler.

Madde 73 - (1) Soruþturulmasý ve kovuþturulmasý þikâyete baðlý olan suç hakkýnda yetkili kimse altý ay içinde þikâyette bulunmadýðý takdirde soruþturma ve kovuþturma yapýlamaz.

(2) Zamanaþýmý süresini geçmemek koþuluyla bu süre, þikâyet hakký olan kiþinin fiili ve failin kim olduðunu bildiði veya öðrendiði günden baþlar.

(3) Þikâyet hakký olan birkaç kiþiden birisi altý aylýk süreyi geçirirse bundan dolayý diðerlerinin haklarý düþmez.

(4) Kovuþturma yapýlabilmesi þikâyete baðlý suçlarda kanunda aksi yazýlý olmadýkça suçtan zarar gören kiþinin vazgeçmesi davayý düþürür ve hükmün kesinleþmesinden sonraki vazgeçme cezanýn infazýna engel olmaz.

(5) Ýþtirak hâlinde suç iþlemiþ sanýklardan biri hakkýndaki þikâyetten vazgeçme, diðerlerini de kapsar.

(6) Kanunda aksi yazýlý olmadýkça, vazgeçme onu kabul etmeyen sanýðý etkilemez.

(7) Kamu davasýnýn düþmesi, suçtan zarar gören kiþinin þikâyetten vazgeçmiþ olmasýndan ileri gelmiþ ve vazgeçtiði sýrada þahsî haklarýndan da vazgeçtiðini ayrýca açýklamýþ ise artýk hukuk mahkemesinde de dava açamaz.

(2) Kamu davasýnýn düþmesi, mallarýn geri alýnmasý ve uðranýlan zararýn tazmini için açýlan þahsî hak davasýný etkilemez.

(3) Cezanýn düþmesi þahsî haklar, tazminat ve yargýlama giderlerine iliþkin hükümleri etkilemez. Ancak, genel af hâlinde yargýlama giderleri de istenemez.

Madde 75 - (1) Uzlaþma kapsamýndaki suçlar hariç olmak üzere, yalnýz adlî para cezasýný gerektiren veya kanun maddesinde öngörülen hapis cezasýnýn yukarý sýnýrý üç ayý aþmayan suçlarýn faili;

a) Adlî para cezasý maktu ise bu miktarý, deðilse aþaðý sýnýrýný,

b) Hapis cezasýnýn aþaðý sýnýrýnýn karþýlýðý olarak her gün için yirmi Türk Lirasý üzerinden bulunacak miktarý,

c) Hapis cezasý ile birlikte adlî para cezasý da öngörülmüþ ise, hapis cezasý için bu fýkranýn (b) bendine göre belirlenecek miktar ile adlî para cezasýnýn aþaðý sýnýrýný,

Soruþturma giderleri ile birlikte, Cumhuriyet savcýlýðýnca yapýlacak teblið üzerine on gün içinde ödediði takdirde hakkýnda kamu davasý açýlmaz.

(2) Özel kanun hükümleri gereðince iþin doðrudan mahkemeye intikal etmesi hâlinde de fail, hâkim tarafýndan yapýlacak bildirim üzerine birinci fýkra hükümlerine göre saptanacak miktardaki parayý yargýlama giderleriyle birlikte ödediðinde kamu davasý düþer.

(3) Cumhuriyet savcýlýðýnca madde kapsamýna giren suç nedeniyle önödeme iþlemi yapýlmadan dava açýlmasý veya dava konusu fiilin niteliðinin deðiþmesi suretiyle madde kapsamýna giren bir suça dönüþmesi hâlinde de yukarýdaki fýkra uygulanýr.

(4) Suçla ilgili kanun maddesinde yukarý sýnýrý üç ayý aþmayan hapis cezasý veya adlî para cezasýndan yalnýz birinin uygulanabileceði hâllerde ödenmesi gereken miktar, yukarýdaki fýkralara göre adlî para cezasý esas alýnarak belirlenir.

(5) Bu madde gereðince kamu davasýnýn açýlmamasý veya ortadan kaldýrýlmasý, kiþisel hakkýn istenmesine, malýn geri alýnmasýna ve müsadereye iliþkin hükümleri etkilemez.

Madde 76 - (1) Bir plânýn icrasý suretiyle, millî, etnik, ýrkî veya dinî bir grubun tamamen veya kýsmen yokedilmesi maksadýyla, bu gruplarýn üyelerine karþý aþaðýdaki fiillerden birinin iþlenmesi, soykýrým suçunu oluþturur:

a) Kasten öldürme.

b) Kiþilerin bedensel veya ruhsal bütünlüklerine aðýr zarar verme.

c) Grubun, tamamen veya kýsmen yokedilmesi sonucunu doðuracak koþullarda yaþamaya zorlanmasý.

d) Grup içinde doðumlara engel olmaya yönelik tedbirlerin alýnmasý.

e) Gruba ait çocuklarýn bir baþka gruba zorla nakledilmesi.

(2) Soykýrým suçu failine aðýrlaþtýrýlmýþ müebbet hapis cezasý verilir. Ancak, soykýrým kapsamýnda iþlenen kasten öldürme ve kasten yaralama suçlarý açýsýndan, belirlenen maðdur sayýsýnca gerçek içtima hükümleri uygulanýr.

(3) Bu suçlardan dolayý tüzel kiþiler hakkýnda da güvenlik tedbirine hükmolunur.

(4) Bu suçlardan dolayý zamanaþýmý iþlemez.

Madde 77 - (1) Aþaðýdaki fiillerin, siyasal, felsefî, ýrkî veya dinî saiklerle toplumun bir kesimine karþý bir plân doðrultusunda sistemli olarak iþlenmesi, insanlýða karþý suç oluþturur:

a) Kasten öldürme.

b) Kasten yaralama.

c) Ýþkence, eziyet veya köleleþtirme.

d) Kiþi hürriyetinden yoksun kýlma.

e) Bilimsel deneylere tâbi kýlma.

f) Cinsel saldýrýda bulunma, çocuklarýn cinsel istismarý.

g) Zorla hamile býrakma.

h) Zorla fuhþa sevketme.

(2) Birinci fýkranýn (a) bendindeki fiilin iþlenmesi halinde, fail hakkýnda aðýrlaþtýrýlmýþ müebbet hapis cezasýna; diðer bentlerde tanýmlanan fiillerin iþlenmesi halinde ise, sekiz yýldan az olmamak üzere hapis cezasýna hükmolunur. Ancak, birinci fýkranýn (a) ve (b) bentleri kapsamýnda iþlenen kasten öldürme ve kasten yaralama suçlarý açýsýndan, belirlenen maðdur sayýsýnca gerçek içtima hükümleri uygulanýr.

(3) Bu suçlardan dolayý tüzel kiþiler hakkýnda da güvenlik tedbirine hükmolunur.

(4) Bu suçlardan dolayý zamanaþýmý iþlemez.

Madde 78 - (1) Yukarýdaki maddelerde yazýlý suçlarý iþlemek maksadýyla örgüt kuran veya yöneten kiþi, on yýldan onbeþ yýla kadar hapis cezasý ile cezalandýrýlýr. Bu örgütlere üye olanlara beþ yýldan on yýla kadar hapis cezasý verilir.

(2) Bu suçlardan dolayý tüzel kiþiler hakkýnda da güvenlik tedbirine hükmolunur.

(3) Bu suçlardan dolayý zamanaþýmý iþlemez.

Madde 79 - (1) Doðrudan doðruya veya dolaylý olarak maddî menfaat elde etmek maksadýyla, yasal olmayan yollardan;

a) Bir yabancýyý ülkeye sokan veya ülkede kalmasýna imkân saðlayan,

b) Türk vatandaþý veya yabancýnýn yurt dýþýna çýkmasýna imkân saðlayan,

Kiþi, üç yýldan sekiz yýla kadar hapis ve onbin güne kadar adlî para cezasý ile cezalandýrýlýr.

(2) Bu suçun bir örgütün faaliyeti çerçevesinde iþlenmesi hâlinde, verilecek cezalar yarý oranýnda artýrýlýr.

(3) Bu suçun bir tüzel kiþinin faaliyeti çerçevesinde iþlenmesi hâlinde, tüzel kiþi hakkýnda bunlara özgü güvenlik tedbirlerine hükmolunur.

(2) Birinci fýkrada belirtilen amaçlarla giriþilen ve suçu oluþturan fiiller var olduðu takdirde, maðdurun rýzasý geçersizdir.

(3) Onsekiz yaþýný doldurmamýþ olanlarýn birinci fýkrada belirtilen maksatlarla tedarik edilmeleri, kaçýrýlmalarý, bir yerden diðer bir yere götürülmeleri veya sevk edilmeleri veya barýndýrýlmalarý hâllerinde suça ait araç fiillerden hiçbirine baþvurulmuþ olmasa da faile birinci fýkrada belirtilen cezalar verilir.

(4) Bu suçlardan dolayý tüzel kiþiler hakkýnda da güvenlik tedbirine hükmolunur.

Madde 81 - (1) Bir insaný kasten öldüren kiþi, müebbet hapis cezasý ile cezalandýrýlýr.

Madde 82 - (1) Kasten öldürme suçunun;

a) Tasarlayarak,

b) Canavarca hisle veya eziyet çektirerek,

c) Yangýn, su baskýný, tahrip, batýrma veya bombalama ya da nükleer, biyolojik veya kimyasal silâh kullanmak suretiyle,

d) Üstsoy veya altsoydan birine ya da eþ veya kardeþe karþý,

e) Çocuða ya da beden veya ruh bakýmýndan kendisini savunamayacak durumda bulunan kiþiye karþý,

f) Gebe olduðu bilinen kadýna karþý,

g) Kiþinin yerine getirdiði kamu görevi nedeniyle,

j) Kan gütme saikiyle,

k) Töre saikiyle,

Ýþlenmesi hâlinde, kiþi aðýrlaþtýrýlmýþ müebbet hapis cezasý ile cezalandýrýlýr.

Madde 83 - (1) Kiþinin yükümlü olduðu belli bir icrai davranýþý gerçekleþtirmemesi dolayýsýyla meydana gelen ölüm neticesinden sorumlu tutulabilmesi için, bu neticenin oluþumuna sebebiyet veren yükümlülük ihmalinin icrai davranýþa eþdeðer olmasý gerekir.

(2) Ýhmali ve icrai davranýþýn eþdeðer kabul edilebilmesi için, kiþinin;

a) Belli bir icrai davranýþta bulunmak hususunda kanunî düzenlemelerden veya sözleþmeden kaynaklanan bir yükümlülüðünün bulunmasý,

b) Önceden gerçekleþtirdiði davranýþýn baþkalarýnýn hayatý ile ilgili olarak tehlikeli bir durum oluþturmasý, gerekir.

(3) Belli bir yükümlülüðün ihmali ile ölüme neden olan kiþi hakkýnda, temel ceza olarak, aðýrlaþtýrýlmýþ müebbet hapis cezasý yerine yirmi yýldan yirmibeþ yýla kadar, müebbet hapis cezasý yerine onbeþ yýldan yirmi yýla kadar, diðer hâllerde ise on yýldan onbeþ yýla kadar hapis cezasýna hükmolunabileceði gibi, cezada indirim de yapýlmayabilir.

Madde 84 - (1) Baþkasýný intihara azmettiren, teþvik eden, baþkasýnýn intihar kararýný kuvvetlendiren ya da baþkasýnýn intiharýna herhangi bir þekilde yardým eden kiþi, iki yýldan beþ yýla kadar hapis cezasý ile cezalandýrýlýr.

(2) Ýntiharýn gerçekleþmesi durumunda, kiþi dört yýldan on yýla kadar hapis cezasý ile cezalandýrýlýr.

(4) Ýþlediði fiilin anlam ve sonuçlarýný algýlama yeteneði geliþmemiþ olan veya ortadan kaldýrýlan kiþileri intihara sevk edenlerle cebir veya tehdit kullanmak suretiyle kiþileri intihara mecbur edenler, kasten öldürme suçundan sorumlu tutulurlar.

Madde 86 - (1) Kasten baþkasýnýn vücuduna acý veren veya saðlýðýnýn ya da algýlama yeteneðinin bozulmasýna neden olan kiþi, bir yýldan üç yýla kadar hapis cezasý ile cezalandýrýlýr.

(3) Kasten yaralama suçunun;

a) Üstsoya, altsoya, eþe veya kardeþe karþý,

b) Beden veya ruh bakýmýndan kendisini savunamayacak durumda bulunan kiþiye karþý,

c) Kiþinin yerine getirdiði kamu görevi nedeniyle,

d) Kamu görevlisinin sahip bulunduðu nüfuz kötüye kullanýlmak suretiyle,

e) Silâhla,

Madde 87 - (1) Kasten yaralama fiili, maðdurun;

a) Duyularýndan veya organlarýndan birinin iþlevinin sürekli zayýflamasýna,

b) Konuþmasýnda sürekli zorluða,

c) Yüzünde sabit ize,

d) Yaþamýný tehlikeye sokan bir duruma,

e) Gebe bir kadýna karþý iþlenip de çocuðunun vaktinden önce doðmasýna,

Neden olmuþsa, yukarýdaki maddeye göre belirlenen ceza, bir kat artýrýlýr. Ancak, verilecek ceza, birinci fýkraya giren hâllerde üç yýldan, üçüncü fýkraya giren hâllerde beþ yýldan az olamaz.

(2) Kasten yaralama fiili, maðdurun;

a) Ýyileþmesi olanaðý bulunmayan bir hastalýða veya bitkisel hayata girmesine,

b) Duyularýndan veya organlarýndan birinin iþlevinin yitirilmesine,

c) Konuþma ya da çocuk yapma yeteneklerinin kaybolmasýna,

d) Yüzünün sürekli deðiþikliðine,

e) Gebe bir kadýna karþý iþlenip de çocuðunun düþmesine,

Neden olmuþsa, yukarýdaki maddeye göre belirlenen ceza, iki kat artýrýlýr. Ancak, verilecek ceza, birinci fýkraya giren hâllerde beþ yýldan, üçüncü fýkraya giren hâllerde sekiz yýldan az olamaz.

(4) Kasten yaralama sonucunda ölüm meydana gelmiþse, yukarýdaki maddenin birinci fýkrasýna giren hâllerde sekiz yýldan oniki yýla kadar, üçüncü fýkrasýna giren hâllerde ise oniki yýldan onaltý yýla kadar hapis cezasýna hükmolunur.

(1) Kasten yaralamanýn ihmali davranýþla iþlenmesi hâlinde, verilecek ceza üçte ikisine kadar indirilebilir. Bu hükmün uygulanmasýnda kasten öldürmenin ihmali davranýþla iþlenmesine iliþkin koþullar göz önünde bulundurulur.

Madde 89 - (1) Taksirle baþkasýnýn vücuduna acý veren veya saðlýðýnýn ya da algýlama yeteneðinin bozulmasýna neden olan kiþi, üç aydan bir yýla kadar hapis veya adlî para cezasý ile cezalandýrýlýr.

(2) Taksirle yaralama fiili, maðdurun;

a) Duyularýndan veya organlarýndan birinin iþlevinin sürekli zayýflamasýna,

b) Vücudunda kemik kýrýlmasýna,

c) Konuþmasýnda sürekli zorluða,

d) Yüzünde sabit ize,

e) Yaþamýný tehlikeye sokan bir duruma,

f) Gebe bir kadýnýn çocuðunun vaktinden önce doðmasýna,

Neden olmuþsa, birinci fýkraya göre belirlenen ceza, yarýsý oranýnda artýrýlýr.

(3) Taksirle yaralama fiili, maðdurun;

a) Ýyileþmesi olanaðý bulunmayan bir hastalýða veya bitkisel hayata girmesine,

b) Duyularýndan veya organlarýndan birinin iþlevinin yitirilmesine,

c) Konuþma ya da çocuk yapma yeteneklerinin kaybolmasýna,

d) Yüzünün sürekli deðiþikliðine,

e) Gebe bir kadýnýn çocuðunun düþmesine,

Neden olmuþsa, birinci fýkraya göre belirlenen ceza, bir kat artýrýlýr.

(4) Fiilin birden fazla kiþinin yaralanmasýna neden olmasý hâlinde, altý aydan üç yýla kadar hapis cezasýna hükmolunur.

Madde 90 - (1) Ýnsan üzerinde bilimsel bir deney yapan kiþi, bir yýldan üç yýla kadar hapis cezasý ile cezalandýrýlýr.

(2) Ýnsan üzerinde yapýlan rýzaya dayalý bilimsel deneyin ceza sorumluluðunu gerektirmemesi için;

a) Deneyle ilgili olarak yetkili kurul veya makamlardan gerekli iznin alýnmýþ olmasý,

b) Deneyin öncelikle insan dýþý deney ortamýnda veya yeterli sayýda hayvan üzerinde yapýlmýþ olmasý,

c) Ýnsan dýþý deney ortamýnda veya hayvanlar üzerinde yapýlan deneyler sonucunda ulaþýlan bilimsel verilerin, varýlmak istenen hedefe ulaþmak açýsýndan bunlarýn insan üzerinde de yapýlmasýný gerekli kýlmasý,

d) Deneyin, insan saðlýðý üzerinde öngörülebilir zararlý ve kalýcý bir etki býrakmamasý,

e) Deney sýrasýnda kiþiye insan onuruyla baðdaþmayacak ölçüde acý verici yöntemlerin uygulanmamasý,

f) Deneyle varýlmak istenen amacýn, bunun kiþiye yüklediði külfete ve kiþinin saðlýðý üzerindeki tehlikeye göre daha aðýr basmasý,

g) Deneyin mahiyet ve sonuçlarý hakkýnda yeterli bilgilendirmeye dayalý olarak açýklanan rýzanýn yazýlý olmasý ve herhangi bir menfaat teminine baðlý bulunmamasý, gerekir.

a) Yapýlan deneyler sonucunda ulaþýlan bilimsel verilerin, varýlmak istenen hedefe ulaþmak açýsýndan bunlarýn çocuklar üzerinde de yapýlmasýný gerekli kýlmasý,

b) Rýza açýklama yeteneðine sahip çocuðun kendi rýzasýnýn yaný sýra ana ve babasýnýn veya vasisinin yazýlý muvafakatinin de alýnmasý,

c) Deneyle ilgili izin verecek yetkili kurullarda çocuk saðlýðý ve hastalýklarý uzmanýnýn bulunmasý,

Gerekir.

(4) Hasta olan insan üzerinde rýza olmaksýzýn tedavi amaçlý denemede bulunan kiþi, bir yýla kadar hapis cezasý ile cezalandýrýlýr. Ancak, bilinen týbbî müdahale yöntemlerinin uygulanmasýnýn sonuç vermeyeceðinin anlaþýlmasý üzerine, kiþi üzerinde yapýlan rýzaya dayalý bilimsel yöntemlere uygun tedavi amaçlý deneme, ceza sorumluluðunu gerektirmez. Açýklanan rýzanýn, denemenin mahiyet ve sonuçlarý hakkýnda yeterli bilgilendirmeye dayalý olarak yazýlý olmasý ve tedavinin uzman hekim tarafýndan bir hastane ortamýnda yapýlmasý gerekir.

(5) Birinci fýkrada tanýmlanan suçun iþlenmesi sonucunda maðdurun yaralanmasý veya ölmesi hâlinde, kasten yaralama veya kasten öldürme suçuna iliþkin hükümler uygulanýr.

(6) Bu maddede tanýmlanan suçlarýn bir tüzel kiþinin faaliyeti çerçevesinde iþlenmesi hâlinde, tüzel kiþi hakkýnda bunlara özgü güvenlik tedbirlerine hükmolunur.

Madde 91 - (1) Hukuken geçerli rýzaya dayalý olmaksýzýn, kiþiden organ alan kimse, beþ yýldan dokuz yýla kadar hapis cezasý ile cezalandýrýlýr. Suçun konusunun doku olmasý hâlinde, iki yýldan beþ yýla kadar hapis cezasýna hükmolunur.

(2) Hukuka aykýrý olarak, ölüden organ veya doku alan kimse, bir yýla kadar hapis cezasý ile cezalandýrýlýr.

(3) Organ veya doku satýn alan, satan, satýlmasýna aracýlýk eden kiþi hakkýnda, birinci fýkrada belirtilen cezalara hükmolunur.

(4) Bir ve üçüncü fýkralarda tanýmlanan suçlarýn bir örgütün faaliyeti çerçevesinde iþlenmesi hâlinde, sekiz yýldan onbeþ yýla kadar hapis ve onbin güne kadar adlî para cezasýna hükmolunur.

(5) Hukuka aykýrý yollarla elde edilmiþ olan organ veya dokuyu saklayan, nakleden veya aþýlayan kiþi, iki yýldan beþ yýla kadar hapis cezasý ile cezalandýrýlýr.

(6) Belli bir çýkar karþýlýðýnda organ veya doku teminine yönelik olarak ilan veya reklam veren veya yayýnlayan kiþi, bir yýla kadar hapis cezasý ile cezalandýrýlýr.

(7) Bu maddede tanýmlanan suçlarýn bir tüzel kiþinin faaliyeti çerçevesinde iþlenmesi hâlinde, tüzel kiþi hakkýnda bunlara özgü güvenlik tedbirlerine hükmolunur.

(8) Birinci fýkrada tanýmlanan suçun iþlenmesi sonucunda maðdurun ölmesi hâlinde, kasten öldürme suçuna iliþkin hükümler uygulanýr.

Madde 92 - (1) Organ veya dokularýný satan kiþinin içinde bulunduðu sosyal ve ekonomik koþullar göz önünde bulundurularak, hakkýnda verilecek cezada indirim yapýlabileceði gibi, ceza vermekten de vazgeçilebilir.

Madde 93 - (1) Organ veya dokularýný satan kiþi, resmî makamlar tarafýndan haber alýnmadan önce durumu merciine haber vererek suçlularýn yakalanmalarýný kolaylaþtýrýrsa, hakkýnda cezaya hükmolunmaz.

(2) Bu suç haber alýndýktan sonra, organ veya dokularýný satan kiþi, gönüllü olarak, suçun meydana çýkmasýna ve diðer suçlularýn yakalanmasýna hizmet ve yardým ederse; hakkýnda verilecek cezanýn, yardýmýn niteliðine göre, dörtte birden yarýsýna kadarý indirilir.

Madde 94 - (1) Bir kiþiye karþý insan onuruyla baðdaþmayan ve bedensel veya ruhsal yönden acý çekmesine, algýlama veya irade yeteneðinin etkilenmesine, aþaðýlanmasýna yol açacak davranýþlarý gerçekleþtiren kamu görevlisi hakkýnda üç yýldan oniki yýla kadar hapis cezasýna hükmolunur.

(2) Suçun;

a) Çocuða, beden veya ruh bakýmýndan kendisini savunamayacak durumda bulunan kiþiye ya da gebe kadýna karþý,

b) Avukata veya diðer kamu görevlisine karþý görevi dolayýsýyla,

Ýþlenmesi hâlinde, sekiz yýldan onbeþ yýla kadar hapis cezasýna hükmolunur.

(3) Fiilin cinsel yönden taciz þeklinde gerçekleþmesi hâlinde, on yýldan onbeþ yýla kadar hapis cezasýna hükmolunur.

(4) Bu suçun iþleniþine iþtirak eden diðer kiþiler de kamu görevlisi gibi cezalandýrýlýr.

(5) Bu suçun ihmali davranýþla iþlenmesi hâlinde, verilecek cezada bu nedenle indirim yapýlmaz.

Madde 95 - (1) Ýþkence fiilleri, maðdurun;

a) Duyularýndan veya organlarýndan birinin iþlevinin sürekli zayýflamasýna,

b) Konuþmasýnda sürekli zorluða,

c) Yüzünde sabit ize,

d) Yaþamýný tehlikeye sokan bir duruma,

e) Gebe bir kadýna karþý iþlenip de çocuðunun vaktinden önce doðmasýna,

Neden olmuþsa, yukarýdaki maddeye göre belirlenen ceza, yarý oranýnda artýrýlýr.

(2) Ýþkence fiilleri, maðdurun;

a) Ýyileþmesi olanaðý bulunmayan bir hastalýða veya bitkisel hayata girmesine,

b) Duyularýndan veya organlarýndan birinin iþlevinin yitirilmesine,

c) Konuþma ya da çocuk yapma yeteneklerinin kaybolmasýna,

d) Yüzünün sürekli deðiþikliðine,

e) Gebe bir kadýna karþý iþlenip de çocuðunun düþmesine,

Neden olmuþsa, yukarýdaki maddeye göre belirlenen ceza, bir kat artýrýlýr.

(3) Ýþkence fiillerinin vücutta kemik kýrýlmasýna neden olmasý hâlinde, kýrýðýn hayat fonksiyonlarýndaki etkisine göre sekiz yýldan onbeþ yýla kadar hapis cezasýna hükmolunur.

(4) Ýþkence sonucunda ölüm meydana gelmiþse, aðýrlaþtýrýlmýþ müebbet hapis cezasýna hükmolunur.

Madde 96 - (1) Bir kimsenin eziyet çekmesine yol açacak davranýþlarý gerçekleþtiren kiþi hakkýnda iki yýldan beþ yýla kadar hapis cezasýna hükmolunur.

(2) Yukarýdaki fýkra kapsamýna giren fiillerin;

a) Çocuða, beden veya ruh bakýmýndan kendisini savunamayacak durumda bulunan kiþiye ya da gebe kadýna karþý,

b) Üstsoy veya altsoya, babalýk veya analýða ya da eþe karþý,

Ýþlenmesi hâlinde, kiþi hakkýnda üç yýldan sekiz yýla kadar hapis cezasýna hükmolunur.

Madde 97 - (1) Yaþý veya hastalýðý dolayýsýyla kendini idare edemeyecek durumda olan ve bu nedenle koruma ve gözetim yükümlülüðü altýnda bulunan bir kimseyi kendi hâline terk eden kiþi, üç aydan iki yýla kadar hapis cezasý ile cezalandýrýlýr.

(2) Terk dolayýsýyla maðdur bir hastalýða yakalanmýþ, yaralanmýþ veya ölmüþse, neticesi sebebiyle aðýrlaþmýþ suç hükümlerine göre cezaya hükmolunur.

Madde 98 - (1) Yaþý, hastalýðý veya yaralanmasý dolayýsýyla ya da baþka herhangi bir nedenle kendini idare edemeyecek durumda olan kimseye hâl ve koþullarýn elverdiði ölçüde yardým etmeyen ya da durumu derhâl ilgili makamlara bildirmeyen kiþi, bir yýla kadar hapis veya adlî para cezasý ile cezalandýrýlýr.

(2) Yardým veya bildirim yükümlülüðünün yerine getirilmemesi dolayýsýyla kiþinin ölmesi durumunda, bir yýldan üç yýla kadar hapis cezasýna hükmolunur.

Madde 99 - (1) Rýzasý olmaksýzýn bir kadýnýn çocuðunu düþürten kiþi, beþ yýldan on yýla kadar hapis cezasý ile cezalandýrýlýr.

(2) Týbbî zorunluluk bulunmadýðý hâlde, rýzaya dayalý olsa bile, gebelik süresi on haftadan fazla olan bir kadýnýn çocuðunu düþürten kiþi, iki yýldan dört yýla kadar hapis cezasý ile cezalandýrýlýr. Bu durumda, çocuðunun düþürtülmesine rýza gösteren kadýn hakkýnda bir yýla kadar hapis veya adlî para cezasýna hükmolunur.

(3) Birinci fýkrada yazýlý fiil kadýnýn beden veya ruh saðlýðý bakýmýndan bir zarara uðramasýna neden olmuþsa, kiþi altý yýldan oniki yýla kadar hapis cezasý ile cezalandýrýlýr; fiilin kadýnýn ölümüne neden olmasý hâlinde, onbeþ yýldan yirmi yýla kadar hapis cezasýna hükmolunur.

(4) Ýkinci fýkrada yazýlý fiil kadýnýn beden veya ruh saðlýðý bakýmýndan bir zarara uðramasýna neden olmuþsa, kiþi üç yýldan altý yýla kadar hapis cezasý ile cezalandýrýlýr; fiilin kadýnýn ölümüne neden olmasý hâlinde, dört yýldan sekiz yýla kadar hapis cezasýna hükmolunur.

(5) Rýzaya dayalý olsa bile, gebelik süresi on haftayý doldurmamýþ olan bir kadýnýn çocuðunun yetkili olmayan bir kiþi tarafýndan düþürtülmesi hâlinde; iki yýldan dört yýla kadar hapis cezasýna hükmolunur. Yukarýdaki fýkralarda tanýmlanan diðer fiiller yetkili olmayan bir kiþi tarafýndan iþlendiði takdirde, bu fýkralara göre verilecek ceza, yarý oranýnda artýrýlarak hükmolunur.

(6) Kadýnýn maðduru olduðu bir suç sonucu gebe kalmasý hâlinde, süresi yirmi haftadan fazla olmamak ve kadýnýn rýzasý olmak koþuluyla, gebeliði sona erdirene ceza verilmez. Ancak, bunun için gebeliðin uzman hekimler tarafýndan hastane ortamýnda sona erdirilmesi gerekir.

Madde 100 - (1) Gebelik süresi on haftadan fazla olan kadýnýn çocuðunu isteyerek düþürmesi hâlinde, bir yýla kadar hapis veya adlî para cezasýna hükmolunur.

Madde 101 - (1) Bir erkek veya kadýný rýzasý olmaksýzýn kýsýrlaþtýran kimse, üç yýldan altý yýla kadar hapis cezasý ile cezalandýrýlýr. Fiil, kýsýrlaþtýrma iþlemi yapma yetkisi olmayan bir kimse tarafýndan yapýlýrsa, ceza üçte bir oranýnda artýrýlýr.

(2) Rýzaya dayalý olsa bile, kýsýrlaþtýrma fiilinin yetkili olmayan bir kiþi tarafýndan iþlenmesi hâlinde, bir yýldan üç yýla kadar hapis cezasýna hükmolunur.

Madde 102 - (1) Cinsel davranýþlarla bir kimsenin vücut dokunulmazlýðýný ihlâl eden kiþi, maðdurun þikâyeti üzerine, iki yýldan yedi yýla kadar hapis cezasý ile cezalandýrýlýr.

(2) Fiilin vücuda organ veya sair bir cisim sokulmasý suretiyle iþlenmesi durumunda, yedi yýldan oniki yýla kadar hapis cezasýna hükmolunur. Bu fiilin eþe karþý iþlenmesi hâlinde, soruþturma ve kovuþturmanýn yapýlmasý maðdurun þikâyetine baðlýdýr.

(3) Suçun;

a) Beden veya ruh bakýmýndan kendisini savunamayacak durumda bulunan kiþiye karþý,

b) Kamu görevinin veya hizmet iliþkisinin saðladýðý nüfuz kötüye kullanýlmak suretiyle,

c) Üçüncü derece dahil kan veya kayýn hýsýmlýðý iliþkisi içinde bulunan bir kiþiye karþý,

d) Silâhla veya birden fazla kiþi tarafýndan birlikte,

Ýþlenmesi hâlinde, yukarýdaki fýkralara göre verilen cezalar yarý oranýnda artýrýlýr.

(4) Suçun iþlenmesi sýrasýnda maðdurun direncinin kýrýlmasýný saðlayacak ölçünün ötesinde cebir kullanýlmasý durumunda kiþi ayrýca kasten yaralama suçundan dolayý cezalandýrýlýr.

(5) Suçun sonucunda maðdurun beden veya ruh saðlýðýnýn bozulmasý hâlinde, on yýldan az olmamak üzere hapis cezasýna hükmolunur.

(6) Suç sonucu maðdurun bitkisel hayata girmesi veya ölümü hâlinde, aðýrlaþtýrýlmýþ müebbet hapis cezasýna hükmolunur

Madde 103 - (1) Çocuðu cinsel yönden istismar eden kiþi, üç yýldan sekiz yýla kadar hapis cezasý ile cezalandýrýlýr. Cinsel istismar deyiminden;

a) Onbeþ yaþýný tamamlamamýþ veya tamamlamýþ olmakla birlikte fiilin hukukî anlam ve sonuçlarýný algýlama yeteneði geliþmemiþ olan çocuklara karþý gerçekleþtirilen her türlü cinsel davranýþ,

b) Diðer çocuklara karþý sadece cebir, tehdit, hile veya iradeyi etkileyen baþka bir nedene dayalý olarak gerçekleþtirilen cinsel davranýþlar, anlaþýlýr.

(2) Cinsel istismarýn vücuda organ veya sair bir cisim sokulmasý suretiyle gerçekleþtirilmesi durumunda, sekiz yýldan onbeþ yýla kadar hapis cezasýna hükmolunur.

(4) Cinsel istismarýn, birinci fýkranýn (a) bendindeki çocuklara karþý cebir veya tehdit kullanmak suretiyle gerçekleþtirilmesi hâlinde, yukarýdaki fýkralara göre verilecek ceza yarý oranýnda artýrýlýr.

(5) Cinsel istismar için baþvurulan cebir ve þiddetin kasten yaralama suçunun aðýr neticelerine neden olmasý hâlinde, ayrýca kasten yaralama suçuna iliþkin hükümler uygulanýr.

(6) Suçun sonucunda maðdurun beden veya ruh saðlýðýnýn bozulmasý hâlinde, onbeþ yýldan az olmamak üzere hapis cezasýna hükmolunur.

(7) Suçun maðdurun bitkisel hayata girmesine veya ölümüne neden olmasý durumunda, aðýrlaþtýrýlmýþ müebbet hapis cezasýna hükmolunur.

Madde 104 - (1) Cebir, tehdit ve hile olmaksýzýn, onbeþ yaþýný bitirmiþ olan çocukla cinsel iliþkide bulunan kiþi, þikâyet üzerine, altý aydan iki yýla kadar hapis cezasý ile cezalandýrýlýr.

Madde 105 - (1) Bir kimseyi cinsel amaçlý olarak taciz eden kiþi hakkýnda, maðdurun þikâyeti üzerine, üç aydan iki yýla kadar hapis cezasýna veya adlî para cezasýna hükmolunur.

Madde 106 - (1) Bir baþkasýný, kendisinin veya yakýnýnýn hayatýna, vücut veya cinsel dokunulmazlýðýna yönelik bir saldýrý gerçekleþtireceðinden bahisle tehdit eden kiþi, altý aydan iki yýla kadar hapis cezasý ile cezalandýrýlýr. Malvarlýðý itibarýyla büyük bir zarara uðratacaðýndan veya sair bir kötülük edeceðinden bahisle tehditte ise, maðdurun þikâyeti üzerine, altý aya kadar hapis veya adlî para cezasýna hükmolunur.

(2) Tehdidin;

a) Silâhla,

b) Kiþinin kendisini tanýnmayacak bir hâle koymasý suretiyle, imzasýz mektupla veya özel iþaretlerle,

c) Birden fazla kiþi tarafýndan birlikte,

d) Var olan veya var sayýlan suç örgütlerinin oluþturduklarý korkutucu güçten yararlanýlarak,

Ýþlenmesi hâlinde, fail hakkýnda iki yýldan beþ yýla kadar hapis cezasýna hükmolunur.

(3) Tehdit amacýyla kasten öldürme, kasten yaralama veya malvarlýðýna zarar verme suçunun iþlenmesi hâlinde, ayrýca bu suçlardan dolayý ceza verilir.

Madde 107 - (1) Hakký olan veya yükümlü olduðu bir þeyi yapacaðýndan veya yapmayacaðýndan bahisle, bir kimseyi kanuna aykýrý veya yükümlü olmadýðý bir þeyi yapmaya veya yapmamaya ya da haksýz çýkar saðlamaya zorlayan kiþi, bir yýldan üç yýla kadar hapis ve beþbin güne kadar adlî para cezasý ile cezalandýrýlýr.

Madde 108 - (1) Bir þeyi yapmasý veya yapmamasý ya da kendisinin yapmasýna müsaade etmesi için bir kiþiye karþý cebir kullanýlmasý hâlinde, kasten yaralama suçundan verilecek ceza üçte birinden yarýsýna kadar artýrýlarak hükmolunur.

Madde 109 - (1) Bir kimseyi hukuka aykýrý olarak bir yere gitmek veya bir yerde kalmak hürriyetinden yoksun býrakan kiþiye, bir yýldan beþ yýla kadar hapis cezasý verilir.

(2) Kiþi, fiili iþlemek için veya iþlediði sýrada cebir, tehdit veya hile kullanýrsa, iki yýldan yedi yýla kadar hapis cezasýna hükmolunur.

(3) Bu suçun;

a) Silâhla,

b) Birden fazla kiþi tarafýndan birlikte,

c) Kiþinin yerine getirdiði kamu görevi nedeniyle,

d) Kamu görevinin saðladýðý nüfuz kötüye kullanýlmak suretiyle,

e) Üstsoy, altsoy veya eþe karþý,

f) Çocuða ya da beden veya ruh bakýmýndan kendini savunamayacak durumda bulunan kiþiye karþý,

Ýþlenmesi hâlinde, yukarýdaki fýkralara göre verilecek ceza bir kat artýrýlýr.

(4) Bu suçun maðdurun ekonomik bakýmdan önemli bir kaybýna neden olmasý hâlinde, ayrýca bin güne kadar adlî para cezasýna hükmolunur.

(5) Suçun cinsel amaçla iþlenmesi hâlinde, yukarýdaki fýkralara göre verilecek cezalar yarý oranýnda artýrýlýr.

(6) Bu suçun iþlenmesi amacýyla veya sýrasýnda kasten yaralama suçunun neticesi sebebiyle aðýrlaþmýþ hâllerinin gerçekleþmesi durumunda, ayrýca kasten yaralama suçuna iliþkin hükümler uygulanýr.

Madde 110 - (1) Yukarýdaki maddede tanýmlanan suçu iþleyen kiþi, bu suç nedeniyle soruþturmaya baþlanmadan önce maðdurun þahsýna zararý dokunmaksýzýn, onu kendiliðinden güvenli bir yerde serbest býrakacak olursa cezanýn üçte ikisine kadarý indirilir.

Madde 111 - (1) Tehdit, þantaj, cebir veya kiþiyi hürriyetinden yoksun kýlma suçlarýnýn iþlenmesi sonucunda yararýna haksýz menfaat saðlanan tüzel kiþiler hakkýnda bunlara özgü güvenlik tedbirlerine hükmolunur.

Madde 112 - (1) Cebir veya tehdit kullanýlarak ya da hukuka aykýrý baþka bir davranýþla;

a) Devletçe kurulan veya kamu makamlarýnýn verdiði izne dayalý olarak yürütülen her türlü eðitim ve öðretim faaliyetlerine,

b) Öðrencilerin toplu olarak oturduklarý binalara veya bunlarýn eklentilerine girilmesine veya orada kalýnmasýna,

Engel olunmasý hâlinde, bir yýldan üç yýla kadar hapis cezasýna hükmolunur.

Madde 113 - (1) Cebir veya tehdit kullanýlarak ya da hukuka aykýrý baþka bir davranýþla, kamu kurumu faaliyetinin yürütülmesine engel olunmasý hâlinde, bir yýldan üç yýla kadar hapis cezasýna hükmolunur.

Madde 114 - (1) Bir kimseye karþý;

a) Bir siyasî partiye üye olmaya veya olmamaya, siyasî partinin faaliyetlerine katýlmaya veya katýlmamaya, siyasî partiden veya siyasî parti yönetimindeki görevinden ayrýlmaya,

b) Seçim yoluyla gelinen bir kamu görevine aday olmamaya veya seçildiði görevden ayrýlmaya,

Zorlamak amacýyla, cebir veya tehdit kullanan kiþi, bir yýldan üç yýla kadar hapis cezasý ile cezalandýrýlýr.

(2) Cebir veya tehdit kullanýlarak ya da hukuka aykýrý baþka bir davranýþla bir siyasî partinin faaliyetlerinin engellenmesi hâlinde, iki yýldan beþ yýla kadar hapis cezasýna hükmolunur.

Madde 115 - (1) Cebir veya tehdit kullanarak, bir kimseyi dinî, siyasî, sosyal, felsefi inanç, düþünce ve kanaatlerini açýklamaya veya deðiþtirmeye zorlayan ya da bunlarý açýklamaktan, yaymaktan meneden kiþi, bir yýldan üç yýla kadar hapis cezasý ile cezalandýrýlýr.

(2) Dinî ibadet ve ayinlerin toplu olarak yapýlmasýnýn, cebir veya tehdit kullanýlarak ya da hukuka aykýrý baþka bir davranýþla engellenmesi hâlinde, yukarýdaki fýkraya göre ceza verilir.

Madde 116 - (1) Bir kimsenin konutuna, konutunun eklentilerine rýzasýna aykýrý olarak giren veya rýza ile girdikten sonra buradan çýkmayan kiþi, maðdurun þikâyeti üzerine, altý aydan iki yýla kadar hapis cezasý ile cezalandýrýlýr.

(4) Fiilin, cebir veya tehdit kullanýlmak suretiyle ya da gece vakti iþlenmesi hâlinde, bir yýldan üç yýla kadar hapis cezasýna hükmolunur.

Madde 117 - (1) Cebir veya tehdit kullanarak ya da hukuka aykýrý baþka bir davranýþla, iþ ve çalýþma hürriyetini ihlâl eden kiþiye, maðdurun þikâyeti hâlinde, altý aydan iki yýla kadar hapis veya adlî para cezasý verilir.

(2) Çaresizliðini, kimsesizliðini ve baðlýlýðýný sömürmek suretiyle kiþi veya kiþileri ücretsiz olarak veya saðladýðý hizmet ile açýk bir þekilde orantýsýz düþük bir ücretle çalýþtýran veya bu durumda bulunan kiþiyi, insan onuru ile baðdaþmayacak çalýþma ve konaklama koþullarýna tâbi kýlan kimseye altý aydan üç yýla kadar hapis veya yüz günden az olmamak üzere adlî para cezasý verilir.

(3) Yukarýdaki fýkrada belirtilen durumlara düþürmek üzere bir kimseyi tedarik veya sevk veya bir yerden diðer bir yere nakleden kiþiye de ayný ceza verilir.

(4) Cebir veya tehdit kullanarak, iþçiyi veya iþverenlerini ücretleri azaltýp çoðaltmaya veya evvelce kabul edilenlerden baþka koþullar altýnda anlaþmalar kabulüne zorlayan ya da bir iþin durmasýna, sona ermesine veya durmanýn devamýna neden olan kiþiye altý aydan üç yýla kadar hapis cezasý verilir.

Madde 118 - (1) Bir kimseye karþý bir sendikaya üye olmaya veya olmamaya, sendikanýn faaliyetlerine katýlmaya veya katýlmamaya, sendikadan veya sendika yönetimindeki görevinden ayrýlmaya zorlamak amacýyla, cebir veya tehdit kullanan kiþi, altý aydan iki yýla kadar hapis cezasý ile cezalandýrýlýr.

(2) Cebir veya tehdit kullanýlarak ya da hukuka aykýrý baþka bir davranýþla bir sendikanýn faaliyetlerinin engellenmesi hâlinde, bir yýldan üç yýla kadar hapis cezasýna hükmolunur.

Madde 119 - (1) Eðitim ve öðretimin engellenmesi, kamu kurumu veya kamu kurumu niteliðindeki meslek kuruluþlarýnýn faaliyetlerinin engellenmesi, siyasî haklarýn kullanýlmasýnýn engellenmesi, inanç, düþünce ve kanaat hürriyetinin kullanýlmasýný engelleme, konut dokunulmazlýðýnýn ihlâli ile iþ ve çalýþma hürriyetinin ihlâli suçlarýnýn;

a) Silâhla,

b) Kiþinin kendisini tanýnmayacak bir hâle koymasý suretiyle, imzasýz mektupla veya özel iþaretlerle,

c) Birden fazla kiþi tarafýndan birlikte,

d) Var olan veya var sayýlan suç örgütlerinin oluþturduklarý korkutucu güçten yararlanýlarak,

e) Kamu görevinin saðladýðý nüfuz kötüye kullanýlmak suretiyle, Ýþlenmesi hâlinde, verilecek ceza bir kat artýrýlýr.

(2) Bu suçlarýn iþlenmesi sýrasýnda kasten yaralama suçunun neticesi sebebiyle aðýrlaþmýþ hâllerinin gerçekleþmesi durumunda, ayrýca kasten yaralama suçuna iliþkin hükümler uygulanýr.

Madde 120 - (1) Hukuka aykýrý olarak bir kimsenin üstünü veya eþyasýný arayan kamu görevlisine üç aydan bir yýla kadar hapis cezasý verilir.

Madde 121 - (1) Kiþinin belli bir hakký kullanmak için yetkili kamu makamlarýna verdiði dilekçenin hukukî bir neden olmaksýzýn kabul edilmemesi hâlinde, fail hakkýnda altý aya kadar hapis cezasýna hükmolunur.

a) Bir taþýnýr veya taþýnmaz malýn satýlmasýný, devrini veya bir hizmetin icrasýný veya hizmetten yararlanýlmasýný engelleyen veya kiþinin iþe alýnmasýný veya alýnmamasýný yukarýda sayýlan hâllerden birine baðlayan,

b) Besin maddelerini vermeyen veya kamuya arz edilmiþ bir hizmeti yapmayý reddeden,

c) Kiþinin olaðan bir ekonomik etkinlikte bulunmasýný engelleyen,

Kimse hakkýnda altý aydan bir yýla kadar hapis veya adlî para cezasý verilir.

Madde 123 - (1) Sýrf huzur ve sükûnunu bozmak maksadýyla bir kimseye ýsrarla; telefon edilmesi, gürültü yapýlmasý ya da ayný maksatla hukuka aykýrý baþka bir davranýþta bulunulmasý hâlinde, maðdurun þikâyeti üzerine faile üç aydan bir yýla kadar hapis cezasý verilir.

Madde 124 - (1) Kiþiler arasýndaki haberleþmenin hukuka aykýrý olarak engellenmesi hâlinde, altý aydan iki yýla kadar hapis veya adlî para cezasýna hükmolunur.

(2) Kamu kurumlarý arasýndaki haberleþmeyi hukuka aykýrý olarak engelleyen kiþi, bir yýldan beþ yýla kadar hapis cezasý ile cezalandýrýlýr.

(3) Her türlü basýn ve yayýn organýnýn yayýnýnýn hukuka aykýrý bir þekilde engellenmesi hâlinde, ikinci fýkra hükmüne göre cezaya hükmolunur.

(2) Fiilin, maðduru muhatap alan sesli, yazýlý veya görüntülü bir iletiyle iþlenmesi hâlinde, yukarýdaki fýkrada belirtilen cezaya hükmolunur.

(3) Hakaret suçunun;

a) Kamu görevlisine karþý görevinden dolayý,

b) Dinî, siyasî, sosyal, felsefi inanç, düþünce ve kanaatlerini açýklamasýndan, deðiþtirmesinden, yaymaya çalýþmasýndan, mensup olduðu dinin emir ve yasaklarýna uygun davranmasýndan dolayý,

c) Kiþinin mensup bulunduðu dine göre kutsal sayýlan deðerlerden bahisle,

Ýþlenmesi hâlinde, cezanýn alt sýnýrý bir yýldan az olamaz.

Madde 126 - (1) Hakaret suçunun iþlenmesinde maðdurun ismi açýkça belirtilmemiþ veya isnat üstü kapalý geçiþtirilmiþ olsa bile, eðer niteliðinde ve maðdurun þahsýna yönelik bulunduðunda duraksanmayacak bir durum varsa, hem ismi belirtilmiþ ve hem de hakaret açýklanmýþ sayýlýr.

Madde 127 - (1) Ýsnat edilen ve suç oluþturan fiilin ispat edilmiþ olmasý hâlinde kiþiye ceza verilmez. Bu suç nedeniyle hakaret edilen hakkýnda kesinleþmiþ bir mahkûmiyet kararý verilmesi hâlinde, isnat ispatlanmýþ sayýlýr. Bunun dýþýndaki hâllerde isnadýn ispat isteminin kabulü, ancak isnat olunan fiilin doðru olup olmadýðýnýn anlaþýlmasýnda kamu yararý bulunmasýna veya þikâyetçinin ispata razý olmasýna baðlýdýr.

(2) Ýspat edilmiþ fiilinden söz edilerek kiþiye hakaret edilmesi hâlinde, cezaya hükmedilir.

Madde 128 - (1) Yargý mercileri veya idarî makamlar nezdinde yapýlan yazýlý veya sözlü baþvuru, iddia ve savunmalar kapsamýnda, kiþilerle ilgili olarak somut isnadlarda ya da olumsuz deðerlendirmelerde bulunulmasý hâlinde, ceza verilmez. Ancak, bunun için isnat ve deðerlendirmelerin, gerçek ve somut vakýalara dayanmasý ve uyuþmazlýkla baðlantýlý olmasý gerekir.

Madde 129 - (1) Hakaret suçunun haksýz bir fiile tepki olarak iþlenmesi hâlinde, verilecek ceza üçte birine kadar indirilebileceði gibi, ceza vermekten de vazgeçilebilir.

(2) Bu suçun, kasten yaralama suçuna tepki olarak iþlenmesi hâlinde, kiþiye ceza verilmez.

(3) Hakaret suçunun karþýlýklý olarak iþlenmesi hâlinde, olayýn mahiyetine göre, taraflardan her ikisi veya biri hakkýnda verilecek ceza üçte birine kadar indirilebileceði gibi, ceza vermekten de vazgeçilebilir.

Madde 130 - (1) Bir kimsenin öldükten sonra hatýrasýna en az üç kiþiyle ihtilât ederek hakaret eden kiþi, üç aydan iki yýla kadar hapis veya adlî para cezasý ile cezalandýrýlýr. Ceza, hakaretin alenen iþlenmesi hâlinde, altýda biri oranýnda artýrýlýr.

(2) Bir ölünün kýsmen veya tamamen ceset veya kemiklerini alan veya ceset veya kemikler hakkýnda tahkir edici fiillerde bulunan kiþi, üç aydan iki yýla kadar hapis cezasý ile cezalandýrýlýr.

Madde 131 - (1) Kamu görevlisine karþý görevinden dolayý iþlenen hariç; hakaret suçunun soruþturulmasý ve kovuþturulmasý, maðdurun þikâyetine baðlýdýr.

(2) Maðdur, þikâyet etmeden önce ölürse, veya suç ölmüþ olan kiþinin hatýrasýna karþý iþlenmiþ ise; ölenin ikinci dereceye kadar üstsoy ve altsoyu, eþ veya kardeþleri tarafýndan þikâyette bulunulabilir.

Madde 132 - (1) Kiþiler arasýndaki haberleþmenin gizliliðini ihlâl eden kimse, altý aydan iki yýla kadar hapis veya adlî para cezasý ile cezalandýrýlýr. Bu gizlilik ihlâli haberleþme içeriklerinin kaydý suretiyle gerçekleþirse, bir yýldan üç yýla kadar hapis cezasýna hükmolunur.

(2) Kiþiler arasýndaki haberleþme içeriklerini hukuka aykýrý olarak ifþa eden kimse, bir yýldan üç yýla kadar hapis cezasý ile cezalandýrýlýr.

(3) Kendisiyle yapýlan haberleþmelerin içeriðini diðer tarafýn rýzasý olmaksýzýn alenen ifþa eden kiþi, altý aydan iki yýla kadar hapis veya adlî para cezasý ile cezalandýrýlýr.

(4) Kiþiler arasýndaki haberleþmelerin içeriðinin basýn ve yayýn yolu ile yayýnlanmasý hâlinde, ceza yarý oranýnda artýrýlýr.

Madde 133 - (1) Kiþiler arasýndaki alenî olmayan konuþmalarý, taraflardan herhangi birinin rýzasý olmaksýzýn bir aletle dinleyen veya bunlarý bir ses alma cihazý ile kaydeden kiþi, iki aydan altý aya kadar hapis cezasý ile cezalandýrýlýr.

(2) Katýldýðý aleni olmayan bir söyleþiyi, diðer konuþanlarýn rýzasý olmadan ses alma cihazý ile kayda alan kiþi, altý aya kadar hapis veya adlî para cezasý ile cezalandýrýlýr.

(3) Yukarýdaki fýkralarda yazýlý fiillerden biri iþlenerek elde edildiði bilinen bilgilerden yarar saðlayan veya bunlarý baþkalarýna veren veya diðer kiþilerin bilgi edinmelerini temin eden kiþi, altý aydan iki yýla kadar hapis ve bin güne kadar adlî para cezasý ile cezalandýrýlýr. Bu konuþmalarýn basýn ve yayýn yoluyla yayýnlanmasý hâlinde de, ayný cezaya hükmolunur.

Madde 134 - (1) Kiþilerin özel hayatýnýn gizliliðini ihlâl eden kimse, altý aydan iki yýla kadar hapis veya adlî para cezasý ile cezalandýrýlýr. Gizliliðin görüntü veya seslerin kayda alýnmasý suretiyle ihlâl edilmesi hâlinde, cezanýn alt sýnýrý bir yýldan az olamaz.

(2) Kiþilerin özel hayatýna iliþkin görüntü veya sesleri ifþa eden kimse, bir yýldan üç yýla kadar hapis cezasý ile cezalandýrýlýr. Fiilin basýn ve yayýn yoluyla iþlenmesi hâlinde, ceza yarý oranýnda artýrýlýr.

Madde 135 - (1) Hukuka aykýrý olarak kiþisel verileri kaydeden kimseye altý aydan üç yýla kadar hapis cezasý verilir.

(2) Kiþilerin siyasî, felsefî veya dinî görüþlerine, ýrkî kökenlerine; hukuka aykýrý olarak ahlâkî eðilimlerine, cinsel yaþamlarýna, saðlýk durumlarýna veya sendikal baðlantýlarýna iliþkin bilgileri kiþisel veri olarak kaydeden kimse, yukarýdaki fýkra hükmüne göre cezalandýrýlýr.

Madde 136 - (1) Kiþisel verileri, hukuka aykýrý olarak bir baþkasýna veren, yayan veya ele geçiren kiþi, bir yýldan dört yýla kadar hapis cezasý ile cezalandýrýlýr.

Madde 137 - (1) Yukarýdaki maddelerde tanýmlanan suçlarýn;

a) Kamu görevlisi tarafýndan ve görevinin verdiði yetki kötüye kullanýlmak suretiyle,

b) Belli bir meslek ve sanatýn saðladýðý kolaylýktan yararlanmak suretiyle,

Ýþlenmesi hâlinde, verilecek ceza yarý oranýnda artýrýlýr.

Madde 138 - (1) Kanunlarýn belirlediði sürelerin geçmiþ olmasýna karþýn verileri sistem içinde yok etmekle yükümlü olanlara görevlerini yerine getirmediklerinde altý aydan bir yýla kadar hapis cezasý verilir.

Madde 139 - (1) Kiþisel verilerin kaydedilmesi, verileri hukuka aykýrý olarak verme veya ele geçirme ve verileri yok etmeme hariç, bu bölümde yer alan suçlarýn soruþturulmasý ve kovuþturulmasý þikâyete baðlýdýr.

Madde 140 - (1) Yukarýdaki maddelerde tanýmlanan suçlarýn iþlenmesi dolayýsýyla tüzel kiþiler hakkýnda bunlara özgü güvenlik tedbirlerine hükmolunur.

Madde 141 - (1) Zilyedinin rýzasý olmadan baþkasýna ait taþýnýr bir malý, kendisine veya baþkasýna bir yarar saðlamak maksadýyla bulunduðu yerden alan kimseye bir yýldan üç yýla kadar hapis cezasý verilir.

(2) Ekonomik bir deðer taþýyan her türlü enerji de, taþýnýr mal sayýlýr.

Madde 142 - (1) Hýrsýzlýk suçunun;

a) Kime ait olursa olsun kamu kurum ve kuruluþlarýnda veya ibadete ayrýlmýþ yerlerde bulunan ya da kamu yararýna veya hizmetine tahsis edilen eþya hakkýnda,

b) Herkesin girebileceði bir yerde býrakýlmakla birlikte kilitlenmek suretiyle ya da bina veya eklentileri içinde muhafaza altýna alýnmýþ olan eþya hakkýnda,

c) Halkýn yararlanmasýna sunulmuþ ulaþým aracý içinde veya bunlarýn belli varýþ veya kalkýþ yerlerinde bulunan eþya hakkýnda,

d) Bir afet veya genel bir felâketin meydana getirebileceði zararlarý önlemek veya hafifletmek maksadýyla hazýrlanan eþya hakkýnda,

e) Adet veya tahsis veya kullanýmlarý gereði açýkta býrakýlmýþ eþya hakkýnda,

f) Elektrik enerjisi hakkýnda,

Ýþlenmesi hâlinde, iki yýldan beþ yýla kadar hapis cezasýna hükmolunur.

(2) Suçun;

a) Kiþinin malýný koruyamayacak durumda olmasýndan veya ölmesinden yararlanarak,

b) Elde veya üstte taþýnan eþyayý çekip almak suretiyle ya da özel beceriyle,

c) Doðal bir afetin veya sosyal olaylarýn meydana getirdiði korku veya kargaþadan yararlanarak,

d) Haksýz yere elde bulundurulan veya taklit anahtarla ya da diðer bir aletle kilit açmak suretiyle,

e) Biliþim sistemlerinin kullanýlmasý suretiyle,

f) Tanýnmamak için tedbir alarak veya yetkisi olmadýðý hâlde resmî sýfat takýnarak,

g) Barýnak yerlerinde, sürüde veya açýk yerlerde bulunan büyük veya küçük baþ hayvan hakkýnda,

Ýþlenmesi hâlinde, üç yýldan yedi yýla kadar hapis cezasýna hükmolunur. Suçun, bu fýkranýn (b) bendinde belirtilen surette, beden veya ruh bakýmýndan kendisini savunamayacak durumda olan kimseye karþý iþlenmesi halinde, verilecek ceza üçte biri oranýna kadar artýrýlýr.

(3) Suçun, sývý veya gaz hâlindeki enerji hakkýnda ve bunlarýn nakline, iþlenmesine veya depolanmasýna ait tesislerde iþlenmesi hâlinde, ikinci fýkraya göre cezaya hükmolunur. Bu fiilin bir örgütün faaliyeti çerçevesinde iþlenmesi hâlinde, onbeþ yýla kadar hapis ve onbin güne kadar adlî para cezasýna hükmolunur.

Madde 143 - (1) Hýrsýzlýk suçunun gece vakti iþlenmesi hâlinde, verilecek ceza üçte birine kadar artýrýlýr.

Madde 144 - (1) Hýrsýzlýk suçunun;

a) Paydaþ veya elbirliði ile malik olunan mal üzerinde,

b) Bir hukukî iliþkiye dayanan alacaðý tahsil amacýyla,

Ýþlenmesi hâlinde, þikâyet üzerine, fail hakkýnda iki aydan bir yýla kadar hapis veya adlî para cezasýna hükmolunur.

Madde 146 - (1) Hýrsýzlýk suçunun, malýn geçici bir süre kullanýlýp zilyedine iade edilmek üzere iþlenmesi hâlinde, þikâyet üzerine, verilecek ceza yarý oranýna kadar indirilir. Ancak malýn suç iþlemek için kullanýlmýþ olmasý hâlinde bu hüküm uygulanmaz.

Madde 147 - (1) Hýrsýzlýk suçunun aðýr ve acil bir ihtiyacý karþýlamak için iþlenmesi hâlinde, olayýn özelliðine göre, verilecek cezada indirim yapýlabileceði gibi, ceza vermekten de vazgeçilebilir.

Madde 148 - (1) Bir baþkasýný, kendisinin veya yakýnýnýn hayatýna, vücut veya cinsel dokunulmazlýðýna yönelik bir saldýrý gerçekleþtireceðinden ya da malvarlýðý itibarýyla büyük bir zarara uðratacaðýndan bahisle tehdit ederek veya cebir kullanarak, bir malý teslime veya malýn alýnmasýna karþý koymamaya mecbur kýlan kiþi, altý yýldan on yýla kadar hapis cezasý ile cezalandýrýlýr.

(2) Cebir veya tehdit kullanýlarak maðdurun, kendisini veya baþkasýný borç altýna sokabilecek bir senedi veya var olan bir senedin hükümsüz kaldýðýný açýklayan bir vesikayý vermeye, böyle bir senedin alýnmasýna karþý koymamaya, ilerde böyle bir senet hâline getirilebilecek bir kaðýdý imzalamaya veya var olan bir senedi imha etmeye veya imhasýna karþý koymamaya mecbur edilmesi hâlinde de ayný ceza verilir.

(3) Maðdurun, herhangi bir vasýta ile kendisini bilmeyecek ve savunamayacak hâle getirilmesi de, yaðma suçunda cebir sayýlýr.

Madde 149 - (1) Yaðma suçunun;

a) Silâhla,

b) Kiþinin kendisini tanýnmayacak bir hâle koymasý suretiyle,

c) Birden fazla kiþi tarafýndan birlikte,

d) Yol kesmek suretiyle ya da konut veya iþyerinde,

e) Beden veya ruh bakýmýndan kendisini savunamayacak durumda bulunan kiþiye karþý,

f) Var olan veya var sayýlan suç örgütlerinin oluþturduklarý korkutucu güçten yararlanýlarak,

g) Suç örgütüne yarar saðlamak maksadýyla,

h) Gece vaktinde,

Ýþlenmesi hâlinde, fail hakkýnda on yýldan onbeþ yýla kadar hapis cezasýna hükmolunur.

(2) Yaðma suçunun iþlenmesi sýrasýnda kasten yaralama suçunun neticesi sebebiyle aðýrlaþmýþ hâllerinin gerçekleþmesi durumunda, ayrýca kasten yaralama suçuna iliþkin hükümler uygulanýr.

Madde 150 - (1) Kiþinin bir hukukî iliþkiye dayanan alacaðýný tahsil amacýyla tehdit veya cebir kullanmasý hâlinde, ancak tehdit veya kasten yaralama suçuna iliþkin hükümler uygulanýr.

(2) Haklý bir neden olmaksýzýn, sahipli hayvaný öldüren, iþe yaramayacak hâle getiren veya deðerinin azalmasýna neden olan kiþi hakkýnda yukarýdaki fýkra hükmü uygulanýr.

Madde 152 - (1) Mala zarar verme suçunun;

a) Kamu kurum ve kuruluþlarýna ait, kamu hizmetine tahsis edilmiþ veya kamunun yararlanmasýna ayrýlmýþ yer, bina, tesis veya diðer eþya hakkýnda,

b) Yangýna, sel ve taþkýna, kazaya ve diðer felaketlere karþý korunmaya tahsis edilmiþ her türlü eþya veya tesis hakkýnda,

c) Devlet ormaný statüsündeki yerler hariç, nerede olursa olsun, her türlü dikili aðaç, fidan veya bað çubuðu hakkýnda,

d) Sulamaya, içme sularýnýn saðlanmasýna veya afetlerden korumaya yarayan tesisler hakkýnda,

e) Grev veya lokavt hâllerinde iþverenlerin veya iþçilerin veya iþveren veya iþçi sendika veya konfederasyonlarýnýn maliki olduðu veya kullanýmýnda olan bina, tesis veya eþya hakkýnda,

f) Siyasî partilerin, kamu kurumu niteliðindeki meslek kuruluþlarýnýn ve üst kuruluþlarýnýn maliki olduðu veya kullanýmýnda olan bina, tesis veya eþya hakkýnda,

g) Sona ermiþ olsa bile, görevinden ötürü öç almak amacýyla bir kamu görevlisinin zararýna olarak,

Ýþlenmesi hâlinde, fail hakkýnda bir yýldan altý yýla kadar hapis cezasýna hükmolunur.

(2) Mala zarar verme suçunun;

a) Yakarak, yakýcý veya patlayýcý madde kullanarak,

b) Toprak kaymasýna, çýð düþmesine, sel veya taþkýna neden olmak suretiyle,

c) Radyasyona maruz býrakarak, nükleer, biyolojik veya kimyasal silâh kullanarak,

Ýþlenmesi hâlinde, verilecek ceza iki katýna kadar artýrýlýr.

Madde 153 - (1) Ýbadethanelere, bunlarýn eklentilerine, buralardaki eþyaya, mezarlara, bunlarýn üzerindeki yapýlara, mezarlýklardaki tesislere, mezarlýklarýn korunmasýna yönelik olarak yapýlan yapýlara yýkmak, bozmak veya kýrmak suretiyle zarar veren kiþi, bir yýldan dört yýla kadar hapis cezasý ile cezalandýrýlýr.

(2) Birinci fýkrada belirtilen yerleri ve yapýlarý kirleten kiþi, üç aydan bir yýla kadar hapis veya adlî para cezasý ile cezalandýrýlýr.

(3) Birinci ve ikinci fýkralardaki fiillerin, ilgili dinî inanýþý benimseyen toplum kesimini tahkir maksadýyla iþlenmesi hâlinde, verilecek ceza üçte biri oranýnda artýrýlýr.

Madde 154 - (1) Bir hakka dayanmaksýzýn kamuya veya özel kiþilere ait taþýnmaz mal veya eklentilerini malikmiþ gibi tamamen veya kýsmen iþgal eden veya sýnýrlarýný deðiþtiren veya bozan veya hak sahibinin bunlardan kýsmen de olsa yararlanmasýna engel olan kimseye, altý aydan üç yýla kadar hapis ve bin güne kadar adlî para cezasý verilir.

(2) Köy tüzel kiþiliðine ait olduðunu veya öteden beri köylünün ortak yararlanmasýna terk edilmiþ bulunduðunu bilerek mera, harman yeri, yol ve sulak gibi taþýnmaz mallarý kýsmen veya tamamen zapt eden, bunlar üzerinde tasarrufta bulunan veya sürüp eken kimse hakkýnda birinci fýkrada yazýlý cezalar uygulanýr.

(3) Kamuya veya özel kiþilere ait sularýn mecrasýný deðiþtiren kimse hakkýnda birinci fýkrada yazýlý cezalar uygulanýr.

(2) Suçun, meslek ve sanat, ticaret veya hizmet iliþkisinin ya da hangi nedenden doðmuþ olursa olsun, baþkasýnýn mallarýný idare etmek yetkisinin gereði olarak tevdi ve teslim edilmiþ eþya hakkýnda iþlenmesi hâlinde, bir yýldan yedi yýla kadar hapis ve üçbin güne kadar adlî para cezasýna hükmolunur.

Madde 156 - (1) Bedelsiz kalmýþ bir senedi kullanan kimseye, þikâyet üzerine, altý aydan iki yýla kadar hapis ve adlî para cezasý verilir.

Madde 157 - (1) Hileli davranýþlarla bir kimseyi aldatýp, onun veya baþkasýnýn zararýna olarak, kendisine veya baþkasýna bir yarar saðlayan kiþiye bir yýldan beþ yýla kadar hapis ve beþbin güne kadar adlî para cezasý verilir.

Madde 158 - (1) Dolandýrýcýlýk suçunun;

a) Dinî inanç ve duygularýn istismar edilmesi suretiyle,

b) Kiþinin içinde bulunduðu tehlikeli durum veya zor þartlardan yararlanmak suretiyle,

c) Kiþinin algýlama yeteneðinin zayýflýðýndan yararlanmak suretiyle,

d) Kamu kurum ve kuruluþlarýnýn, kamu meslek kuruluþlarýnýn, siyasî parti, vakýf veya dernek tüzel kiþiliklerinin araç olarak kullanýlmasý suretiyle,

e) Kamu kurum ve kuruluþlarýnýn zararýna olarak,

f) Biliþim sistemlerinin, banka veya kredi kurumlarýnýn araç olarak kullanýlmasý suretiyle,

g) Basýn ve yayýn araçlarýnýn saðladýðý kolaylýktan yararlanmak suretiyle,

h) Tacir veya þirket yöneticisi olan ya da þirket adýna hareket eden kiþilerin ticari faaliyetleri sýrasýnda; kooperatif yöneticilerinin kooperatifin faaliyeti kapsamýnda,

i) Serbest meslek sahibi kiþiler tarafýndan, mesleklerinden dolayý kendilerine duyulan güvenin kötüye kullanýlmasý suretiyle,

j) Banka veya diðer kredi kurumlarýnca tahsis edilmemesi gereken bir kredinin açýlmasýný saðlamak maksadýyla,

k) Sigorta bedelini almak maksadýyla,

(2) Kamu görevlileriyle iliþkisinin olduðundan, onlar nezdinde hatýrý sayýldýðýndan bahisle ve belli bir iþin gördürüleceði vaadiyle aldatarak, baþkasýndan menfaat temin eden kiþi, yukarýdaki fýkra hükmüne göre cezalandýrýlýr.

Madde 159 - (1) Dolandýrýcýlýðýn, bir hukukî iliþkiye dayanan alacaðý tahsil amacýyla iþlenmesi hâlinde, þikâyet üzerine, altý aydan bir yýla kadar hapis veya adlî para cezasýna hükmolunur.

Madde 160 - (1) Kaybedilmiþ olmasý nedeniyle malikinin zilyedliðinden çýkmýþ olan ya da hata sonucu ele geçirilen eþya üzerinde, iade etmeksizin veya yetkili mercileri durumdan haberdar etmeksizin, malik gibi tasarrufta bulunan kiþi, þikâyet üzerine, bir yýla kadar hapis veya adlî para cezasý ile cezalandýrýlýr.

Madde 161 - (1) Malvarlýðýný eksiltmeye yönelik hileli tasarruflarda bulunan kiþi, bu hileli tasarruflardan önce veya sonra iflasa karar verilmiþ olmasý hâlinde, üç yýldan sekiz yýla kadar hapis cezasý ile cezalandýrýlýr. Hileli iflasýn varlýðý için;

a) Alacaklýlarýn alacaklarýnýn teminatý mahiyetinde olan mallarýn kaçýrýlmasý, gizlenmesi veya deðerinin azalmasýna neden olunmasý,

b) Malvarlýðýný kaçýrmaya yönelik tasarruflarýnýn ortaya çýkmasýný önlemek için ticari defter, kayýt veya belgelerin gizlenmesi veya yok edilmesi,

c) Gerçekte bir alacak ve borç iliþkisi olmadýðý hâlde, sanki böyle bir iliþki mevcutmuþ gibi, borçlarýn artmasýna neden olacak þekilde belge düzenlenmesi,

d) Gerçeðe aykýrý muhasebe kayýtlarýyla veya sahte bilanço tanzimiyle aktifin olduðundan az gösterilmesi, gerekir.

Madde 162 - (1) Tacir olmanýn gerekli kýldýðý dikkat ve özenin gösterilmemesi dolayýsýyla iflâsa sebebiyet veren kiþi, iflasa karar verilmiþ olmasý hâlinde, iki aydan bir yýla kadar hapis cezasý ile cezalandýrýlýr.

Madde 163 - (1) Otomatlar aracýlýðý ile sunulan ve bedeli ödendiði takdirde yararlanýlabilen bir hizmetten ödeme yapmadan yararlanan kiþi, iki aydan altý aya kadar hapis veya adlî para cezasý ile cezalandýrýlýr.

(2) Telefon hatlarý ile frekanslarýndan veya elektromanyetik dalgalarla yapýlan þifreli veya þifresiz yayýnlardan sahibinin veya zilyedinin rýzasý olmadan yararlanan kiþi, altý aydan iki yýla kadar hapis veya adlî para cezasý ile cezalandýrýlýr.

Madde 164 - (1) Bir þirket veya kooperatifin kurucu, ortak, idareci, müdür veya temsilcileri veya yönetim veya denetim kurulu üyeleri veya tasfiye memuru sýfatýný taþýyanlar, kamuya yaptýklarý beyanlarda veya genel kurula sunduklarý raporlarda veya önerilerde ilgililerin zarara uðramasýna neden olabilecek nitelikte gerçeðe aykýrý önemli bilgiler verecek veya verdirtecek olurlarsa altý aydan üç yýla kadar hapis veya bin güne kadar adlî para cezasý ile cezalandýrýlýrlar.

Madde 165 - (1) Bir suçun iþlenmesiyle elde edilen eþyayý satýn alan veya kabul eden kiþi, altý aydan üç yýla kadar hapis ve bin güne kadar adlî para cezasý ile cezalandýrýlýr

Madde 166 - (1) Bir hukukî iliþkiye dayalý olarak elde ettiði eþyanýn, esasýnda suç iþlemek suretiyle veya suç iþlemek dolayýsýyla elde edildiðini öðrenmesine raðmen, suçu takibe yetkili makamlara vakit geçirmeksizin bildirimde bulunmayan kiþi, altý aya kadar hapis veya adlî para cezasý ile cezalandýrýlýr.

Madde 167 - (1) Yaðma ve nitelikli yaðma hariç, bu bölümde yer alan suçlarýn;

a) Haklarýnda ayrýlýk kararý verilmemiþ eþlerden birinin,

b) Üstsoy veya altsoyunun veya bu derecede kayýn hýsýmlarýndan birinin veya evlat edinen veya evlâtlýðýn,

c) Ayný konutta beraber yaþayan kardeþlerden birinin,

Zararýna olarak iþlenmesi hâlinde, ilgili akraba hakkýnda cezaya hükmolunmaz.

(2) Bu suçlarýn, haklarýnda ayrýlýk kararý verilmiþ olan eþlerden birinin, ayný konutta beraber yaþamayan kardeþlerden birinin, ayný konutta beraber yaþamakta olan amca, dayý, hala, teyze, yeðen veya ikinci derecede kayýn hýsýmlarýnýn zararýna olarak iþlenmesi hâlinde; ilgili akraba hakkýnda þikâyet üzerine verilecek ceza, yarýsý oranýnda indirilir.

(1) Hýrsýzlýk, mala zarar verme, güveni kötüye kullanma, dolandýrýcýlýk, hileli iflâs, taksirli iflâs ve karþýlýksýz yararlanma suçlarý tamamlandýktan sonra ve fakat bu nedenle hakkýnda kovuþturma baþlamadan önce, failin, azmettirenin veya yardým edenin bizzat piþmanlýk göstererek maðdurun uðradýðý zararý aynen geri verme veya tazmin suretiyle tamamen gidermesi halinde, verilecek cezanýn üçte ikisine kadarý indirilir.

(2) Etkin piþmanlýðýn kovuþturma baþladýktan sonra ve fakat hüküm verilmezden önce gösterilmesi halinde, verilecek cezanýn yarýsýna kadarý indirilir.

(3) Yaðma suçundan dolayý etkin piþmanlýk gösteren kiþiye verilecek cezanýn, birinci fýkraya giren hallerde yarýsýna, ikinci fýkraya giren hallerde üçte birine kadarý indirilir.

(4) Kýsmen geri verme veya tazmin halinde etkin piþmanlýk hükümlerinin uygulanabilmesi için, ayrýca maðdurun rýzasý aranýr.

Madde 169 - (1) Hýrsýzlýk, güveni kötüye kullanma ve dolandýrýcýlýk suçlarýnýn iþlenmesi suretiyle yararýna haksýz menfaat saðlanan tüzel kiþiler hakkýnda bunlara özgü güvenlik tedbirlerine hükmolunur.

Madde 170 - (1) Kiþilerin hayatý, saðlýðý veya malvarlýðý bakýmýndan tehlikeli olacak biçimde ya da kiþilerde korku, kaygý veya panik yaratabilecek tarzda;

a) Yangýn çýkaran,

b) Bina çökmesine, toprak kaymasýna, çýð düþmesine, sel veya taþkýna neden olan,

c) Silâhla ateþ eden veya patlayýcý madde kullanan,

Kiþi, altý aydan üç yýla kadar hapis cezasý ile cezalandýrýlýr.

(2) Yangýn, bina çökmesi, toprak kaymasý, çýð düþmesi, sel veya taþkýn tehlikesine neden olan kiþi, üç aydan bir yýla kadar hapis veya adlî para cezasý ile cezalandýrýlýr.

Madde 171 - (1) Taksirle;

a) Yangýna,

b) Bina çökmesine, toprak kaymasýna, çýð düþmesine, sel veya taþkýna,

Neden olan kiþi, fiilin baþkalarýnýn hayatý, saðlýðý veya malvarlýðý bakýmýndan tehlikeli olmasý hâlinde, üç aydan bir yýla kadar hapis cezasý ile cezalandýrýlýr.

Madde 172 - (1) Bir baþkasýný, saðlýðýný bozmak amacýyla ve bu amacý gerçekleþtirmeye elveriþli olacak surette, radyasyona tabi tutan kiþi, üç yýldan onbeþ yýla kadar hapis cezasý ile cezalandýrýlýr.

(2) Birinci fýkradaki fiilin belirsiz sayýda kiþilere karþý iþlenmiþ olmasý hâlinde, beþ yýldan az olmamak üzere hapis cezasýna hükmolunur.

(3) Bir baþkasýnýn hayatý, saðlýðý veya malvarlýðýna önemli ölçüde zarar vermeye elveriþli olacak biçimde radyasyon yayan veya atom çekirdeklerinin parçalanmasý sürecine etkide bulunan kiþi, iki yýldan beþ yýla kadar hapis cezasý ile cezalandýrýlýr.

(4) Radyasyon yayýlmasýna veya atom çekirdeklerinin parçalanmasý sürecine, bir laboratuvar veya tesisin iþletilmesi sýrasýnda gerekli dikkat ve özen yükümlülüðüne aykýrý olarak neden olan kiþi, fiilin bir baþkasýnýn hayatý, saðlýðý veya malvarlýðýna önemli ölçüde zarar vermeye elveriþli olmasý hâlinde, altý aydan üç yýla kadar hapis cezasý ile cezalandýrýlýr.

Madde 173 - (1) Atom enerjisini serbest býrakarak bir patlamaya ve bu suretle bir baþkasýnýn hayatý, saðlýðý veya malvarlýðý hakkýnda önemli ölçüde tehlikeye sebebiyet veren kiþi, beþ yýldan az olmamak üzere hapis cezasý ile cezalandýrýlýr.

(2) Yukarýdaki fýkrada tanýmlanan fiilin taksirle iþlenmesi hâlinde, iki yýldan beþ yýla kadar hapis cezasýna hükmolunur.

Madde 174 - (1) Yetkili makamlardan gerekli izni almaksýzýn, patlayýcý, yakýcý, aþýndýrýcý, yaralayýcý, boðucu, zehirleyici, sürekli hastalýða yol açýcý nükleer, radyoaktif, kimyasal, biyolojik maddeyi imal, ithal veya ihraç eden, ülke içinde bir yerden diðer bir yere nakleden, muhafaza eden, satan, satýn alan veya iþleyen kiþi, üç yýldan sekiz yýla kadar hapis ve beþbin güne kadar adlî para cezasý ile cezalandýrýlýr. Yetkili makamlarýn izni olmaksýzýn, bu fýkra kapsamýna giren maddelerin imalinde, iþlenmesinde veya kullanýlmasýnda gerekli olan malzeme ve teçhizatý ihraç eden kiþi de ayný ceza ile cezalandýrýlýr.

(2) Bu fiillerin suç iþlemek için teþkil edilmiþ bir örgütün faaliyeti çerçevesinde iþlenmesi hâlinde, verilecek ceza yarý oranýnda artýrýlýr.

(3) Önemsiz tür ve miktarda patlayýcý maddeyi satýn alan, kabul eden veya bulunduran kiþi hakkýnda, kullanýlýþ amacý gözetilerek, bir yýla kadar hapis cezasýna hükmolunur.

Madde 175 - (1) Akýl hastasý üzerindeki bakým ve gözetim yükümlülüðünü, baþkalarýnýn hayatý, saðlýðý veya malvarlýðý bakýmýndan tehlikeli olabilecek þekilde ihmal eden kiþi, altý aya kadar hapis veya adlî para cezasý ile cezalandýrýlýr.

Madde 176 - (1) Ýnþaat veya yýkým faaliyeti sýrasýnda, insan hayatý veya beden bütünlüðü açýsýndan gerekli olan tedbirleri almayan kiþi, üç aydan bir yýla kadar hapis veya adlî para cezasý ile cezalandýrýlýr.

Madde 177 - (1) Gözetimi altýnda bulunan hayvaný baþkalarýnýn hayatý veya saðlýðý bakýmýndan tehlikeli olabilecek þekilde serbest býrakan veya bunlarýn kontrol altýna alýnmasýnda ihmal gösteren kiþi, altý aya kadar hapis veya adlî para cezasý ile cezalandýrýlýr.

Madde 178 - (1) Herkesin gelip geçtiði yerlerde yapýlmakta olan iþlerden veya býrakýlan eþyadan doðan tehlikeyi önlemek için gerekli iþaret veya engelleri koymayan, konulmuþ olan iþaret veya engelleri kaldýran ya da bunlarýn yerini deðiþtiren kiþi, iki aydan altý aya kadar hapis veya adlî para cezasý ile cezalandýrýlýr.

Madde 179 - (1) Kara, deniz, hava veya demiryolu ulaþýmýnýn güven içinde akýþýný saðlamak için konulmuþ her türlü iþareti deðiþtirerek, kullanýlamaz hâle getirerek, konulduklarý yerden kaldýrarak, yanlýþ iþaretler vererek, geçiþ, varýþ, kalkýþ veya iniþ yollarý üzerine bir þey koyarak ya da teknik iþletim sistemine müdahale ederek, baþkalarýnýn hayatý, saðlýðý veya malvarlýðý bakýmýndan bir tehlikeye neden olan kiþiye bir yýldan altý yýla kadar hapis cezasý verilir.

(2) Kara, deniz, hava veya demiryolu ulaþým araçlarýný kiþilerin hayat, saðlýk veya malvarlýðý açýsýndan tehlikeli olabilecek þekilde sevk ve idare eden kiþi, iki yýla kadar hapis cezasý ile cezalandýrýlýr.

(3) Alkol veya uyuþturucu madde etkisiyle ya da baþka bir nedenle emniyetli bir þekilde araç sevk ve idare edemeyecek hâlde olmasýna raðmen araç kullanan kiþi yukarýdaki fýkra hükmüne göre cezalandýrýlýr.

Madde 180 - (1) Deniz, hava veya demiryolu ulaþýmýnda, kiþilerin hayatý, saðlýðý veya malvarlýðý bakýmýndan bir tehlikeye taksirle neden olan kimseye üç aydan üç yýla kadar hapis cezasý verilir.

Madde 181 - (1) Ýlgili kanunlarla belirlenen teknik usullere aykýrý olarak ve çevreye zarar verecek þekilde, atýk veya artýklarý topraða, suya veya havaya kasten veren kiþi, altý aydan iki yýla kadar hapis cezasý ile cezalandýrýlýr.

(2) Atýk veya artýklarý izinsiz olarak ülkeye sokan kiþi, bir yýldan üç yýla kadar hapis cezasý ile cezalandýrýlýr.

(3) Atýk veya artýklarýn toprakta, suda veya havada kalýcý özellik göstermesi hâlinde, yukarýdaki fýkralara göre verilecek ceza iki katý kadar artýrýlýr.

(4) Bir ve ikinci fýkralarda tanýmlanan fiillerin, insan veya hayvanlar açýsýndan tedavisi zor hastalýklarýn ortaya çýkmasýna, üreme yeteneðinin körelmesine, hayvanlarýn veya bitkilerin doðal özelliklerini deðiþtirmeye neden olabilecek niteliklere sahip olan atýk veya artýklarla ilgili olarak iþlenmesi hâlinde, beþ yýldan az olmamak üzere hapis cezasýna ve bin güne kadar adlî para cezasýna hükmolunur.

(5) Bu maddenin iki, üç ve dördüncü fýkrasýndaki fiillerden dolayý tüzel kiþiler hakkýnda bunlara özgü güvenlik tedbirlerine hükmolunur.

Madde 182 - (1) Çevreye zarar verecek þekilde, atýk veya artýklarýn topraða, suya veya havaya verilmesine taksirle neden olan kiþi, adlî para cezasý ile cezalandýrýlýr. Bu atýk veya artýklarýn, toprakta, suda veya havada kalýcý etki býrakmasý hâlinde, iki aydan bir yýla kadar hapis cezasýna hükmolunur.

(2) Ýnsan veya hayvanlar açýsýndan tedavisi zor hastalýklarýn ortaya çýkmasýna, üreme yeteneðinin körelmesine, hayvanlarýn veya bitkilerin doðal özelliklerini deðiþtirmeye neden olabilecek niteliklere sahip olan atýk veya artýklarýn topraða, suya veya havaya taksirle verilmesine neden olan kiþi, bir yýldan beþ yýla kadar hapis cezasý ile cezalandýrýlýr.

Madde 183 - (1) Ýlgili kanunlarla belirlenen yükümlülüklere aykýrý olarak, baþka bir kimsenin saðlýðýnýn zarar görmesine elveriþli bir þekilde gürültüye neden olan kiþi, iki aydan iki yýla kadar hapis veya adlî para cezasý ile cezalandýrýlýr.

Madde 184 - (1) Yapý ruhsatiyesi alýnmadan veya ruhsata aykýrý olarak bina yapan veya yaptýran kiþi, bir yýldan beþ yýla kadar hapis cezasý ile cezalandýrýlýr.

(2) Yapý ruhsatiyesi olmadan baþlatýlan inþaatlar dolayýsýyla kurulan þantiyelere elektrik, su veya telefon baðlantýsý yapýlmasýna müsaade eden kiþi, yukarýdaki fýkra hükmüne göre cezalandýrýlýr.

(3) Yapý kullanma izni alýnmamýþ binalarda herhangi bir sýnai faaliyetin icrasýna müsaade eden kiþi iki yýldan beþ yýla kadar hapis cezasý ile cezalandýrýlýr.

(4) Üçüncü fýkra hariç, bu madde hükümleri ancak belediye sýnýrlarý içinde veya özel imar rejimine tâbi yerlerde uygulanýr.

(5) Kiþinin, ruhsatsýz ya da ruhsata aykýrý olarak yaptýðý veya yaptýrdýðý binayý imar plânýna ve ruhsatýna uygun hale getirmesi halinde, bir ve ikinci fýkra hükümleri gereðince kamu davasý açýlmaz, açýlmýþ olan kamu davasý düþer, mahkum olunan ceza bütün sonuçlarýyla ortadan kalkar.

Madde 185 - (1) Ýçilecek sulara veya yenilecek veya içilecek veya kullanýlacak veya tüketilecek her çeþit besin veya þeylere zehir katarak veya baþka suretlerle bunlarý bozarak kiþilerin hayatýný ve saðlýðýný tehlikeye düþüren kimseye iki yýldan onbeþ yýla kadar hapis cezasý verilir.

(2) Yukarýdaki fýkrada belirtilen fiillerin dikkat ve özen yükümlülüðüne aykýrý olarak iþlenmesi hâlinde, üç aydan bir yýla kadar hapis cezasýna hükmolunur.

Madde 186 - (1) Kiþilerin hayatýný ve saðlýðýný tehlikeye sokacak biçimde bozulmuþ, deðiþtirilmiþ her tür yenilecek veya içilecek þeyleri veya ilâçlarý satan, tedarik eden, bulunduran kimseye bir yýldan beþ yýla kadar hapis ve binbeþyüz güne kadar adlî para cezasý verilir.

(2) Bu suçun, resmi izne dayalý olarak yürütülen bir meslek ve sanatýn icrasý kapsamýnda iþlenmesi hâlinde, verilecek ceza üçte bir oranýnda artýrýlýr.

Madde 187 - (1) Kiþilerin hayatýný ve saðlýðýný tehlikeye sokacak biçimde ilaç üreten veya satan kimseye bir yýldan beþ yýla kadar hapis ve adlî para cezasý verilir.

(2) Bu suçun tabip veya eczacý tarafýndan ya da resmi izne dayalý olarak yürütülen bir meslek ve sanatýn icrasý kapsamýnda iþlenmesi hâlinde, verilecek ceza üçte bir oranýnda artýrýlýr.

Madde 188 - (1) Uyuþturucu veya uyarýcý maddeleri ruhsatsýz veya ruhsata aykýrý olarak imal, ithal veya ihraç eden kiþi, on yýldan az olmamak üzere hapis ve yirmibin güne kadar adlî para cezasý ile cezalandýrýlýr.

(2) Uyuþturucu veya uyarýcý madde ihracý fiilinin diðer ülke açýsýndan ithal olarak nitelendirilmesi dolayýsýyla bu ülkede yapýlan yargýlama sonucunda hükmolunan cezanýn infaz edilen kýsmý, Türkiye'de uyuþturucu veya uyarýcý madde ihracý dolayýsýyla yapýlacak yargýlama sonucunda hükmolunan cezadan mahsup edilir.

(5) Yukarýdaki fýkralarda gösterilen suçlarýn, suç iþlemek için teþkil edilmiþ bir örgütün faaliyeti çerçevesinde iþlenmesi hâlinde, verilecek ceza yarý oranýnda artýrýlýr.

(8) Bu maddede tanýmlanan suçlarýn tabip, diþ tabibi, eczacý, kimyager, veteriner, saðlýk memuru, laborant, ebe, hemþire, diþ teknisyeni, hastabakýcý, saðlýk hizmeti veren, kimyacýlýkla veya ecza ticareti ile iþtigal eden kiþi tarafýndan iþlenmesi hâlinde, verilecek ceza yarý oranýnda artýrýlýr.

Madde 189 - (1) Uyuþturucu veya uyarýcý madde imal ve ticareti suçlarýnýn bir tüzel kiþinin faaliyeti çerçevesinde iþlenmesi hâlinde, tüzel kiþi hakkýnda bunlara özgü güvenlik tedbirlerine hükmolunur.

Madde 190 - (1) Uyuþturucu veya uyarýcý madde kullanýlmasýný kolaylaþtýrmak için;

a) Özel yer, donaným veya malzeme saðlayan,

b) Kullananlarýn yakalanmalarýný zorlaþtýracak önlemler alan,

c) Kullanma yöntemleri konusunda baþkalarýna bilgi veren,

Kiþi, iki yýldan beþ yýla kadar hapis cezasý ile cezalandýrýlýr.

(1) Kullanmak için uyuþturucu veya uyarýcý madde satýn alan, kabul eden veya bulunduran kiþi, bir yýldan iki yýla kadar hapis cezasý ile cezalandýrýlýr.

(2) Bu suçtan dolayý açýlan davada mahkeme, birinci fýkraya göre hüküm vermeden önce uyuþturucu veya uyarýcý madde kullanan kiþi hakkýnda, tedaviye ve denetimli serbestlik tedbirine; kullanmamakla birlikte, kullanmak için uyuþturucu veya uyarýcý madde satýn alan, kabul eden veya bulunduran kiþi hakkýnda, denetimli serbestlik tedbirine karar verebilir.

(3) Hakkýnda tedaviye ve denetimli serbestlik tedbirine karar verilen kiþi, belirlenen kurumda uygulanan tedavinin ve denetimli serbestlik tedbirinin gereklerine uygun davranmakla yükümlüdür. Hakkýnda denetimli serbestlik tedbirine hükmedilen kiþiye rehberlik edecek bir uzman görevlendirilir. Bu uzman, güvenlik tedbirinin uygulama süresince, kiþiyi uyuþturucu veya uyarýcý maddenin kullanýlmasýnýn etki ve sonuçlarý hakkýnda bilgilendirir, kiþiye sorumluluk bilincinin geliþmesine yönelik olarak öðütte bulunur ve yol gösterir; kiþinin geliþimi ve davranýþlarý hakkýnda üçer aylýk sürelerle rapor düzenleyerek hâkime verir.

(4) Tedavi süresince devam eden denetimli serbestlik tedbirine, tedavinin sona erdiði tarihten itibaren bir yýl süreyle devam olunur. Denetimli serbestlik tedbirinin uygulanma süresinin uzatýlmasýna karar verilebilir. Ancak, bu durumda süre üç yýldan fazla olamaz.

(5) Tedavinin ve denetimli serbestlik tedbirinin gereklerine uygun davranan kiþi hakkýnda açýlmýþ olan davanýn düþmesine karar verilir. Aksi takdirde, davaya devam olunarak hüküm verilir.

(6) Uyuþturucu veya uyarýcý madde kullanan kiþi, hakkýnda kullanmak için uyuþturucu veya uyarýcý madde satýn almak, kabul etmek veya bulundurmaktan dolayý cezaya hükmedildikten sonra da iki ilâ dördüncü fýkralar hükümlerine göre tedaviye ve denetimli serbestlik tedbirine tâbi tutulabilir. Bu durumda, hükmolunan cezanýn infazý ertelenir. Ancak, bunun için kiþi hakkýnda bu suç nedeniyle önceden tedavi ve denetimli serbestlik tedbirine karar verilmemiþ olmasý gerekir.

(7) Kiþinin mahkûm olduðu ceza, tedavinin ve denetimli serbestlik tedbirinin gereklerine uygun davranmasý halinde, infaz edilmiþ sayýlýr; aksi takdirde, derhal infaz edilir.

Madde 192 - (1) Uyuþturucu veya uyarýcý madde imal ve ticareti suçlarýna iþtirak etmiþ olan kiþi, resmî makamlar tarafýndan haber alýnmadan önce, diðer suç ortaklarýný ve uyuþturucu veya uyarýcý maddelerin saklandýðý veya imal edildiði yerleri merciine haber verirse, verilen bilginin suç ortaklarýnýn yakalanmasýný veya uyuþturucu veya uyarýcý maddenin ele geçirilmesini saðlamasý hâlinde, hakkýnda cezaya hükmolunmaz.

(2) Kullanmak için uyuþturucu veya uyarýcý madde satýn alan, kabul eden veya bulunduran kiþi, resmî makamlar tarafýndan haber alýnmadan önce, bu maddeyi kimden, nerede ve ne zaman temin ettiðini merciine haber vererek suçlularýn yakalanmalarýný veya uyuþturucu veya uyarýcý maddenin ele geçirilmesini kolaylaþtýrýrsa, hakkýnda cezaya hükmolunmaz.

(3) Bu suçlar haber alýndýktan sonra gönüllü olarak, suçun meydana çýkmasýna ve fail veya diðer suç ortaklarýnýn yakalanmasýna hizmet ve yardým eden kiþi hakkýnda verilecek ceza, yardýmýn niteliðine göre dörtte birden yarýsýna kadarý indirilir.

(4) Uyuþturucu veya uyarýcý madde kullanan kiþi, hakkýnda kullanmak için uyuþturucu veya uyarýcý madde satýn almak, kabul etmek veya bulundurmaktan dolayý soruþturma baþlatýlmadan önce resmî makamlara baþvurarak tedavi ettirilmesini isterse, cezaya hükmolunmaz.

Madde 193 - (1) Ýçeriðinde zehir bulunan ve üretilmesi, bulundurulmasý veya satýlmasý izne baðlý olan maddeyi izinsiz olarak üreten, bulunduran, satan veya nakleden kiþi, iki aydan bir yýla kadar hapis cezasý ile cezalandýrýlýr.

Madde 194 - (1) Saðlýk için tehlike oluþturabilecek maddeleri çocuklara, akýl hastalarýna veya uçucu madde kullananlara veren veya tüketimine sunan kiþi, altý aydan bir yýla kadar hapis cezasý ile cezalandýrýlýr.

Madde 195 - (1) Bulaþýcý hastalýklardan birine yakalanmýþ veya bu hastalýklardan ölmüþ kimsenin bulunduðu yerin karantina altýna alýnmasýna dair yetkili makamlarca alýnan tedbirlere uymayan kiþi, iki aydan bir yýla kadar hapis cezasý ile cezalandýrýlýr.

Madde 196 - (1) Ölü gömülmesine ayrýlan yerlerden baþka yerlere ölü gömen veya gömdüren kiþi, altý aya kadar hapis cezasý ile cezalandýrýlýr.

Madde 197 - (1) Memlekette veya yabancý ülkelerde kanunen tedavülde bulunan parayý, sahte olarak üreten, ülkeye sokan, nakleden, muhafaza eden veya tedavüle koyan kiþi, iki yýldan oniki yýla kadar hapis ve onbin güne kadar adlî para cezasý ile cezalandýrýlýr.

(2) Sahte parayý bilerek kabul eden kiþi, bir yýldan üç yýla kadar hapis ve adlî para cezasý ile cezalandýrýlýr.

(3) Sahteliðini bilmeden kabul ettiði parayý bu niteliðini bilerek tedavüle koyan kiþi, üç aydan bir yýla kadar hapis cezasý ile cezalandýrýlýr.

Madde 198 - (1) Devlet tarafýndan ihraç edilip de hamiline yazýlý bonolar, hisse senetleri, tahviller ve kuponlar, yetkili kurumlar tarafýndan çýkarýlmýþ olup da kanunen tedavül eden senetler, tahviller ve evrak ile millî ziynet altýnlarý, para hükmündedir.

Madde 199 - (1) Kýymetli damgayý sahte olarak üreten, ülkeye sokan, nakleden, muhafaza eden veya tedavüle koyan kiþi, bir yýldan beþ yýla kadar hapis ve adlî para cezasý ile cezalandýrýlýr.

(2) Sahte olarak üretilmiþ kýymetli damgayý bilerek kabul eden kiþi, üç aydan bir yýla kadar hapis ve adlî para cezasý ile cezalandýrýlýr.

(3) Sahteliðini bilmeden kabul ettiði kýymetli damgayý bu niteliðini bilerek tedavüle koyan kiþi, bir aydan altý aya kadar hapis cezasý ile cezalandýrýlýr.

(4) Damgalý kâðýtlar, damga ve posta pullarý ve muayyen bir miktar vergi veya harcýn ödendiðini belgelemek amacýyla kullanýlan pullar, kýymetli damga sayýlýr.

Madde 200 - (1) Paralarla kýymetli damgalarýn üretiminde kullanýlan alet veya malzemeyi izinsiz olarak üreten, ülkeye sokan, satan, devreden, satýn alan, kabul eden veya muhafaza eden kiþi, bir yýldan dört yýla kadar hapis ve adlî para cezasý ile cezalandýrýlýr.

Madde 201 - (1) Sahte olarak para veya kýymetli damga üreten, ülkeye sokan, nakleden, muhafaza eden veya kabul eden kiþi, bu para veya kýymetli damgalarý tedavüle koymadan ve resmî makamlar tarafýndan haber alýnmadan önce, diðer suç ortaklarýný ve sahte olarak üretilen para veya kýymetli damgalarýn üretildiði veya saklandýðý yerleri merciine haber verirse, verilen bilginin suç ortaklarýnýn yakalanmasýný ve sahte olarak üretilen para veya kýymetli damgalarýn ele geçirilmesini saðlamasý hâlinde, hakkýnda cezaya hükmolunmaz.

(2) Sahte para veya kýymetli damga üretiminde kullanýlan alet ve malzemeyi izinsiz olarak üreten, ülkeye sokan, satan, devreden, satýn alan, kabul eden veya muhafaza eden kiþi, resmî makamlar tarafýndan haber alýnmadan önce, diðer suç ortaklarýný ve bu malzemenin üretildiði veya saklandýðý yerleri ilgili makama haber verirse, verilen bilginin suç ortaklarýnýn yakalanmasýný ve bu malzemenin ele geçirilmesini saðlamasý hâlinde, hakkýnda cezaya hükmolunmaz.

Madde 202 - (1) Cumhurbaþkanlýðý, Türkiye Büyük Millet Meclisi Baþkanlýðý ve Baþbakanlýk tarafýndan kullanýlan mührü sahte olarak üreten veya kullanan kiþi, iki yýldan sekiz yýla kadar hapis cezasý ile cezalandýrýlýr.

(2) Kamu kurum ve kuruluþlarýnca veya kamu kurumu niteliðindeki meslek kuruluþlarýnca kullanýlan onaylayýcý veya belgeleyici mührü sahte olarak üreten veya kullanan kiþi, bir yýldan altý yýla kadar hapis cezasý ile cezalandýrýlýr.

Madde 203 - (1) Kanun veya yetkili makamlarýn emri uyarýnca bir þeyin saklanmasýný veya varlýðýnýn aynen korunmasýný saðlamak için konulan mührü kaldýran veya konuluþ amacýna aykýrý hareket eden kiþi, altý aydan üç yýla kadar hapis veya adlî para cezasý ile cezalandýrýlýr.

Madde 204 - (1) Bir resmî belgeyi sahte olarak düzenleyen, gerçek bir resmî belgeyi baþkalarýný aldatacak þekilde deðiþtiren veya sahte resmî belgeyi kullanan kiþi, iki yýldan beþ yýla kadar hapis cezasý ile cezalandýrýlýr.

(2) Görevi gereði düzenlemeye yetkili olduðu resmî bir belgeyi sahte olarak düzenleyen, gerçek bir belgeyi baþkalarýný aldatacak þekilde deðiþtiren, gerçeðe aykýrý olarak belge düzenleyen veya sahte resmî belgeyi kullanan kamu görevlisi üç yýldan sekiz yýla kadar hapis cezasý ile cezalandýrýlýr.

(3) Resmî belgenin, kanun hükmü gereði sahteliði sabit oluncaya kadar geçerli olan belge niteliðinde olmasý hâlinde, verilecek ceza yarýsý oranýnda artýrýlýr.

Madde 205 - (1) Gerçek bir resmî belgeyi bozan, yok eden veya gizleyen kiþi, iki yýldan beþ yýla kadar hapis cezasý ile cezalandýrýlýr. Suçun kamu görevlisi tarafýndan iþlenmesi hâlinde, verilecek ceza yarý oranýnda artýrýlýr.

Madde 206 - (1) Bir resmî belgeyi düzenlemek yetkisine sahip olan kamu görevlisine yalan beyanda bulunan kiþi, üç aydan iki yýla kadar hapis veya adlî para cezasý ile cezalandýrýlýr.

Madde 207 - (1) Bir özel belgeyi sahte olarak düzenleyen veya gerçek bir özel belgeyi baþkalarýný aldatacak þekilde deðiþtiren ve kullanan kiþi, bir yýldan üç yýla kadar hapis cezasý ile cezalandýrýlýr.

(2) Bir sahte özel belgeyi bu özelliðini bilerek kullanan kiþi de yukarýdaki fýkra hükmüne göre cezalandýrýlýr.

Madde 208 - (1) Gerçek bir özel belgeyi bozan, yok eden veya gizleyen kiþi, bir yýldan üç yýla kadar hapis cezasý ile cezalandýrýlýr.

Madde 209 - (1) Belirli bir tarzda doldurulup kullanýlmak üzere kendisine teslim olunan imzalý ve kýsmen veya tamamen boþ bir kâðýdý, verilme nedeninden farklý bir þekilde dolduran kiþi, þikâyet üzerine, üç aydan bir yýla kadar hapis cezasý ile cezalandýrýlýr.

(2) Ýmzalý ve kýsmen veya tamamen boþ bir kâðýdý hukuka aykýrý olarak ele geçirip veya elde bulundurup da hukukî sonuç doðuracak þekilde dolduran kiþi, belgede sahtecilik hükümlerine göre cezalandýrýlýr.

Madde 210 - (1) Özel belgede sahtecilik suçunun konusunun, emre veya hamile yazýlý kambiyo senedi, emtiayý temsil eden belge, hisse senedi, tahvil veya vasiyetname olmasý hâlinde, resmî belgede sahtecilik suçuna iliþkin hükümler uygulanýr.

(2) Gerçeðe aykýrý belge düzenleyen tabip, diþ tabibi, eczacý, ebe, hemþire veya diðer saðlýk mesleði mensubu, üç aydan bir yýla kadar hapis cezasý ile cezalandýrýlýr. Düzenlenen belgenin kiþiye haksýz bir menfaat saðlamasý ya da kamunun veya kiþilerin zararýna bir sonuç doðurucu nitelik taþýmasý hâlinde, resmî belgede sahtecilik hükümlerine göre cezaya hükmolunur.

Madde 211 - (1) Bir hukukî iliþkiye dayanan alacaðýn ispatý veya gerçek bir durumun belgelenmesi amacýyla belgede sahtecilik suçunun iþlenmesi hâlinde, verilecek ceza, yarýsý oranýnda indirilir.

Madde 212 - (1) Sahte resmî veya özel belgenin bir baþka suçun iþlenmesi sýrasýnda kullanýlmasý hâlinde, hem sahtecilik hem de ilgili suçtan dolayý ayrý ayrý cezaya hükmolunur.

Madde 213 - (1) Halk arasýnda endiþe, korku ve panik yaratmak amacýyla hayat, saðlýk, vücut veya cinsel dokunulmazlýk ya da malvarlýðý bakýmýndan alenen tehditte bulunan kiþi, iki yýldan dört yýla kadar hapis cezasý ile cezalandýrýlýr.

(2) Suçun silâhla iþlenmesi hâlinde, verilecek ceza, kullanýlan silâhýn niteliðine göre yarý oranýna kadar artýrýlabilir.

Madde 214 - (1) Suç iþlemek için alenen tahrikte bulunan kiþi, altý aydan beþ yýla kadar hapis cezasý ile cezalandýrýlýr.

(2) Halkýn bir kýsmýný diðer bir kýsmýna karþý silâhlandýrarak, birbirini öldürmeye tahrik eden kiþi, onbeþ yýldan yirmidört yýla kadar hapis cezasý ile cezalandýrýlýr.

(3) Tahrik konusu suçlarýn iþlenmesi hâlinde, tahrik eden kiþi, bu suçlara azmettiren sýfatýyla cezalandýrýlýr.

Madde 215 - (1) Ýþlenmiþ olan bir suçu veya iþlemiþ olduðu suçtan dolayý bir kiþiyi alenen öven kimse, iki yýla kadar hapis cezasý ile cezalandýrýlýr.

Madde 216 - (1) Halkýn sosyal sýnýf, ýrk, din, mezhep veya bölge bakýmýndan farklý özelliklere sahip bir kesimini, diðer bir kesimi aleyhine kin ve düþmanlýða alenen tahrik eden kimse, bu nedenle kamu güvenliði açýsýndan açýk ve yakýn bir tehlikenin ortaya çýkmasý halinde, bir yýldan üç yýla kadar hapis cezasý ile cezalandýrýlýr.

(2) Halkýn bir kesimini, sosyal sýnýf, ýrk, din, mezhep, cinsiyet veya bölge farklýlýðýna dayanarak alenen aþaðýlayan kiþi, altý aydan bir yýla kadar hapis cezasý ile cezalandýrýlýr.

(3) Halkýn bir kesiminin benimsediði dinî deðerleri alenen aþaðýlayan kiþi, fiilin kamu barýþýný bozmaya elveriþli olmasý hâlinde, altý aydan bir yýla kadar hapis cezasý ile cezalandýrýlýr.

Madde 217 - (1) Halký kanunlara uymamaya alenen tahrik eden kiþi, tahrikin kamu barýþýný bozmaya elveriþli olmasý hâlinde, altý aydan iki yýla kadar hapis veya adlî para cezasý ile cezalandýrýlýr.

Madde 219 - (1) Ýmam, hatip, vaiz, rahip, haham gibi dini reislerden biri vazifesini ifa sýrasýnda alenen hükümet idaresini ve Devlet kanunlarýný ve hükümet icraatýný takbih ve tezyif ederse bir aydan bir seneye kadar hapis ve adlî para cezasý ile cezalandýrýlýr veya bunlardan birine hükmolunabilir.

(2) Yukarýdaki fýkrada gösterilen kimselerden biri iþbu sýfattan bilistifade hükümetin idaresini ve kanun ve nizam ve emirleri ve dairelerden birine ait olan vazife ve salâhiyeti takbih ve tezyife veya halký kanunlara yahut hükümet emirlerini icraya veya memuru memuriyetinin vazifesi icabýna karþý itaatsizliðe tahrik ve teþvik edecek olursa üç aydan iki seneye kadar hapse ve adlî para cezasý ve müebbeden veya muvakkaten bilfiil o vazifeyi icradan ve onun menfaat ve aidatýný almaktan memnuiyetine hükmolunur.

(3) Kendi sýfatlarýndan istifade ederek kanuna göre kazanýlmýþ olan haklara muhalif iþ ve sözlerde bulunmaya, bir kimseyi icbar ve ikna eden din reis ve memurlarý hakkýnda dahi balâdaki fýkrada yazýlý ceza tertip olunur.

(4) Bunlardan biri dini sýfatýndan istifade ederek, birinci fýkrada yazýlý fiillerden baþka bir cürüm iþlerse altýda bir miktarý çoðaltýlmak þartýyla o cürüm için kanunda yazýlý olan ceza ile mahkûm olur.

(5) Þu kadar ki kanun iþbu sýfatý esasen nazarýitibara almýþ ise cezayý çoðaltmaya mahal yoktur.

Madde 220 - (1) Kanunun suç saydýðý fiilleri iþlemek amacýyla örgüt kuranlar veya yönetenler, örgütün yapýsý, sahip bulunduðu üye sayýsý ile araç ve gereç bakýmýndan amaç suçlarý iþlemeye elveriþli olmasý hâlinde, iki yýldan altý yýla kadar hapis cezasý ile cezalandýrýlýr. Ancak, örgütün varlýðý için üye sayýsýnýn en az üç kiþi olmasý gerekir.

(2) Suç iþlemek amacýyla kurulmuþ olan örgüte üye olanlar, bir yýldan üç yýla kadar hapis cezasý ile cezalandýrýlýr.

(3) Örgütün silâhlý olmasý hâlinde, yukarýdaki fýkralara göre verilecek ceza dörtte birinden yarýsýna kadar artýrýlýr.

(4) Örgütün faaliyeti çerçevesinde suç iþlenmesi hâlinde, ayrýca bu suçlardan dolayý da cezaya hükmolunur.

(5) Örgüt yöneticileri, örgütün faaliyeti çerçevesinde iþlenen bütün suçlardan dolayý ayrýca fail olarak cezalandýrýlýr.

(6) Örgüte üye olmamakla birlikte örgüt adýna suç iþleyen kiþi, ayrýca örgüte üye olmak suçundan dolayý cezalandýrýlýr.

(7) Örgüt içindeki hiyerarþik yapýya dahil olmamakla birlikte, örgüte bilerek ve isteyerek yardým eden kiþi, örgüt üyesi olarak cezalandýrýlýr.

(8) Örgütün veya amacýnýn propagandasýný yapan kiþi, bir yýldan üç yýla kadar hapis cezasý ile cezalandýrýlýr. Bu suçun basýn ve yayýn yolu ile iþlenmesi hâlinde, verilecek ceza yarý oranýnda artýrýlýr.

Madde 221 - (1) Suç iþlemek amacýyla örgüt kurma suçu nedeniyle soruþturmaya baþlanmadan ve örgütün amacý doðrultusunda suç iþlenmeden önce, örgütü daðýtan veya verdiði bilgilerle örgütün daðýlmasýný saðlayan kurucu veya yöneticiler hakkýnda cezaya hükmolunmaz.

(2) Örgüt üyesinin, örgütün faaliyeti çerçevesinde herhangi bir suçun iþleniþine iþtirak etmeksizin, gönüllü olarak örgütten ayrýldýðýný ilgili makamlara bildirmesi hâlinde, hakkýnda cezaya hükmolunmaz.

(3) Örgütün faaliyeti çerçevesinde herhangi bir suçun iþleniþine iþtirak etmeden yakalanan örgüt üyesinin, piþmanlýk duyarak örgütün daðýlmasýný veya mensuplarýnýn yakalanmasýný saðlamaya elveriþli bilgi vermesi hâlinde, hakkýnda cezaya hükmolunmaz.

(4) Suç iþlemek amacýyla örgüt kuran, yöneten veya örgüte üye olan ya da üye olmamakla birlikte örgüt adýna suç iþleyen veya örgüte bilerek ve isteyerek yardým eden kiþinin, gönüllü olarak teslim olup, örgütün yapýsý ve faaliyeti çerçevesinde iþlenen suçlarla ilgili bilgi vermesi hâlinde, hakkýnda örgüt kurmak, yönetmek veya örgüte üye olmak suçundan dolayý cezaya hükmolunmaz. Kiþinin bu bilgileri yakalandýktan sonra vermesi hâlinde, hakkýnda bu suçtan dolayý verilecek cezada üçte birden dörtte üçe kadar indirim yapýlýr.

(5) Etkin piþmanlýktan yararlanan kiþiler hakkýnda bir yýl süreyle denetimli serbestlik tedbirine hükmolunur. Denetimli serbestlik tedbirinin süresi üç yýla kadar uzatýlabilir.

Madde 222 - (1) 25.11.1925 tarihli ve 671 sayýlý Þapka Ýktisasý Hakkýnda Kanunla, 1.11.1928 tarihli ve 1353 sayýlý Türk Harflerinin Kabul ve Tatbiki Hakkýnda Kanunun koyduðu yasaklara veya yükümlülüklere aykýrý hareket edenlere iki aydan altý aya kadar hapis cezasý verilir.

Madde 223 - (1) Cebir veya tehdit kullanarak ya da hukuka aykýrý baþka bir davranýþla kara ulaþým aracýnýn hareket etmesini engelleyen, bu aracý hareket hâlinde iken durduran veya gitmekte olduðu yerden baþka yere götüren kiþi, bir yýldan üç yýla kadar hapis cezasý ile cezalandýrýlýr.

(2) Suçun konusunun deniz veya demiryolu ulaþým aracý olmasý hâlinde, iki yýldan beþ yýla kadar hapis cezasýna hükmolunur.

(3) Cebir veya tehdit kullanarak ya da hukuka aykýrý baþka bir davranýþla hava ulaþým aracýnýn hareket etmesini engelleyen veya bu aracý gitmekte olduðu yerden baþka yere götüren kiþi, beþ yýldan on yýla kadar hapis cezasý ile cezalandýrýlýr.

(4) Bu suçlarýn iþlenmesi sýrasýnda kiþilerin hürriyetinin tahdit edilmesi dolayýsýyla ayrýca cezaya hükmolunur.

(5) Bu suçlarýn iþlenmesi sýrasýnda kasten yaralama suçunun neticesi sebebiyle aðýrlaþmýþ hâllerinin gerçekleþmesi durumunda, ayrýca kasten yaralama suçuna iliþkin hükümler uygulanýr.

Madde 224 - (1) Kýt'a sahanlýðýnda veya münhasýr ekonomik bölgede kurulmuþ sabit bir platformu cebir veya tehdit kullanarak ya da hukuka aykýrý baþka bir davranýþla ele geçiren, zapteden veya kontrolü altýna alan kiþi, beþ yýldan onbeþ yýla kadar hapis cezasý ile cezalandýrýlýr.

(2) Bu suçun iþlenmesi sýrasýnda kiþilerin hürriyetinin tahdit edilmesi dolayýsýyla ayrýca cezaya hükmolunur.

(3) Bu suçun iþlenmesi sýrasýnda kasten yaralama suçunun neticesi sebebiyle aðýrlaþmýþ hâllerinin gerçekleþmesi durumunda, ayrýca kasten yaralama suçuna iliþkin hükümler uygulanýr.

Madde 225 - (1) Alenen cinsel iliþkide bulunan veya teþhircilik yapan kiþi, altý aydan bir yýla kadar hapis cezasý ile cezalandýrýlýr.

Madde 226 - (1) a) Bir çocuða müstehcen görüntü, yazý veya sözleri içeren ürünleri veren ya da bunlarýn içeriðini gösteren, okuyan, okutan veya dinleten,

b) Bunlarýn içeriklerini çocuklarýn girebileceði veya görebileceði yerlerde ya da alenen gösteren, görülebilecek þekilde sergileyen, okuyan, okutan, söyleyen, söyleten,

c) Bu ürünleri, içeriðine vakýf olunabilecek þekilde satýþa veya kiraya arz eden,

d) Bu ürünleri, bunlarýn satýþýna mahsus alýþveriþ yerleri dýþýnda, satýþa arz eden, satan veya kiraya veren,

e) Bu ürünleri, sair mal veya hizmet satýþlarý yanýnda veya dolayýsýyla bedelsiz olarak veren veya daðýtan,

f) Bu ürünlerin reklamýný yapan,

Kiþi, altý aydan iki yýla kadar hapis ve adlî para cezasý ile cezalandýrýlýr.

(2) Müstehcen görüntü, yazý veya sözleri basýn ve yayýn yolu ile yayýnlayan veya yayýnlanmasýna aracýlýk eden kiþi altý aydan üç yýla kadar hapis ve beþbin güne kadar adlî para cezasý ile cezalandýrýlýr.

(3) Müstehcen görüntü, yazý veya sözleri içeren ürünlerin üretiminde çocuklarý kullanan kiþi, beþ yýldan on yýla kadar hapis ve beþbin güne kadar adlî para cezasý ile cezalandýrýlýr. Bu ürünleri ülkeye sokan, çoðaltan, satýþa arz eden, satan, nakleden, depolayan, ihraç eden, bulunduran ya da baþkalarýnýn kullanýmýna sunan kiþi, iki yýldan beþ yýla kadar hapis ve beþbin güne kadar adlî para cezasý ile cezalandýrýlýr.

(4) Þiddet kullanýlarak, hayvanlarla, ölmüþ insan bedeni üzerinde veya doðal olmayan yoldan yapýlan cinsel davranýþlara iliþkin yazý, ses veya görüntüleri içeren ürünleri üreten, ülkeye sokan, satýþa arz eden, satan, nakleden, depolayan, baþkalarýnýn kullanýmýna sunan veya bulunduran kiþi, bir yýldan dört yýla kadar hapis ve beþbin güne kadar adlî para cezasý ile cezalandýrýlýr.

(5) Üç ve dördüncü fýkralardaki ürünlerin içeriðini basýn ve yayýn yolu ile yayýnlayan veya yayýnlanmasýna aracýlýk eden ya da çocuklarýn görmesini, dinlemesini veya okumasýný saðlayan kiþi, altý yýldan on yýla kadar hapis ve beþbin güne kadar adlî para cezasý ile cezalandýrýlýr.

(6) Bu suçlardan dolayý, tüzel kiþiler hakkýnda bunlara özgü güvenlik tedbirlerine hükmolunur.

(7) Bu madde hükümleri, bilimsel eserlerle; üçüncü fýkra hariç olmak ve çocuklara ulaþmasý engellenmek koþuluyla, sanatsal ve edebi deðeri olan eserler hakkýnda uygulanmaz.

Madde 227 - (1) Çocuðu fuhþa teþvik eden, bunun yolunu kolaylaþtýran, bu maksatla tedarik eden veya barýndýran ya da çocuðun fuhþuna aracýlýk eden kiþi, dört yýldan on yýla kadar hapis ve beþbin güne kadar adlî para cezasý ile cezalandýrýlýr. Bu suçun iþleniþine yönelik hazýrlýk hareketleri de tamamlanmýþ suç gibi cezalandýrýlýr.

(2) Bir kimseyi fuhþa teþvik eden, bunun yolunu kolaylaþtýran ya da fuhuþ için aracýlýk eden veya yer temin eden kiþi, iki yýldan dört yýla kadar hapis ve üçbin güne kadar adlî para cezasý ile cezalandýrýlýr. Fuhþa sürüklenen kiþinin kazancýndan yararlanýlarak kýsmen veya tamamen geçimin saðlanmasý, fuhþa teþvik sayýlýr.

(4) Cebir veya tehdit kullanarak, hile ile ya da çaresizliðinden yararlanarak bir kimseyi fuhþa sevk eden veya fuhuþ yapmasýný saðlayan kiþi hakkýnda yukarýdaki fýkralara göre verilecek ceza yarýsýndan iki katýna kadar artýrýlýr.

(5) Yukarýdaki fýkralarda tanýmlanan suçlarýn eþ, üstsoy, kayýn üstsoy, kardeþ, evlât edinen, vasi, eðitici, öðretici, bakýcý, koruma ve gözetim yükümlülüðü bulunan diðer kiþiler tarafýndan ya da kamu görevi veya hizmet iliþkisinin saðladýðý nüfuz kötüye kullanýlmak suretiyle iþlenmesi hâlinde, verilecek ceza yarý oranýnda artýrýlýr.

(6) Bu suçlarýn, suç iþlemek amacýyla teþkil edilmiþ örgüt faaliyeti çerçevesinde iþlenmesi hâlinde, yukarýdaki fýkralara göre verilecek ceza yarý oranýnda artýrýlýr.

(7) Bu suçlardan dolayý, tüzel kiþiler hakkýnda bunlara özgü güvenlik tedbirlerine hükmolunur.

Madde 228 - (1) Kumar oynanmasý için yer ve imkân saðlayan kiþi, bir yýla kadar hapis ve adlî para cezasý ile cezalandýrýlýr.

(2) Çocuklarýn kumar oynamasý için yer ve imkân saðlanmasý hâlinde, verilecek ceza bir katý oranýnda artýrýlýr.

(3) Bu suçtan dolayý, tüzel kiþiler hakkýnda bunlara özgü güvenlik tedbirlerine hükmolunur.

(4) Ceza Kanununun uygulanmasýnda kumar, kazanç amacýyla icra edilen ve kâr ve zararýn talihe baðlý olduðu oyunlardýr.

Madde 229 - (1) Çocuklarý, beden veya ruh bakýmýndan kendini idare edemeyecek durumda bulunan kimseleri dilencilikte araç olarak kullanan kiþi, bir yýldan üç yýla kadar hapis cezasý ile cezalandýrýlýr.

(2) Bu suçun üçüncü derece dahil kan veya kayýn hýsýmlarý ya da eþ tarafýndan iþlenmesi hâlinde verilecek ceza yarý oranýnda artýrýlýr.

(3) Bu suçun örgüt faaliyeti çerçevesinde iþlenmiþ olmasý hâlinde, verilecek ceza bir kat artýrýlýr.

Madde 230 - (1) Evli olmasýna raðmen, baþkasýyla evlenme iþlemi yaptýran kiþi, altý aydan iki yýla kadar hapis cezasý ile cezalandýrýlýr.

(2) Kendisi evli olmamakla birlikte, evli olduðunu bildiði bir kimse ile evlilik iþlemi yaptýran kiþi de yukarýdaki fýkra hükmüne göre cezalandýrýlýr.

(3) Gerçek kimliðini saklamak suretiyle bir baþkasýyla evlenme iþlemi yaptýran kiþi, üç aydan bir yýla kadar hapis cezasý ile cezalandýrýlýr.

(4) Yukarýdaki fýkralarda tanýmlanan suçlardan dolayý zamanaþýmý, evlenmenin iptali kararýnýn kesinleþtiði tarihten itibaren iþlemeye baþlar.

(5) Aralarýnda evlenme olmaksýzýn, evlenmenin dinsel törenini yaptýranlar hakkýnda iki aydan altý aya kadar hapis cezasý verilir. Ancak, medenî nikâh yapýldýðýnda kamu davasý ve hükmedilen ceza bütün sonuçlarýyla ortadan kalkar.

(6) Evlenme akdinin kanuna göre yapýlmýþ olduðunu gösteren belgeyi görmeden bir evlenme için dinsel tören yapan kimse hakkýnda iki aydan altý aya kadar hapis cezasý verilir.

Madde 231 - (1) Bir çocuðun soybaðýný deðiþtiren veya gizleyen kiþi, bir yýldan üç yýla kadar hapis cezasý ile cezalandýrýlýr.

(2) Özen yükümlülüðüne aykýrý davranarak, saðlýk kurumundaki bir çocuðun baþka bir çocukla karýþmasýna neden olan kiþi, bir yýla kadar hapis cezasý ile cezalandýrýlýr.

Madde 232 - (1) Ayný konutta birlikte yaþadýðý kiþilerden birine karþý kötü muamelede bulunan kimse, iki aydan bir yýla kadar hapis cezasý ile cezalandýrýlýr.

(2) Ýdaresi altýnda bulunan veya büyütmek, okutmak, bakmak, muhafaza etmek veya bir meslek veya sanat öðretmekle yükümlü olduðu kiþi üzerinde, sahibi bulunduðu terbiye hakkýndan doðan disiplin yetkisini kötüye kullanan kiþiye, bir yýla kadar hapis cezasý verilir.

Madde 233 - (1) Aile hukukundan doðan bakým, eðitim veya destek olma yükümlülüðünü yerine getirmeyen kiþi, þikâyet üzerine, bir yýla kadar hapis cezasý ile cezalandýrýlýr.

(2) Hamile olduðunu bildiði eþini veya sürekli birlikte yaþadýðý ve kendisinden gebe kalmýþ bulunduðunu bildiði evli olmayan bir kadýný çaresiz durumda terk eden kimseye, üç aydan bir yýla kadar hapis cezasý verilir.

(3) Velâyet haklarý kaldýrýlmýþ olsa da, itiyadî sarhoþluk, uyuþturucu veya uyarýcý maddelerin kullanýlmasý ya da onur kýrýcý tavýr ve hareketlerin sonucu maddî ve manevî özen noksanlýðý nedeniyle çocuklarýnýn ahlâk, güvenlik ve saðlýðýný aðýr þekilde tehlikeye sokan ana veya baba, üç aydan bir yýla kadar hapis cezasý ile cezalandýrýlýr.

Madde 234 - (1) Velayet yetkisi elinden alýnmýþ olan ana veya babanýn ya da üçüncü derece dahil kan hýsmýnýn, onaltý yaþýný bitirmemiþ bir çocuðu veli, vasi veya bakým ve gözetimi altýnda bulunan kimsenin yanýndan cebir veya tehdit kullanmaksýzýn kaçýrmasý veya alýkoymasý hâlinde, üç aydan bir yýla kadar hapis cezasýna hükmolunur.

(2) Fiil cebir veya tehdit kullanýlarak iþlenmiþ ya da çocuk henüz oniki yaþýný bitirmemiþ ise ceza bir katý oranýnda artýrýlýr.

(2) Aþaðýdaki hâllerde ihaleye fesat karýþtýrýlmýþ sayýlýr:

a) Hileli davranýþlarla;

1. Ýhaleye katýlma yeterliðine veya koþullarýna sahip olan kiþilerin ihaleye veya ihale sürecindeki iþlemlere katýlmalarýný engellemek,

2. Ýhaleye katýlma yeterliðine veya koþullarýna sahip olmayan kiþilerin ihaleye katýlmasýný saðlamak,

3. Teklif edilen mallarý, þartnamesinde belirtilen niteliklere sahip olduðu hâlde, sahip olmadýðýndan bahisle deðerlendirme dýþý býrakmak,

4. Teklif edilen mallarý, þartnamesinde belirtilen niteliklere sahip olmadýðý hâlde, sahip olduðundan bahisle deðerlendirmeye almak.

b) Tekliflerle ilgili olup da ihale mevzuatýna veya þartnamelere göre gizli tutulmasý gereken bilgilere baþkalarýnýn ulaþmasýný saðlamak.

c) Cebir veya tehdit kullanmak suretiyle ya da hukuka aykýrý diðer davranýþlarla, ihaleye katýlma yeterliðine veya koþullarýna sahip olan kiþilerin ihaleye, ihale sürecindeki iþlemlere katýlmalarýný engellemek.

d) Ýhaleye katýlmak isteyen veya katýlan kiþilerin ihale þartlarýný ve özellikle fiyatý etkilemek için aralarýnda açýk veya gizli anlaþma yapmalarý.

(3) Ýhaleye fesat karýþtýrma sonucunda ilgili kamu kurumu veya kuruluþu açýsýndan bir zarar meydana gelmiþ ise, ceza yarý oranýnda artýrýlýr. Zararýn meydana gelmiþ olduðu sabit olmakla birlikte miktarýnýn belirlenememiþ olmasý, bu fýkra hükmünün uygulanmasýný engellemez.

(4) Ýhaleye fesat karýþtýrma dolayýsýyla menfaat temin eden görevli kiþiler, ayrýca bu nedenle ilgili suç hükmüne göre cezalandýrýlýrlar.

(5) Yukarýdaki fýkralar hükümleri, kamu kurum veya kuruluþlarý aracýlýðý ile yapýlan artýrma veya eksiltmeler ile kamu kurumu niteliðindeki meslek kuruluþlarý, kamu kurum veya kuruluþlarýnýn ya da kamu kurumu niteliðindeki meslek kuruluþlarýnýn iþtirakiyle kurulmuþ þirketler, bunlarýn bünyesinde faaliyet icra eden vakýflar, kamu yararýna çalýþan dernekler veya kooperatifler adýna yapýlan mal veya hizmet alým veya satýmlarýna ya da kiralamalara fesat karýþtýrýlmasý hâlinde de uygulanýr.

Madde 236 - (1) Kamu kurum veya kuruluþlarý, kamu kurumu niteliðindeki meslek kuruluþlarý, bunlarýn iþtirakiyle kurulmuþ þirketler, bunlarýn bünyesinde faaliyet icra eden vakýflar, kamu yararýna çalýþan dernekler ya da kooperatiflere karþý taahhüt altýna girilen edimin ifasýna fesat karýþtýran kiþi, üç yýldan yedi yýla kadar hapis cezasý ile cezalandýrýlýr.

(2) Aþaðýdaki fiillerin hileli olarak yapýlmasý hâlinde, edimin ifasýna fesat karýþtýrýlmýþ sayýlýr:

a) Ýhale kararýnda veya sözleþmede evsafý belirtilen maldan baþka bir malýn teslim veya kabul edilmesi.

b) Ýhale kararýnda veya sözleþmede belirtilen miktardan eksik malýn teslim veya kabul edilmesi.

c) Edimin ihale kararýnda veya sözleþmede belirtilen sürede ifa edilmemesine raðmen, süresinde ifa edilmiþ gibi kabul edilmesi.

d) Yapým ihalelerinde eserin veya kullanýlan malzemenin þartname veya sözleþmesinde belirlenen þartlara, miktar veya niteliklere uygun olmamasýna raðmen kabul edilmesi.

e) Hizmet niteliðindeki edimin, ihale kararýnda veya sözleþmede belirtilen þartlara göre verilmemesine veya eksik verilmesine raðmen verilmiþ gibi kabul edilmesi.

(3) Edimin ifasýna fesat karýþtýrma dolayýsýyla menfaat temin eden görevli kiþiler, ayrýca bu nedenle ilgili suç hükmüne göre cezalandýrýlýrlar.

Madde 237 - (1) Ýþçi ücretlerinin veya besin veya mallarýn deðerlerinin artýp eksilmesi sonucunu doðurabilecek bir þekilde ve bu maksatla yalan haber veya havadis yayan veya sair hileli yollara baþvuran kimseye üç aydan iki yýla kadar hapis ve adlî para cezasý verilir.

(2) Fiil sonucu besin veya mallarýn deðerleri veya iþçi ücretleri artýp eksildiði takdirde ceza üçte biri oranýnda artýrýlýr.

(3) Fail, ruhsatlý simsar veya borsa tellalý ise ceza ayrýca sekizde bir oranýnda artýrýlýr.

Madde 238 - (1) Taahhüt ettiði iþi yerine getirmeyerek, kamu kurum ve kuruluþlarý veya kamu hizmeti veya genel bir felâketin önlenmesi için zorunlu eþya veya besinlerin ortadan kalkmasýna veya önemli ölçüde azalmasýna neden olan kimseye bir yýldan üç yýla kadar hapis ve bin güne kadar adlî para cezasý verilir.

Madde 239 - (1) Sýfat veya görevi, meslek veya sanatý gereði vakýf olduðu ticarî sýr, bankacýlýk sýrrý veya müþteri sýrrý niteliðindeki bilgi veya belgeleri yetkisiz kiþilere veren veya ifþa eden kiþi, þikâyet üzerine, bir yýldan üç yýla kadar hapis ve beþbin güne kadar adlî para cezasý ile cezalandýrýlýr. Bu bilgi veya belgelerin, hukuka aykýrý yolla elde eden kiþiler tarafýndan yetkisiz kiþilere verilmesi veya ifþa edilmesi hâlinde de bu fýkraya göre cezaya hükmolunur.

(2) Birinci fýkra hükümleri, fennî keþif ve buluþlarý veya sýnaî uygulamaya iliþkin bilgiler hakkýnda da uygulanýr.

(3) Bu sýrlar, Türkiye'de oturmayan bir yabancýya veya onun memurlarýna açýklandýðý takdirde, faile verilecek ceza üçte biri oranýnda artýrýlýr. Bu hâlde þikâyet koþulu aranmaz.

(4) Cebir veya tehdit kullanarak bir kimseyi bu madde kapsamýna giren bilgi veya belgeleri açýklamaya mecbur kýlan kiþi, üç yýldan yedi yýla kadar hapis cezasýyla cezalandýrýlýr.

Madde 240 - (1) Belli bir mal veya hizmeti satmaktan kaçýnarak kamu için acil bir ihtiyacýn ortaya çýkmasýna neden olan kiþi, altý aydan iki yýla kadar hapis cezasý ile cezalandýrýlýr.

Madde 241 - (1) Kazanç elde etmek amacýyla baþkasýna ödünç para veren kiþi, iki yýldan beþ yýla kadar hapis ve beþbin güne kadar adlî para cezasý ile cezalandýrýlýr.

Madde 242 - (1) Bu bölümde yer alan suçlarýn iþlenmesi suretiyle yararýna haksýz menfaat saðlanan tüzel kiþiler hakkýnda bunlara özgü güvenlik tedbirlerine hükmolunur.

Madde 243 - (1) Bir biliþim sisteminin bütününe veya bir kýsmýna, hukuka aykýrý olarak giren ve orada kalmaya devam eden kimseye bir yýla kadar hapis veya adlî para cezasý verilir.

(2) Yukarýdaki fýkrada tanýmlanan fiillerin bedeli karþýlýðý yararlanýlabilen sistemler hakkýnda iþlenmesi hâlinde, verilecek ceza yarý oranýna kadar indirilir.

(3) Bu fiil nedeniyle sistemin içerdiði veriler yok olur veya deðiþirse, altý aydan iki yýla kadar hapis cezasýna hükmolunur.

Madde 244 - (1) Bir biliþim sisteminin iþleyiþini engelleyen veya bozan kiþi, bir yýldan beþ yýla kadar hapis cezasý ile cezalandýrýlýr.

(2) Bir biliþim sistemindeki verileri bozan, yok eden, deðiþtiren veya eriþilmez kýlan, sisteme veri yerleþtiren, var olan verileri baþka bir yere gönderen kiþi, altý aydan üç yýla kadar hapis cezasý ile cezalandýrýlýr.

(3) Bu fiillerin bir banka veya kredi kurumuna ya da bir kamu kurum veya kuruluþuna ait biliþim sistemi üzerinde iþlenmesi halinde, verilecek ceza yarý oranýnda artýrýlýr.

(4) Yukarýdaki fýkralarda tanýmlanan fiillerin iþlenmesi suretiyle kiþinin kendisinin veya baþkasýnýn yararýna haksýz bir çýkar saðlamasýnýn baþka bir suç oluþturmamasý hâlinde, iki yýldan altý yýla kadar hapis ve beþbin güne kadar adlî para cezasýna hükmolunur.

(1) Baþkasýna ait bir banka veya kredi kartýný, her ne suretle olursa olsun ele geçiren veya elinde bulunduran kimse, kart sahibinin veya kartýn kendisine verilmesi gereken kiþinin rýzasý olmaksýzýn bunu kullanarak veya kullandýrtarak kendisine veya baþkasýna yarar saðlarsa, üç yýldan altý yýla kadar hapis ve beþbin güne kadar adlî para cezasý ile cezalandýrýlýr.

(2) Baþkalarýna ait banka hesaplarýyla iliþkilendirilerek sahte banka veya kredi kartý üreten, satan, devreden, satýn alan veya kabul eden kiþi üç yýldan yedi yýla kadar hapis ve onbin güne kadar adlî para cezasý ile cezalandýrýlýr.

(3) Sahte oluþturulan veya üzerinde sahtecilik yapýlan bir banka veya kredi kartýný kullanmak suretiyle kendisine veya baþkasýna yarar saðlayan kiþi, fiil daha aðýr cezayý gerektiren baþka bir suç oluþturmadýðý takdirde, dört yýldan sekiz yýla kadar hapis ve beþbin güne kadar adlî para cezasý ile cezalandýrýlýr.

(4) Birinci fýkrada yer alan suçun;

a) Haklarýnda ayrýlýk kararý verilmemiþ eþlerden birinin,

b) Üstsoy veya altsoyunun veya bu derecede kayýn hýsýmlarýndan birinin veya evlat edinen veya evlâtlýðýn,

c) Ayný konutta beraber yaþayan kardeþlerden birinin,

Zararýna olarak iþlenmesi hâlinde, ilgili akraba hakkýnda cezaya hükmolunmaz.

Madde 246 - (1) Bu bölümde yer alan suçlarýn iþlenmesi suretiyle yararýna haksýz menfaat saðlanan tüzel kiþiler hakkýnda bunlara özgü güvenlik tedbirlerine hükmolunur.

Madde 247 - (1) Görevi nedeniyle zilyedliði kendisine devredilmiþ olan veya koruma ve gözetimiyle yükümlü olduðu malý kendisinin veya baþkasýnýn zimmetine geçiren kamu görevlisi, beþ yýldan oniki yýla kadar hapis cezasý ile cezalandýrýlýr.

(2) Suçun, zimmetin açýða çýkmamasýný saðlamaya yönelik hileli davranýþlarla iþlenmesi hâlinde, verilecek ceza yarý oranýnda artýrýlýr.

(3) Zimmet suçunun, malýn geçici bir süre kullanýldýktan sonra iade edilmek üzere iþlenmesi hâlinde, verilecek ceza yarý oranýna kadar indirilebilir.

Madde 248 - (1) Soruþturma baþlamadan önce, zimmete geçirilen malýn aynen iade edilmesi veya uðranýlan zararýn tamamen tazmin edilmesi hâlinde, verilecek cezanýn üçte ikisi indirilir.

(2) Kovuþturma baþlamadan önce, gönüllü olarak, zimmete geçirilen malýn aynen iade edilmesi veya uðranýlan zararýn tamamen tazmin edilmesi hâlinde, verilecek cezanýn yarýsý indirilir. Etkin piþmanlýðýn hükümden önce gerçekleþmesi hâlinde, verilecek cezanýn üçte biri indirilir.

Madde 249 - (1) Zimmet suçunun konusunu oluþturan malýn deðerinin azlýðý nedeniyle, verilecek ceza üçte birden yarýya kadar indirilir.

Madde 250 - (1) Görevinin saðladýðý nüfuzu kötüye kullanmak suretiyle kendisine veya baþkasýna yarar saðlanmasýna veya bu yolda vaatte bulunulmasýna bir kimseyi icbar eden kamu görevlisi, beþ yýldan on yýla kadar hapis cezasý ile cezalandýrýlýr.

(2) Görevinin saðladýðý güveni kötüye kullanmak suretiyle gerçekleþtirdiði hileli davranýþlarla, kendisine veya baþkasýna yarar saðlanmasýna veya bu yolda vaatte bulunulmasýna bir kimseyi ikna eden kamu görevlisi, üç yýldan beþ yýla kadar hapis cezasý ile cezalandýrýlýr.

(3) Ýkinci fýkrada tanýmlanan suçun kiþinin hatasýndan yararlanarak iþlenmiþ olmasý hâlinde, bir yýldan üç yýla kadar hapis cezasýna hükmolunur.

Madde 251 - (1) Zimmet veya irtikâp suçunun iþlenmesine kasten göz yuman denetimle yükümlü kamu görevlisi, iþlenen suçun müþterek faili olarak sorumlu tutulur.

(2) Denetim görevini ihmal ederek, zimmet veya irtikâp suçunun iþlenmesine imkân saðlayan kamu görevlisi, üç aydan üç yýla kadar hapis cezasý ile cezalandýrýlýr.

Madde 252 - (1) Rüþvet alan kamu görevlisi, dört yýldan oniki yýla kadar hapis cezasý ile cezalandýrýlýr. Rüþvet veren kiþi de kamu görevlisi gibi cezalandýrýlýr. Rüþvet konusunda anlaþmaya varýlmasý hâlinde, suç tamamlanmýþ gibi cezaya hükmolunur.

(2) Rüþvet alan veya bu konuda anlaþmaya varan kiþinin, yargý görevi yapan, hakem, bilirkiþi, noter veya yeminli mali müþavir olmasý hâlinde, birinci fýkraya göre verilecek ceza üçte birden yarýsýna kadar artýrýlýr.

(3) Rüþvet, bir kamu görevlisinin, görevinin gereklerine aykýrý olarak bir iþi yapmasý veya yapmamasý için kiþiyle vardýðý anlaþma çerçevesinde bir yarar saðlamasýdýr.

(4) Birinci fýkra hükmü, kamu kurumu niteliðindeki meslek kuruluþlarý, kamu kurum veya kuruluþlarýnýn ya da kamu kurumu niteliðindeki meslek kuruluþlarýnýn iþtirakiyle kurulmuþ þirketler, bunlarýn bünyesinde faaliyet icra eden vakýflar, kamu yararýna çalýþan dernekler, kooperatifler ya da halka açýk anonim þirketlerle hukukî iliþki tesisinde veya tesis edilmiþ hukukî iliþkinin devamý sürecinde, bu tüzel kiþiler adýna hareket eden kiþilere görevinin gereklerine aykýrý olarak yarar saðlanmasý hâlinde de uygulanýr.

Madde 253 - (1) Rüþvet suçunun iþlenmesi suretiyle yararýna haksýz menfaat saðlanan tüzel kiþiler hakkýnda bunlara özgü güvenlik tedbirlerine hükmolunur.

Madde 254 - (1) Rüþvet alan kiþinin, soruþturma baþlamadan önce, rüþvet konusu þeyi soruþturmaya yetkili makamlara aynen teslim etmesi hâlinde, hakkýnda rüþvet suçundan dolayý cezaya hükmolunmaz. Rüþvet alma konusunda baþkasýyla anlaþan kamu görevlisinin soruþturma baþlamadan önce durumu yetkili makamlara haber vermesi hâlinde de hakkýnda bu suçtan dolayý cezaya hükmolunmaz.

(2) Rüþvet veren veya bu konuda kamu görevlisiyle anlaþmaya varan kiþinin, soruþturma baþlamadan önce, piþmanlýk duyarak durumdan soruþturma makamlarýný haberdar etmesi hâlinde, hakkýnda rüþvet suçundan dolayý cezaya hükmolunmaz; verdiði rüþvet de kamu görevlisinden alýnarak kendisine iade edilir.

(3) Rüþvet suçuna iþtirak eden diðer kiþilerin, soruþturma baþlamadan önce, piþmanlýk duyarak durumdan soruþturma makamlarýný haberdar etmesi hâlinde, hakkýnda bu suçtan dolayý cezaya hükmolunmaz.

Madde 255 - (1) Görevine girmeyen ve yetkili olmadýðý bir iþi yapabileceði veya yaptýrabileceði kanaatini uyandýrarak yarar saðlayan kamu görevlisi, bir yýldan beþ yýla kadar hapis ve adlî para cezasý ile cezalandýrýlýr.

Madde 256 - (1) Zor kullanma yetkisine sahip kamu görevlisinin, görevini yaptýðý sýrada, kiþilere karþý görevinin gerektirdiði ölçünün dýþýnda kuvvet kullanmasý hâlinde, kasten yaralama suçuna iliþkin hükümler uygulanýr.

Madde 257 - (1) Kanunda ayrýca suç olarak tanýmlanan hâller dýþýnda, görevinin gereklerine aykýrý hareket etmek suretiyle, kiþilerin maðduriyetine veya kamunun zararýna neden olan ya da kiþilere haksýz bir kazanç saðlayan kamu görevlisi, bir yýldan üç yýla kadar hapis cezasý ile cezalandýrýlýr.

(2) Kanunda ayrýca suç olarak tanýmlanan hâller dýþýnda, görevinin gereklerini yapmakta ihmal veya gecikme göstererek, kiþilerin maðduriyetine veya kamunun zararýna neden olan ya da kiþilere haksýz bir kazanç saðlayan kamu görevlisi, altý aydan iki yýla kadar hapis cezasý ile cezalandýrýlýr.

(3) Ýrtikâp suçunu oluþturmadýðý takdirde, görevinin gereklerine uygun davranmasý için veya bu nedenle kiþilerden kendisine veya bir baþkasýna çýkar saðlayan kamu görevlisi, birinci fýkra hükmüne göre cezalandýrýlýr.

Madde 258 - (1) Görevi nedeniyle kendisine verilen veya ayný nedenle bilgi edindiði ve gizli kalmasý gereken belgeleri, kararlarý ve emirleri ve diðer tebligatý açýklayan veya yayýnlayan veya ne suretle olursa olsun baþkalarýnýn bilgi edinmesini kolaylaþtýran kamu görevlisine, bir yýldan dört yýla kadar hapis cezasý verilir.

(2) Kamu görevlisi sýfatý sona erdikten sonra, birinci fýkrada yazýlý fiilleri iþleyen kimseye de ayný ceza verilir.

Madde 259 - (1) Yürüttüðü görevin saðladýðý nüfuzdan yararlanarak, bir baþkasýna mal veya hizmet satmaya çalýþan kamu görevlisi, altý aya kadar hapis veya adlî para cezasý ile cezalandýrýlýr.

Madde 260 - (1) Hukuka aykýrý olarak ve toplu biçimde, görevlerini terk eden, görevlerine gelmeyen, görevlerini geçici de olsa kýsmen veya tamamen yapmayan veya yavaþlatan kamu görevlilerinin her biri hakkýnda üç aydan bir yýla kadar hapis cezasý verilir. Kamu görevlisi sayýsýnýn üçten fazla olmamasý hâlinde cezaya hükmolunmaz.

(2) Kamu görevlilerinin meslekî ve sosyal haklarý ile ilgili olarak, hizmeti aksatmayacak biçimde, geçici ve kýsa süreli iþ býrakmalarý veya yavaþlatmalarý hâlinde, verilecek cezada indirim yapýlabileceði gibi, ceza da verilmeyebilir.

Madde 261 - (1) Ýlgili kanunlarda belirlenen koþullara aykýrý olduðunu bilerek, kiþilerin taþýnýr veya taþýnmaz mallarý üzerinde, karþýlýk ödenmek suretiyle de olsa, zorla tasarrufta bulunan kamu görevlisi, fiil daha aðýr cezayý gerektiren bir suç oluþturmadýðý takdirde, altý aydan iki yýla kadar hapis cezasý ile cezalandýrýlýr.

MADDE 262 - (1) Bir kamu görevini, kanun ve nizamlara aykýrý olarak yerine getirmeye teþebbüs eden veya terk emri kendisine bildirilmiþ olduðu hâlde görevi sürdüren kimseye üç aydan iki yýla kadar hapis cezasý verilir.

(1) Kanuna aykýrý olarak eðitim kurumu açan veya iþleten kiþi, üç aydan bir yýla kadar hapis veya adlî para cezasý ile cezalandýrýlýr.

Madde 264 - (1) Bir rütbe veya kamu görevinin veya mesleðin, resmî elbisesini yetkisi olmaksýzýn alenen ve baþkalarýný yanýltacak þekilde giyen veya hakký olmayan niþan veya madalyalarý takan kimseye üç aydan bir yýla kadar hapis cezasý verilir.

(2) Elbisenin saðlayacaðý kolaylýk ve olanaklardan yararlanarak bir suç iþlenirse, yalnýz bu fiilden ötürü yukarýdaki fýkrada belirtilen cezalar üçte biri oranýnda artýrýlarak hükmolunur.

Madde 265 - (1) Kamu görevlisine karþý görevini yapmasýný engellemek amacýyla, cebir veya tehdit kullanan kiþi, altý aydan üç yýla kadar hapis cezasý ile cezalandýrýlýr.

(2) Suçun yargý görevi yapan kiþilere karþý iþlenmesi hâlinde, iki yýldan dört yýla kadar hapis cezasýna hükmolunur.

(3) Suçun, kiþinin kendisini tanýnmayacak bir hâle koymasý suretiyle veya birden fazla kiþi tarafýndan birlikte iþlenmesi hâlinde, verilecek ceza üçte biri oranýnda artýrýlýr.

(4) Suçun, silâhla ya da var olan veya var sayýlan suç örgütlerinin oluþturduklarý korkutucu güçten yararlanýlarak iþlenmesi hâlinde, yukarýdaki fýkralara göre verilecek ceza yarý oranýnda artýrýlýr.

(5) Bu suçun iþlenmesi sýrasýnda kasten yaralama suçunun neticesi sebebiyle aðýrlaþmýþ hâllerinin gerçekleþmesi durumunda, ayrýca kasten yaralama suçuna iliþkin hükümler uygulanýr

Madde 266 - (1) Görevi gereði olarak elinde bulundurduðu araç ve gereçleri bir suçun iþlenmesi sýrasýnda kullanan kamu görevlisi hakkýnda, ilgili suçun tanýmýnda kamu görevlisi sýfatý esasen göz önünde bulundurulmamýþ ise, verilecek ceza üçte biri oranýnda artýrýlýr.

Madde 267 - (1) Yetkili makamlara ihbar veya þikâyette bulunarak ya da basýn ve yayýn yoluyla, iþlemediðini bildiði hâlde, hakkýnda soruþturma ve kovuþturma baþlatýlmasýný ya da idarî bir yaptýrým uygulanmasýný saðlamak için bir kimseye hukuka aykýrý bir fiil isnat eden kiþi, bir yýldan dört yýla kadar hapis cezasý ile cezalandýrýlýr.

(2) Fiilin maddî eser ve delillerini uydurarak iftirada bulunulmasý hâlinde, ceza yarý oranýnda artýrýlýr.

(3) Yüklenen fiili iþlemediðinden dolayý hakkýnda beraat kararý veya kovuþturmaya yer olmadýðýna dair karar verilmiþ maðdurun aleyhine olarak bu fiil nedeniyle gözaltýna alma ve tutuklama dýþýnda baþka bir koruma tedbiri uygulanmýþsa, yukarýdaki fýkralara göre verilecek ceza yarý oranýnda artýrýlýr.

(4) Yüklenen fiili iþlemediðinden dolayý hakkýnda beraat kararý veya kovuþturmaya yer olmadýðýna dair karar verilmiþ olan maðdurun bu fiil nedeniyle gözaltýna alýnmasý veya tutuklanmasý hâlinde; iftira eden, ayrýca kiþiyi hürriyetinden yoksun kýlma suçuna iliþkin hükümlere göre dolaylý fail olarak sorumlu tutulur.

(5) Maðdurun aðýrlaþtýrýlmýþ müebbet hapis veya müebbet hapis cezasýna mahkûmiyeti hâlinde, yirmi yýldan otuz yýla kadar hapis cezasýna; süreli hapis cezasýna mahkûmiyeti hâlinde, mahkûm olunan cezanýn üçte ikisi kadar hapis cezasýna hükmolunur.

(6) Maðdurun mahkûm olduðu hapis cezasýnýn infazýna baþlanmýþ ise, beþinci fýkraya göre verilecek ceza yarýsý kadar artýrýlýr.

(7) Ýftira sonucunda maðdur hakkýnda hapis cezasý dýþýnda adlî veya idarî bir yaptýrým uygulanmýþsa; iftira eden kiþi, üç yýldan yedi yýla kadar hapis cezasý ile cezalandýrýlýr.

(8) Ýftira suçundan dolayý dava zamanaþýmý, maðdurun fiili iþlemediðinin sabit olduðu tarihten baþlar.

(9) Basýn ve yayýn yoluyla iþlenen iftira suçundan dolayý verilen mahkûmiyet kararý, ayný veya eþdeðerde basýn ve yayýn organýyla ilân olunur. Ýlân masrafý, hükümlüden tahsil edilir.

Madde 269 - (1) Ýftira edenin, maðdur hakkýnda adlî veya idarî soruþturma baþlamadan önce, iftirasýndan dönmesi hâlinde, hakkýnda iftira suçundan dolayý verilecek cezanýn beþte dördü indirilir.

(2) Maðdur hakkýnda kovuþturma baþlamadan önce iftiradan dönme hâlinde, iftira suçundan dolayý verilecek cezanýn dörtte üçü indirilir.

(3) Etkin piþmanlýðýn;

a) Maðdur hakkýnda hükümden önce gerçekleþmesi hâlinde, verilecek cezanýn üçte ikisi,

b) Maðdurun mahkûmiyetinden sonra gerçekleþmesi hâlinde, verilecek cezanýn yarýsý,

c) Hükmolunan cezanýn infazýna baþlanmasý hâlinde, verilecek cezanýn üçte biri, indirilebilir.

(4) Ýftiranýn konusunu oluþturan münhasýran idarî yaptýrým uygulanmasýný gerektiren fiil dolayýsýyla;

a) Ýdarî yaptýrýma karar verilmeden önce etkin piþmanlýkta bulunulmasý hâlinde, verilecek cezanýn yarýsý,

b) Ýdarî yaptýrým uygulandýktan sonra etkin piþmanlýkta bulunulmasý hâlinde, verilecek cezanýn üçte biri, indirilebilir.

Madde 270 - (1) Yetkili makamlara, gerçeðe aykýrý olarak, suçu iþlediðini veya suça katýldýðýný bildiren kimseye iki yýla kadar hapis cezasý verilir. Bu suçun üstsoy, altsoy, eþ veya kardeþi cezadan kurtarmak amacýyla iþlenmesi hâlinde; verilecek cezanýn dörtte üçü indirilebileceði gibi tamamen de kaldýrýlabilir.

Madde 271 - (1) Ýþlenmediðini bildiði bir suçu, yetkili makamlara iþlenmiþ gibi ihbar eden ya da iþlenmeyen bir suçun delil veya emarelerini soruþturma yapýlmasýný saðlayacak biçimde uyduran kimseye üç yýla kadar hapis cezasý verilir.

Madde 272 - (1) Hukuka aykýrý bir fiil nedeniyle baþlatýlan bir soruþturma kapsamýnda tanýk dinlemeye yetkili kiþi veya kurul önünde gerçeðe aykýrý olarak tanýklýk yapan kimseye, dört aydan bir yýla kadar hapis cezasý verilir.

(2) Mahkeme huzurunda ya da yemin ettirerek tanýk dinlemeye kanunen yetkili kiþi veya kurul önünde gerçeðe aykýrý olarak tanýklýk yapan kimseye bir yýldan üç yýla kadar hapis cezasý verilir.

(3) Üç yýldan fazla hapis cezasýný gerektiren bir suçun soruþturma veya kovuþturmasý kapsamýnda yalan tanýklýk yapan kiþi hakkýnda iki yýldan dört yýla kadar hapis cezasýna hükmolunur.

(4) Aleyhine tanýklýkta bulunulan kiþi ile ilgili olarak gözaltýna alma ve tutuklama dýþýnda baþka bir koruma tedbiri uygulanmýþsa, yüklenen fiili iþlemediðinden dolayý hakkýnda beraat kararý veya kovuþturmaya yer olmadýðýna dair karar verilmiþ olmasý koþuluyla, yukarýdaki fýkralara göre verilecek ceza yarý oranýnda artýrýlýr.

(5) Aleyhine tanýklýkta bulunulan kiþinin gözaltýna alýnmasý veya tutuklanmasý hâlinde; yüklenen fiili iþlemediðinden dolayý hakkýnda beraat kararý veya kovuþturmaya yer olmadýðýna dair karar verilmiþ olmasý koþuluyla; yalan tanýklýk yapan kiþi, ayrýca kiþiyi hürriyetinden yoksun kýlma suçuna iliþkin hükümlere göre dolaylý fail olarak sorumlu tutulur.

(6) Aleyhine tanýklýkta bulunulan kimsenin aðýrlaþtýrýlmýþ müebbet hapis veya müebbet hapis cezasýna mahkûmiyeti hâlinde, yirmi yýldan otuz yýla kadar hapis cezasýna; süreli hapis cezasýna mahkûmiyeti hâlinde, mahkûm olunan cezanýn üçte ikisi kadar hapis cezasýna hükmolunur.

(7) Aleyhine tanýklýkta bulunulan kimsenin mahkûm olduðu hapis cezasýnýn infazýna baþlanmýþ ise, altýncý fýkraya göre verilecek ceza yarýsý kadar artýrýlýr.

(8) Aleyhine tanýklýkta bulunulan kiþi hakkýnda hapis cezasý dýþýnda adlî veya idarî bir yaptýrým uygulanmýþsa; yalan tanýklýkta bulunan kiþi, üç yýldan yedi yýla kadar hapis cezasý ile cezalandýrýlýr.

Madde 273 - (1) Kiþinin;

a) Kendisinin, üstsoy, altsoy, eþ veya kardeþinin soruþturma ve kovuþturmaya uðramasýna neden olabilecek bir hususla ilgili olarak yalan tanýklýkta bulunmasý,

b) Tanýklýktan çekinme hakký olmasýna raðmen, bu hakký kendisine hatýrlatýlmadan gerçeðe aykýrý olarak tanýklýk yapmasý,

Hâlinde, verilecek cezada indirim yapýlabileceði gibi, ceza vermekten de vazgeçilebilir.

(2) Birinci fýkra hükmü, özel hukuk uyuþmazlýklarý kapsamýnda yapýlan yalan tanýklýk hâllerinde uygulanmaz.

Madde 274 - (1) Aleyhine tanýklýk yapýlan kiþi hakkýnda bir hak kýsýtlamasýný veya yoksunluðunu sonuçlayacak nitelikte karar verilmeden veya hükümden önce gerçeðin söylenmesi hâlinde, cezaya hükmolunmaz.

(2) Aleyhine tanýklýk yapýlan kiþi hakkýnda bir hak kýsýtlamasýný veya yoksunluðunu sonuçlayacak nitelikte karar verildikten sonra ve fakat hükümden önce gerçeðin söylenmesi hâlinde, verilecek cezanýn üçte ikisinden yarýsýna kadarý indirilebilir.

(3) Aleyhine tanýklýk yapýlan kiþi hakkýnda verilen mahkûmiyet kararý kesinleþmeden önce gerçeðin söylenmesi hâlinde, verilecek cezanýn yarýsýndan üçte birine kadarý indirilebilir.

Madde 275 - (1) Hukuk davalarýnda yalan yere yemin eden davacý veya davalýya bir yýldan beþ yýla kadar hapis cezasý verilir.

(2) Dava hakkýnda hüküm verilmeden önce gerçeðin söylenmesi hâlinde, cezaya hükmolunmaz.

(3) Hükmün icraya konulmasýndan veya kesinleþmesinden önce gerçeðin söylenmesi hâlinde, verilecek cezanýn yarýsý indirilir.

Madde 276 - (1) Yargý mercileri veya suçtan dolayý kanunen soruþturma yapmak veya yemin altýnda tanýk dinlemek yetkisine sahip bulunan kiþi veya kurul tarafýndan görevlendirilen bilirkiþinin gerçeðe aykýrý mütalâada bulunmasý hâlinde, bir yýldan üç yýla kadar hapis cezasýna hükmolunur.

(2) Birinci fýkrada belirtilen kiþi veya kurullar tarafýndan görevlendirilen tercümanýn ifade veya belgeleri gerçeðe aykýrý olarak tercüme etmesi hâlinde, birinci fýkra hükmü uygulanýr.

Madde 277 - (1) Bir davanýn taraflarýndan birinin veya bir kaçýnýn veya sanýklarýn veya davaya katýlanlarýn, maðdurlarýn leh veya aleyhinde, yargý görevi yapanlara emir veren veya baský yapan veya nüfuz icra eden veya her ne suretle olursa olsun adý geçenleri hukuka aykýrý olarak etkilemeye teþebbüs eden kimseye iki yýldan dört yýla kadar hapis cezasý verilir. Teþebbüs iltimas derecesini geçmediði takdirde verilecek ceza altý aydan iki yýla kadardýr.

Madde 278 - (1) Ýþlenmekte olan bir suçu yetkili makamlara bildirmeyen kiþi, bir yýla kadar hapis cezasý ile cezalandýrýlýr.

(2) Ýþlenmiþ olmakla birlikte, sebebiyet verdiði neticelerin sýnýrlandýrýlmasý hâlen mümkün bulunan bir suçu yetkili makamlara bildirmeyen kiþi, yukarýdaki fýkra hükmüne göre cezalandýrýlýr.

(3) Maðdurun onbeþ yaþýný bitirmemiþ bir çocuk, bedensel veya ruhsal bakýmdan özürlü olan ya da hamileliði nedeniyle kendisini savunamayacak durumda bulunan kimse olmasý hâlinde, yukarýdaki fýkralara göre verilecek ceza, yarý oranýnda artýrýlýr.

Madde 279 - (1) Kamu adýna soruþturma ve kovuþturmayý gerektiren bir suçun iþlendiðini göreviyle baðlantýlý olarak öðrenip de yetkili makamlara bildirimde bulunmayý ihmal eden veya bu hususta gecikme gösteren kamu görevlisi, altý aydan iki yýla kadar hapis cezasý ile cezalandýrýlýr.

(2) Suçun, adlî kolluk görevini yapan kiþi tarafýndan iþlenmesi hâlinde, yukarýdaki fýkraya göre verilecek ceza yarý oranýnda artýrýlýr.

Madde 280 - (1) Görevini yaptýðý sýrada bir suçun iþlendiði yönünde bir belirti ile karþýlaþmasýna raðmen, durumu yetkili makamlara bildirmeyen veya bu hususta gecikme gösteren saðlýk mesleði mensubu, bir yýla kadar hapis cezasý ile cezalandýrýlýr.

(2) Saðlýk mesleði mensubu deyiminden tabip, diþ tabibi, eczacý, ebe, hemþire ve saðlýk hizmeti veren diðer kiþiler anlaþýlýr.

Madde 281 - (1) Gerçeðin meydana çýkmasýný engellemek amacýyla, bir suçun delillerini yok eden, silen, gizleyen, deðiþtiren veya bozan kiþi, altý aydan beþ yýla kadar hapis cezasý ile cezalandýrýlýr. Kendi iþlediði veya iþleniþine iþtirak ettiði suçla ilgili olarak kiþiye bu fýkra hükmüne göre ceza verilmez.

(2) Bu suçun kamu görevlisi tarafýndan göreviyle baðlantýlý olarak iþlenmesi hâlinde, verilecek ceza yarý oranýnda artýrýlýr.

(3) Ýliþkin olduðu suç nedeniyle hüküm verilmeden önce gizlenen delilleri mahkemeye teslim eden kiþi hakkýnda bu maddede tanýmlanan suç nedeniyle verilecek cezanýn beþte dördü indirilir.

Madde 282 - (1) Alt sýnýrý bir yýl veya daha fazla hapis cezasýný gerektiren bir suçtan kaynaklanan malvarlýðý deðerlerini, yurt dýþýna çýkaran veya bunlarýn gayrimeþru kaynaðýný gizlemek ve meþru bir yolla elde edildiði konusunda kanaat uyandýrmak maksadýyla, çeþitli iþlemlere tabi tutan kiþi, iki yýldan beþ yýla kadar hapis ve yirmibin güne kadar adlî para cezasý ile cezalandýrýlýr.

(2) Bu suçun, kamu görevlisi tarafýndan veya belli bir meslek sahibi kiþi tarafýndan bu mesleðin icrasý sýrasýnda iþlenmesi hâlinde, verilecek hapis cezasý yarý oranýnda artýrýlýr.

(3) Bu suçun, suç iþlemek için teþkil edilmiþ bir örgütün faaliyeti çerçevesinde iþlenmesi hâlinde, verilecek ceza bir kat artýrýlýr.

(4) Bu suçun iþlenmesi dolayýsýyla tüzel kiþiler hakkýnda bunlara özgü güvenlik tedbirlerine hükmolunur.

(5) Bu suç nedeniyle kovuþturma baþlamadan önce suç konusu malvarlýðý deðerlerinin ele geçirilmesini saðlayan veya bulunduðu yeri yetkili makamlara haber vererek ele geçirilmesini kolaylaþtýran kiþi hakkýnda bu maddede tanýmlanan suç nedeniyle cezaya hükmolunmaz.

Madde 283 - (1) Suç iþleyen bir kiþiye araþtýrma, yakalanma, tutuklanma veya hükmün infazýndan kurtulmasý için imkân saðlayan kimse, altý aydan beþ yýla kadar hapis cezasý ile cezalandýrýlýr.

(2) Bu suçun kamu görevlisi tarafýndan göreviyle baðlantýlý olarak iþlenmesi hâlinde, verilecek ceza yarý oranýnda artýrýlýr.

(3) Bu suçun üstsoy, altsoy, eþ, kardeþ veya diðer suç ortaðý tarafýndan iþlenmesi hâlinde, cezaya hükmolunmaz.

Madde 284 - (1) Hakkýnda tutuklama kararý verilmiþ olan veya hükümlü bir kiþinin bulunduðu yeri bildiði hâlde yetkili makamlara bildirmeyen kimse, bir yýla kadar hapis cezasý ile cezalandýrýlýr.

(2) Ýþlenmiþ olan bir suça iliþkin delil ve eserlerin baþkalarý tarafýndan saklandýðý yeri bildiði hâlde yetkili makamlara bildirmeyen kimse, yukarýdaki fýkra hükmüne göre cezalandýrýlýr.

(3) Bu suçlarýn kamu görevlisi tarafýndan göreviyle baðlantýlý olarak iþlenmesi hâlinde, verilecek ceza yarý oranýnda artýrýlýr.

(4) Bu suçlarýn üstsoy, altsoy, eþ veya kardeþ tarafýndan iþlenmesi hâlinde, cezaya hükmolunmaz.

Madde 285 - (1) Soruþturmanýn gizliliðini alenen ihlâl eden kiþi, bir yýldan üç yýla kadar hapis cezasý ile cezalandýrýlýr. Ancak, soruþturma aþamasýnda alýnan ve kanun hükmü gereðince gizli tutulmasý gereken kararlarýn ve bunlarýn gereði olarak yapýlan iþlemlerin gizliliðinin ihlâli açýsýndan aleniyetin gerçekleþmesi aranmaz.

(2) Kanuna göre kapalý yapýlmasý gereken veya kapalý yapýlmasýna karar verilen duruþmadaki açýklama veya görüntülerin gizliliðini alenen ihlâl eden kiþi, birinci fýkra hükmüne göre cezalandýrýlýr. Ancak, bu suçun oluþmasý için tanýðýn korunmasýna iliþkin olarak alýnan gizlilik kararýna aykýrýlýk açýsýndan aleniyetin gerçekleþmesi aranmaz.

(3) Bu suçlarýn basýn ve yayýn yoluyla iþlenmesi hâlinde, ceza yarý oranýnda artýrýlýr.

(4) Soruþturma ve kovuþturma evresinde kiþilerin suçlu olarak damgalanmalarýný saðlayacak þekilde görüntülerinin yayýnlanmasý hâlinde, altý aydan iki yýla kadar hapis cezasýna hükmolunur.

Madde 286 - (1) Soruþturma ve kovuþturma iþlemleri sýrasýndaki ses veya görüntüleri yetkisiz olarak kayda alan veya nakleden kiþi, altý aya kadar hapis cezasý ile cezalandýrýlýr.

Madde 287 - (1) Yetkili hâkim ve savcý kararý olmaksýzýn, kiþiyi genital muayeneye gönderen veya bu muayeneyi yapan fail hakkýnda üç aydan bir yýla kadar hapis cezasýna hükmolunur.

(2) Bulaþýcý hastalýklar dolayýsýyla kamu saðlýðýný korumak amacýyla kanun ve tüzüklerde öngörülen hükümlere uygun olarak yapýlan muayeneler açýsýndan yukarýdaki fýkra hükmü uygulanmaz.

Madde 288 - (1) Bir olayla ilgili olarak baþlatýlan soruþturma veya kovuþturma kesin hükümle sonuçlanýncaya kadar savcý, hâkim, mahkeme, bilirkiþi veya tanýklarý etkilemek amacýyla alenen sözlü veya yazýlý beyanda bulunan kiþi, altý aydan üç yýla kadar hapis cezasý ile cezalandýrýlýr.

(Metinden çýkartýlan fýkra: 29/06/2005-5377 S.K./32.mad)

Madde 289 - (1) Muhafaza edilmek üzere kendisine resmen teslim olunan rehinli veya hacizli veya herhangi bir nedenle elkonulmuþ olan mal üzerinde teslim amacý dýþýnda tasarrufta bulunan kiþi, üç aydan iki yýla kadar hapis ve üç bin güne kadar adlî para cezasý ile cezalandýrýlýr. Kiþinin bu malýn sahibi olmasý hâlinde, verilecek ceza yarý oranýnda indirilir.

(2) Birinci fýkrada tanýmlanan suçun konusunu oluþturan eþyayý kovuþturma baþlamadan önce geri veren veya bunun mümkün olmamasý hâlinde bedelini ödeyen kiþi hakkýnda verilecek cezalarýn beþte dördü indirilir.

(3) Muhafaza edilmek üzere kendisine resmen teslim olunan rehinli veya hacizli veya herhangi bir nedenle elkonulmuþ olan malýn dikkat ve özen yükümlülüðüne aykýrý davranmasý nedeniyle kaybolmasýna veya bozulmasýna neden olan kiþi, adlî para cezasý ile cezalandýrýlýr.

(4) Bir suça iliþkin soruþturma veya kovuþturma kapsamýnda elkonulan eþyayý amacý dýþýnda kullanan kimse, bir yýla kadar hapis cezasý ile cezalandýrýlýr.

Madde 290 - (1) Hükmen hak sahiplerine teslim edilen taþýnmaz mallara tekrar elkoyan kimseye üç aydan bir yýla kadar hapis cezasý verilir.

(2) Muhafaza edilmek üzere baþkasýna resmen teslim olunan rehinli veya hacizli veya herhangi bir nedenle elkonulmuþ olan taþýnýr malýn bu kiþinin elinden rýzasý dýþýnda alýnmasý hâlinde hýrsýzlýk, cebren alýnmasý hâlinde yaðma, hileyle alýnmasý hâlinde dolandýrýcýlýk, tahrip edilmesi hâlinde mala zarar verme suçuna iliþkin hükümler uygulanýr. Kiþinin bu malýn sahibi olmasý hâlinde, verilecek cezanýn yarýsýndan dörtte üçüne kadarý indirilir.

Madde 291 - (1) Kendisini, bir hükümlünün veya tutuklunun yerine koyarak ceza infaz kurumuna veya tutukevine giren kimseye altý aydan iki yýla kadar hapis cezasý verilir.

Madde 292 - (1) Tutukevinden, ceza infaz kurumundan veya gözetimi altýnda bulunduðu görevlilerin elinden kaçan tutuklu veya hükümlü hakkýnda altý aydan bir yýla kadar hapis cezasýna hükmolunur.

(2) Bu suçun, cebir veya tehdit kullanýlarak iþlenmesi hâlinde, bir yýldan üç yýla kadar hapis cezasýna hükmolunur.

(3) Bu suçun, silâhlý olarak ya da birden çok tutuklu veya hükümlü tarafýndan birlikte iþlenmesi hâlinde, yukarýdaki fýkralara göre verilecek ceza bir katýna kadar artýrýlýr.

(4) Bu suçun iþlenmesi sýrasýnda kasten yaralama suçunun neticesi sebebiyle aðýrlaþmýþ hâllerinin veya kasten öldürme suçunun gerçekleþmesi ya da eþyaya zarar verilmesi durumunda, ayrýca bu suçlara iliþkin hükümlere göre cezaya hükmolunur.

(5) Bu maddede yazýlý hükümler, ceza infaz kurumu dýþýnda çalýþtýrýlan hükümlüler ile hapis cezasý adlî para cezasýndan çevrilmiþ olanlar hakkýnda da uygulanýr.

(Metinden çýkartýlan fýkra: 29/06/2005-5377 S.K./33.mad)

Madde 294 - (1) Gözaltýna alýnanýn veya tutuklunun kaçmasýný saðlayan kiþi, bir yýldan üç yýla kadar hapis cezasý ile cezalandýrýlýr.

(2) Hükümlünün kaçmasýný saðlayan kiþi, çekilecek olan hapis cezasýnýn süresine göre iki yýldan beþ yýla kadar hapis cezasý ile cezalandýrýlýr. Ancak, hükümlünün cezasý;

a) Müebbet hapis cezasý ise, beþ yýldan sekiz yýla,

b) Aðýrlaþtýrýlmýþ müebbet hapis cezasý ise, sekiz yýldan oniki yýla,

Kadar hapis cezasýna hükmolunur.

(3) Bu suçlarýn, cebir veya tehdit kullanýlarak iþlenmesi hâlinde, verilecek ceza üçte biri oranýnda artýrýlýr.

(4) Kaçmasý saðlanan kiþi sayýsýnýn birden fazla olmasý hâlinde, bu sayý göz önünde bulundurularak, verilecek ceza üçte birden bir katýna kadar artýrýlýr.

(5) Bu suçlarýn gözaltýna alýnan, tutuklu veya hükümlünün muhafaza veya nakli ile görevli kiþiler tarafýndan iþlenmesi hâlinde, verilecek ceza, üçte biri oranýnda artýrýlýr.

(6) Bu suçlarýn üstsoy, altsoy, eþ veya kardeþ tarafýndan iþlenmesi hâlinde, verilecek ceza üçte biri oranýnda indirilir.

(7) Bu suçlarýn iþlenmesi sýrasýnda kasten yaralama suçunun neticesi sebebiyle aðýrlaþmýþ hâllerinin veya kasten öldürme suçunun gerçekleþmesi ya da eþyaya zarar verilmesi durumunda, ayrýca bu suçlara iliþkin hükümlere göre cezaya hükmolunur.

(8) Gözaltýna alýnan, tutuklu veya hükümlünün, muhafaza veya naklî ile görevli kiþinin dikkat ve özen yükümlülüðüne aykýrý davranmasýndan yararlanarak kaçmasý hâlinde, altý aydan üç yýla kadar hapis cezasýna hükmolunur.

Madde 295 - (1) Gözaltýna alýnan, tutuklu veya hükümlünün muhafaza veya naklî ile görevli kiþilerin, görevlerinin gereklerine aykýrý hareket etmeleri hâlinde, görevi kötüye kullanma suçuna iliþkin hükümler uygulanýr.

(2) Muhafaza veya naklî ile görevli olan kimse, görevinin gereklerine aykýrý olarak gözaltýna alýnan, tutuklu veya hükümlünün bulunduðu yerden geçici bir süreyle uzaklaþmasýna izin verirse; altý aydan iki yýla kadar hapis cezasý ile cezalandýrýlýr.

(3) Gözaltýna alýnan, tutuklu veya hükümlünün bu fýrsattan yararlanarak kaçmasý hâlinde, kaçmaya kasten imkan saðlama suçuna iliþkin hükümler uygulanýr.

Madde 296 - (1) Hükümlü veya tutuklularýn toplu olarak ayaklanmasý hâlinde, her biri hakkýnda altý aydan üç yýla kadar hapis cezasýna hükmolunur. Hükümlü veya tutuklu sayýsýnýn üçten fazla olmamasý hâlinde, bu suçtan dolayý cezaya hükmedilmez.

(2) Ayaklanma sýrasýnda baþka suçlarýn iþlenmesi hâlinde, ayrýca bu suçlara iliþkin hükümlere göre cezaya hükmolunur.

Madde 297 - (1) Ýnfaz kurumuna veya tutukevine silâh, uyuþturucu veya uyarýcý madde veya elektronik haberleþme aracý sokan veya bulunduran kiþi, iki yýldan beþ yýla kadar hapis cezasý ile cezalandýrýlýr. Bu suçun konusunu oluþturan eþyanýn, temin edilmesi veya bulundurulmasý ayrý bir suç oluþturduðu takdirde; fikrî içtima hükümlerine göre belirlenecek ceza yarý oranýnda artýrýlýr.

(2) Birinci fýkrada sayýlanlarýn dýþýnda kalýp da yetkili makamlar tarafýndan infaz kurumuna veya tutukevine sokulmasý yasaklanmýþ bulunan eþyayý, bu yasaðý bilerek, infaz kurumuna veya tutukevine sokan veya bulunduran ya da kullanan kiþi, altý aydan iki yýla kadar hapis cezasý ile cezalandýrýlýr.

(3) Bir ve ikinci fýkralarda tanýmlanan suçlarýn hükümlü veya tutuklularýn muhafazasýyla görevli kiþiler tarafýndan iþlenmesi hâlinde, verilecek ceza bir kat artýrýlýr.

(4) Bir ve ikinci fýkralarda tanýmlanan suçlarýn konusunu oluþturan eþyayý yanýnda bulunduran veya kullanan hükümlü veya tutuklu, bunu kimden ve ne suretle elde ettiði hususunda bilgi verirse, verilecek ceza yarý oranýnda indirilir.

Madde 298 - (1) Ceza infaz kurumlarý ve tutukevlerinde bulunan hükümlü ve tutuklularýn haberleþmelerini, ziyaretçileriyle görüþmelerini, iyileþtirme ve eðitim programlarý çerçevesinde eðitim ve spor, meslek kazandýrma ve iþyurdu çalýþmalarý ile diðer sosyal ve kültürel faaliyetlere katýlmalarýný, kurum tabibince muayene ve tedavi edilmelerini, müdafi veya avukat tayin etmelerini, bunlarla görüþmelerini, mahkemelere veya Cumhuriyet baþsavcýlýklarýna gitmelerini, kurum görevlileri ile görüþmelerini, salýverilenlerin kurum dýþýna çýkmalarýný her ne suretle olursa olsun engelleyenler, hükümlü ve tutuklularý bu fiillere teþvik edenler, bu yolda talimat verenler, mevzuatýn hükümlü ve tutuklulara tanýdýðý sair her türlü görüþme ve temas olanaðýný engelleyenler, bir yýldan üç yýla kadar hapis cezasýyla cezalandýrýlýrlar.

(2) Hükümlü ve tutuklularýn beslenmesini engelleyenler hakkýnda iki yýldan dört yýla kadar hapis cezasý verilir. Hükümlü ve tutuklularýn açlýk grevine veya ölüm orucuna teþvik veya ikna edilmeleri ya da bu yolda kendilerine talimat verilmesi de beslenmenin engellenmesi sayýlýr.

(3) Beslenmenin engellenmesi nedeniyle kasten yaralama suçunun neticesi sebebiyle aðýrlaþmýþ hâllerinden biri veya ölüm meydana gelmiþ ise, ayrýca kasten yaralama veya kasten öldürme suçlarýna iliþkin hükümlere göre cezaya hükmolunur.

Madde 299 - (1) Cumhurbaþkanýna hakaret eden kiþi, bir yýldan dört yýla kadar hapis cezasý ile cezalandýrýlýr.

(3) Bu suçtan dolayý kovuþturma yapýlmasý, Adalet Bakanýnýn iznine baðlýdýr.

Madde 300 - (1) Türk Bayraðýný yýrtarak, yakarak veya sair surette ve alenen aþaðýlayan kiþi, bir yýldan üç yýla kadar hapis cezasý ile cezalandýrýlýr. Bu hüküm, Anayasada belirlenen beyaz ay yýldýzlý al bayrak özelliklerini taþýyan ve Türkiye Cumhuriyeti Devletinin egemenlik alâmeti olarak kullanýlan her türlü iþaret hakkýnda uygulanýr.

(2) Ýstiklal Marþýný alenen aþaðýlayan kiþi, altý aydan iki yýla kadar hapis cezasý ile cezalandýrýlýr.

(3) Bu maddede tanýmlanan suçlarýn yabancý bir ülkede bir Türk vatandaþý tarafýndan iþlenmesi hâlinde, verilecek ceza üçte bir oranýnda artýrýlýr.

Madde 301 - (1) Türklüðü, Cumhuriyeti veya Türkiye Büyük Millet Meclisini alenen aþaðýlayan kiþi, altý aydan üç yýla kadar hapis cezasý ile cezalandýrýlýr.

(2) Türkiye Cumhuriyeti Hükûmetini, Devletin yargý organlarýný, askerî veya emniyet teþkilatýný alenen aþaðýlayan kiþi, altý aydan iki yýla kadar hapis cezasý ile cezalandýrýlýr.

(3) Türklüðü aþaðýlamanýn yabancý bir ülkede bir Türk vatandaþý tarafýndan iþlenmesi hâlinde, verilecek ceza üçte bir oranýnda artýrýlýr.

(4) Eleþtiri amacýyla yapýlan düþünce açýklamalarý suç oluþturmaz.

(2) Bu suçun iþlenmesi sýrasýnda baþka suçlarýn iþlenmesi hâlinde, ayrýca bu suçlardan dolayý ilgili hükümlere göre cezaya hükmolunur.

(3) Bu maddede tanýmlanan suçlarýn iþlenmesi dolayýsýyla tüzel kiþiler hakkýnda bunlara özgü güvenlik tedbirlerine hükmolunur.

Madde 303 - (1) Türkiye Cumhuriyeti Devleti ile savaþ hâlinde olan devletin ordusunda hizmet kabul eden, düþman devletin yanýnda Türkiye Cumhuriyeti Devletine karþý silâhlý mücadeleye giren vatandaþ, müebbet hapis cezasý ile cezalandýrýlýr.

(2) Düþman devlet ordusunda herhangi bir komuta görevi üstlenen vatandaþ, aðýrlaþtýrýlmýþ müebbet hapis cezasý ile cezalandýrýlýr.

(3) Bir ve ikinci fýkralarda tanýmlanan suçlarýn iþlenmesi sýrasýnda baþka suçlarýn iþlenmesi hâlinde, ayrýca bu suçlardan dolayý ilgili hükümlere göre cezaya hükmolunur.

(4) Savaþ zamanýnda düþman devlet topraðýnda bulunup da bu devlet ordusunda hizmete alýnmak mecburiyetinde kalan vatandaþ hakkýnda, bu nedenle cezaya hükmolunmaz.

(2) Bu madde uygulamasýnda, Türkiye Cumhuriyeti Devletinin güvenliðine karþý suç iþlemek üzere oluþturulmuþ örgütlerin doðrudan veya dolaylý olarak desteklenmesi, hasmane hareket olarak kabul edilir.

(3) Bu maddede tanýmlanan suçun iþlenmesi dolayýsýyla tüzel kiþiler hakkýnda bunlara özgü güvenlik tedbirlerine hükmolunur.

(3) Suç savaþ hâli dýþýnda iþlendiði takdirde, bu nedenle kovuþturma yapýlmasý Adalet Bakanýnýn iznine baðlýdýr.

(4) Temel millî yararlar deyiminden; baðýmsýzlýk, toprak bütünlüðü, millî güvenlik ve Cumhuriyetin Anayasada belirtilen temel nitelikleri anlaþýlýr.

Madde 306 - (1) Türkiye Devletini savaþ tehlikesi ile karþý karþýya býrakacak þekilde, yetkisiz olarak, yabancý bir devlete karþý asker toplayan veya diðer hasmane hareketlerde bulunan kimseye beþ yýldan oniki yýla kadar hapis cezasý verilir.

(2) Fiil sonucu savaþ meydana gelirse faile müebbet hapis cezasý verilir.

(3) Fiil, sadece yabancý devletle siyasal iliþkileri bozacak veya Türkiye Devleti veya Türk vatandaþlarýný misilleme tehlikesi ile karþý karþýya býrakacak nitelikte ise faile iki yýldan sekiz yýla kadar hapis cezasý verilir.

(4) Siyasal iliþki kesilir veya misilleme meydana gelirse üç yýldan on yýla kadar hapis cezasýna hükmolunur.

(5) Bu maddede yer alan suçun kovuþturulmasý Adalet Bakanýnýn iznine baðlýdýr.

(6) Bu madde hükümleri, fiilî savaþ hâlinde ülke topraklarýnýn tamamýný veya bir kýsmýný iþgal eden yabancý devlet kuvvetlerine karþý meþru müdafaa amaçlý direniþ hareketleri hakkýnda uygulanmaz.

Madde 307 - (1) Devletin silâhlý kuvvetlerine ait olan veya hizmetine verilmiþ bulunan kara, deniz ve hava ulaþým araçlarýný, yollarý, müesseseleri, depolarý ve diðer askerî tesisleri, bunlar henüz tamamlanmamýþ bulunsalar bile, kýsmen veya tamamen tahrip eden veya geçici bir süre için olsa bile kullanýlmayacak hâle getiren kiþiye, altý yýldan oniki yýla kadar hapis cezasý verilir.

(2) Suçun;

a) Türkiye ile savaþ hâlinde bulunan bir devletin çýkarý için iþlenmiþ olmasý,

b) Devletin savaþ hazýrlýklarýný veya savaþ kudret ve yeteneðini veya askerî hareketlerini tehlikeye koymuþ olmasý,

Hâlinde, aðýrlaþtýrýlmýþ müebbet hapis cezasýna hükmolunur.

(3) Tahrip veya kullanýlamaz hâle gelme, birinci fýkrada belirtilen bina, tesis veya eþyayý elinde bulunduran veya korumak ve gözetlemekle yükümlü olan kimsenin taksiri sonucunda meydana gelmiþ veya bu nedenle suçun iþlenmesi kolaylaþmýþ ise, bu kiþi hakkýnda bir yýldan beþ yýla kadar hapis cezasýna hükmolunur.

(4) Savaþ zamanýnda Türkiye Devleti zararýna olmak üzere, düþman askerî hareketlerini kolaylaþtýrmak veya Türkiye Devletinin askerî hareketlerine zarar vermek maksadýyla yabancýyla anlaþan veya anlaþma olmasa da ayný sonuçlarý meydana getirmeye yönelik fiilleri iþleyen kiþiye on yýldan onbeþ yýla kadar hapis cezasý verilir.

(5) Dördüncü fýkrada tanýmlanan fiil sonucunda, düþman askerî hareketleri fiilen kolaylaþmýþ veya Türk Devletinin askerî hareketleri zarar görmüþ ise faile aðýrlaþtýrýlmýþ müebbet hapis cezasý verilir.

(6) Dört ve beþinci fýkralarda yazýlý suçlarý iþleyen kimse ile anlaþan yabancýya da ayný ceza verilir.

(7) Yukarýdaki fýkralarda yazýlý fiillerin Türkiye Devleti ile aralarýnda savaþ için ittifak veya iþtirak olan devlet zararýna olarak Türkiye'de iþlenmesi hâlinde de bu madde hükümleri uygulanýr.

Madde 308 - (1) Türkiye Cumhuriyeti Devletinin savaþ hâlinde olduðu devlete, savaþta Türkiye Cumhuriyeti Devletinin aleyhine kullanýlabilecek her türlü eþyayý karþýlýklý veya karþýlýksýz, doðrudan veya dolaylý olarak veren vatandaþ, beþ yýldan onbeþ yýla kadar hapis cezasý ile cezalandýrýlýr. Bu hüküm, Türkiye'de oturan yabancý hakkýnda da uygulanýr.

(2) Savaþ zamanýnda, düþman devlet yararýna yapýlan borçlanmalara veya her ne nedenle olursa olsun ödemelere katýlan veya bunlara iliþkin iþlemleri kolaylaþtýran vatandaþa veya Türkiye'de oturan yabancýya ayný ceza verilir.

(3) Savaþtan evvel baþlamýþ olsa bile, birinci fýkrada yazýlý hâller dýþýnda, nerede bulunursa bulunsun düþman devlet vatandaþýyla veya düþman devlet topraklarýnda oturan diðer kimselerle Türkiye Devleti zararýna veya düþman devletin savaþ gücüne olumlu etki yapacak nitelikte doðrudan doðruya veya dolaylý olarak ticaret yapan vatandaþa veya Türkiye'de oturan yabancýya iki yýldan beþ yýla kadar hapis ve onbin güne kadar adlî para cezasý verilir.

(4) Yukarýdaki fýkralarda yazýlý fiillerin düþman devletle aralarýnda savaþ için ittifak veya iþtirak olan devlet yararýna iþlenmesi hâlinde de bu madde hükümleri uygulanýr.

Madde 309 - (1) Cebir ve þiddet kullanarak, Türkiye Cumhuriyeti Anayasasýnýn öngördüðü düzeni ortadan kaldýrmaya veya bu düzen yerine baþka bir düzen getirmeye veya bu düzenin fiilen uygulanmasýný önlemeye teþebbüs edenler aðýrlaþtýrýlmýþ müebbet hapis cezasý ile cezalandýrýlýrlar.

(2) Bu suçun iþlenmesi sýrasýnda baþka suçlarýn iþlenmesi hâlinde, ayrýca bu suçlardan dolayý ilgili hükümlere göre cezaya hükmolunur.

(3) Bu maddede tanýmlanan suçlarýn iþlenmesi dolayýsýyla tüzel kiþiler hakkýnda bunlara özgü güvenlik tedbirlerine hükmolunur.

Madde 310 - (1) Cumhurbaþkanýna suikastte bulunan kiþi, aðýrlaþtýrýlmýþ müebbet hapis cezasý ile cezalandýrýlýr. Bu fiile teþebbüs edilmesi hâlinde de suç tamamlanmýþ gibi cezaya hükmolunur.

(2) Cumhurbaþkanýna karþý diðer fiilî saldýrýlarda bulunan kimse hakkýnda, ilgili suça iliþkin ceza yarý oranýnda artýrýlarak hükmolunur. Ancak, bu suretle verilecek ceza beþ yýldan az olamaz.

Madde 311 - (1) Cebir ve þiddet kullanarak Türkiye Büyük Millet Meclisini ortadan kaldýrmaya veya Türkiye Büyük Millet Meclisinin görevlerini kýsmen veya tamamen yapmasýný engellemeye teþebbüs edenler aðýrlaþtýrýlmýþ müebbet hapis cezasýyla cezalandýrýlýrlar.

(2) Bu suçun iþlenmesi sýrasýnda baþka suçlarýn iþlenmesi hâlinde, ayrýca bu suçlardan dolayý ilgili hükümlere göre cezaya hükmolunur.

Madde 312 - (1) Cebir ve þiddet kullanarak Türkiye Cumhuriyeti Hükûmetini ortadan kaldýrmaya veya görevlerini yapmasýný kýsmen veya tamamen engellemeye teþebbüs eden kimseye aðýrlaþtýrýlmýþ müebbet hapis cezasý verilir.

(2) Bu suçun iþlenmesi sýrasýnda baþka suçlarýn iþlenmesi hâlinde, ayrýca bu suçlardan dolayý ilgili hükümlere göre cezaya hükmolunur.

Madde 313 - (1) Halký, Türkiye Cumhuriyeti Hükûmetine karþý silâhlý bir isyana tahrik eden kimseye onbeþ yýldan yirmi yýla kadar hapis cezasý verilir. Ýsyan gerçekleþtiðinde, tahrik eden kiþi hakkýnda yirmi yýldan yirmibeþ yýla kadar hapis cezasýna hükmolunur.

(2) Türkiye Cumhuriyeti Hükûmetine karþý silâhlý isyaný idare eden kiþi, aðýrlaþtýrýlmýþ müebbet hapis cezasý ile cezalandýrýlýr. Ýsyana katýlan diðer kiþilere altý yýldan on yýla kadar hapis cezasý verilir.

(3) Bir ve ikinci fýkrada tanýmlanan suçlarýn, Devletin savaþ hâlinde olmasýnýn saðladýðý kolaylýktan yararlanmak suretiyle iþlenmesi hâlinde, aðýrlaþtýrýlmýþ müebbet hapis cezasýna hükmolunur.

(4) Bir ve ikinci fýkrada tanýmlanan suçlarýn iþlenmesi sýrasýnda baþka suçlarýn iþlenmesi hâlinde, ayrýca bu suçlardan dolayý ilgili hükümlere göre cezaya hükmolunur.

Madde 314 - (1) Bu kýsmýn dördüncü ve beþinci bölümlerinde yer alan suçlarý iþlemek amacýyla, silâhlý örgüt kuran veya yöneten kiþi, on yýldan onbeþ yýla kadar hapis cezasý ile cezalandýrýlýr.

(2) Birinci fýkrada tanýmlanan örgüte üye olanlara, beþ yýldan on yýla kadar hapis cezasý verilir.

(3) Suç iþlemek amacýyla örgüt kurma suçuna iliþkin diðer hükümler, bu suç açýsýndan aynen uygulanýr.

Madde 315 - (1) Yukarýdaki maddede tanýmlanan örgütlerin faaliyetlerinde kullanýlmak maksadýyla bunlarýn amaçlarýný bilerek, bu örgütlere üretmek, satýn almak veya ülkeye sokmak suretiyle silâh temin eden, nakleden veya depolayan kiþi, on yýldan onbeþ yýla kadar hapis cezasý ile cezalandýrýlýr.

Madde 316 - (1) Bu kýsmýn dördüncü ve beþinci bölümlerinde yer alan suçlardan herhangi birini elveriþli vasýtalarla iþlemek üzere iki veya daha fazla kiþi, maddî olgularla belirlenen bir biçimde anlaþýrlarsa, suçlarýn aðýrlýk derecesine göre üç yýldan oniki yýla kadar hapis cezasý verilir.

(2) Amaçlanan suç iþlenmeden veya anlaþma dolayýsýyla soruþturmaya baþlanmadan önce bu ittifaktan çekilenlere ceza verilmez.

Madde 317 - (1) Kanunen yetkili olmadýklarý veya Devlet tarafýndan memur edilmedikleri hâlde, bir asker kýtasýnýn veya donanmasýnýn veya savaþ gemisinin veya savaþ hava filosunun veya bir kale veya müstahkem mevkiin veya bir askerî üssün veya tesisin, bir liman veya þehrin komutasýný alanlara müebbet hapis cezasý verilir.

(2) Kanunen yetkili olmalarý veya Devlet tarafýndan görevlendirilmeleri suretiyle yukarýda gösterilen yerlerin komutaný bulunanlardan, yetkili makamlarca komutanlýðý terk etmeleri için verilen emirlere uymayanlara da ayný ceza verilir.

Madde 318 - (1) Halký, askerlik hizmetinden soðutacak etkinlikte teþvik veya telkinde bulunanlara veya propaganda yapanlara altý aydan iki yýla kadar hapis cezasý verilir.

(2) Fiil, basýn ve yayýn yolu ile iþlenirse ceza yarýsý oranýnda artýrýlýr.

Madde 319 - (1) Askerleri veya askerî idareye baðlý olarak görev yapan diðer kiþileri kanunlara karþý itaatsizliðe veya yeminlerini bozmaya veya askerî disiplini veya askerlik hizmetine iliþkin görevlerini ihlâle yönelten ve tahrik edenler ile kanunlara, yeminlere veya disiplin veya diðer görevlere aykýrý hareketleri askerler önünde öven veya iyi gördüðünü söyleyen kimselere, bir yýldan üç yýla kadar hapis cezasý verilir.

(2) Fiil, alenî olarak iþlenmiþse iki yýldan beþ yýla kadar hapis cezasý verilir.

(3) Fiil, savaþ zamanýnda iþlenmiþ ise ceza bir katý oranýnda artýrýlýr.

Madde 320 - (1) Hükûmetin izni olmaksýzýn bir yabancý veya yabancý Devlet hizmetinde veya bunlarýn lehinde çalýþmak üzere Ülke içinde vatandaþlardan asker yazan veya vatandaþlarý silâhlandýran kimseye üç yýldan altý yýla kadar hapis cezasý verilir.

(2) Asker yazýlanlar veya silâhlandýrýlanlar arasýndan asker veya askerlik çaðýnda olanlar varsa ceza üçte biri oranýnda artýrýlýr.

(3) Birinci fýkradaki hizmeti kabul eden kimseye bir yýldan üç yýla kadar hapis cezasý verilir.

Madde 321 - (1) Savaþ zamanýnda Devletin yetkili makam ve mercilerinin emir veya kararlarýna bilerek aykýrý harekette bulunan kimseye bir yýldan altý yýla kadar hapis cezasý verilir.

Madde 322 - (1) Savaþ zamanýnda, Devletin silâhlý kuvvetlerinin veya halkýn ihtiyaçlarý için Devlet veya bir kamu kuruluþu veya kamu hizmetleri yapan veya kamu ihtiyaçlarýný saðlayan bir kuruluþ ile iþ yapmak veya eþya vermek üzere yaptýklarý sözleþmedeki yükümlülükleri kýsmen veya tamamen yerine getirmeyen kimseye üç yýldan on yýla kadar hapis ve onbin güne kadar adlî para cezasý verilir.

(2) Yükümlülüklerin kýsmen veya tamamen yerine getirilmemesi taksirden ileri gelmiþse, cezanýn dörtte üçüne kadarý indirilebilir.

(3) Yükümlülüðün kýsmen veya tamamen yerine getirilmemesine asýl yükümlüler ile aralarýnda sözleþme bulunan aracýlar veya bunlarýn temsilcileri neden olmuþsa, bunlar hakkýnda da ayný cezalar uygulanýr.

(4) Savaþ zamanýnda yükümlülüklerin yerine getirilmesinde hile yapan yukarýdaki fýkralarda yazýlý kiþilere on yýldan onbeþ yýla kadar hapis ve onbin güne kadar adlî para cezasý verilir.

Madde 323 - (1) Savaþ sýrasýnda kamunun endiþe ve heyecan duymasýna neden olacak veya halkýn maneviyatýný sarsacak veya düþman karþýsýnda ülkenin direncini azaltacak þekilde asýlsýz veya abartýlmýþ veya özel maksada dayalý havadis veya haber yayan veya nakleden veya temel millî yararlara zarar verebilecek herhangi bir faaliyette bulunan kimseye beþ yýldan on yýla kadar hapis cezasý verilir.

(2) Eðer fiil;

a) Propagandayla,

b) Askerlere yönelik olarak,

c) Bir yabancý ile anlaþma neticesi,

Ýþlenmiþse, verilecek ceza on yýldan yirmi yýla kadar hapistir.

(3) Fiil, düþmanla anlaþma neticesi iþlenmiþse müebbet hapis cezasý verilir.

(4) Savaþ zamanýnda düþman karþýsýnda milletin direncini tehlikeyle karþý karþýya býrakacak þekilde yabancý paralarýn deðerini düþürmeye veya itibarý amme kaðýtlarýnýn deðeri üzerinde etki yapmaya yönelik hareketlerde bulunan kimseye beþ yýldan on yýla kadar hapis ve üçbin güne kadar adlî para cezasý verilir.

(5) Dördüncü fýkrada yazýlý fiil, bir yabancý ile anlaþma sonucu iþlenmiþse ceza yarýsý; düþmanla anlaþma sonucu iþlenmiþ ise bir katý oranýnda artýrýlýr.

Madde 324 - (1) Sulh zamanýnda seferberlikle ilgili görevlerini ihmal eden veya geciktiren kamu görevlisine altý aydan üç yýla kadar hapis cezasý verilir.

Madde 325 - (1) Türkiye ile savaþ hâlinde bulunan bir devletten akademik derece veya þeref, unvan, niþan ve diðer fahrî rütbe veya bunlara ait maaþ veya baþka yararlar kabul eden vatandaþa bir yýldan üç yýla kadar hapis cezasý verilir.

Madde 326 - (1) Devletin güvenliðine veya iç veya dýþ siyasal yararlarýna iliþkin belge veya vesikalarý kýsmen veya tamamen yok eden, tahrip eden veya bunlar üzerinde sahtecilik yapan veya geçici de olsa, bunlarý tahsis olunduklarý yerden baþka bir yerde kullanan, hileyle alan veya çalan kimseye sekiz yýldan oniki yýla kadar hapis cezasý verilir.

(2) Yukarýdaki yazýlý fiiller, savaþ sýrasýnda iþlenmiþ veya Devletin savaþ hazýrlýklarýný veya savaþ etkinliðini veya askerî hareketlerini tehlikeye koymuþ ise müebbet hapis cezasý verilir.

Madde 327 - (1) Devletin güvenliði veya iç veya dýþ siyasal yararlarý bakýmýndan, niteliði itibarýyla, gizli kalmasý gereken bilgileri temin eden kimseye üç yýldan sekiz yýla kadar hapis cezasý verilir.

(2) Fiil, savaþ sýrasýnda iþlenmiþ veya Devletin savaþ hazýrlýklarýný veya savaþ etkinliðini veya askerî hareketlerini tehlikeye koymuþsa müebbet hapis cezasý verilir.

Madde 328 - (1) Devletin güvenliði veya iç veya dýþ siyasal yararlarý bakýmýndan, niteliði itibarýyla, gizli kalmasý gereken bilgileri, siyasal veya askerî casusluk maksadýyla temin eden kimseye onbeþ yýldan yirmi yýla kadar hapis cezasý verilir.

(2) Fiil;

a) Türkiye ile savaþ hâlinde bulunan bir devletin yararýna iþlenmiþse,

b) Savaþ sýrasýnda iþlenmiþ veya Devletin savaþ hazýrlýklarýný veya savaþ etkinliðini veya askerî hareketlerini tehlikeye sokmuþsa,

Fail, aðýrlaþtýrýlmýþ müebbet hapis cezasý ile cezalandýrýlýr.

Madde 329 - (1) Devletin güvenliði veya iç veya dýþ siyasal yararlarý bakýmýndan niteliði itibarýyla gizli kalmasý gereken bilgileri açýklayan kimseye beþ yýldan on yýla kadar hapis cezasý verilir.

(2) Fiil, savaþ zamanýnda iþlenmiþ veya Devletin savaþ hazýrlýklarýný veya savaþ etkinliðini veya askerî hareketlerini tehlikeye koymuþsa, faile on yýldan onbeþ yýla kadar hapis cezasý verilir.

(3) Fiil, failin taksiri sonucu meydana gelmiþ ise birinci fýkrada yazýlý olan hâlde, faile altý aydan iki yýla, ikinci fýkrada yazýlý hâllerden birinin varlýðý hâlinde ise üç yýldan sekiz yýla kadar hapis cezasý verilir.

Madde 330 - (1) Devletin güvenliði veya iç veya dýþ siyasal yararlarý bakýmýndan niteliði itibarýyla gizli kalmasý gereken bilgileri siyasal veya askerî casusluk maksadýyla açýklayan kimseye müebbet hapis cezasý verilir.

(2) Fiil, savaþ zamanýnda iþlenmiþ veya Devletin savaþ hazýrlýklarýný veya savaþ etkinliðini veya askerî hareketlerini tehlikeyle karþý karþýya býrakmýþ ise, faile aðýrlaþtýrýlmýþ müebbet hapis cezasý verilir.

Madde 331 - (1) Yabancý bir devletin güvenliði veya iç veya dýþ siyasal yararlarý bakýmýndan niteliði itibarýyla gizli kalmasý gereken bilgileri, diðer bir yabancý devlet lehine siyasal veya askerî casusluk maksadýyla temin eden vatandaþa veya bunu Türkiye'de temin etmiþ bulunan yabancýya bir yýldan dört yýla kadar hapis cezasý verilir.

Madde 332 - (1) Devletin askerî yararý gereði girilmesi yasaklanmýþ olan yerlere, gizlice veya hile ile girenlere iki yýldan beþ yýla kadar hapis cezasý verilir.

(2) Fiil, savaþ zamanýnda iþlenirse faile üç yýldan sekiz yýla kadar hapis cezasý verilir.

Madde 333 - (1) Görevi dolayýsýyla öðrendiði ve Devletin güvenliðinin gizli kalmasýný gerektirdiði fenni keþif veya yeni buluþlarý veya sýnaî yenilikleri kendisinin veya baþkasýnýn yararýna kullanan veya kullanýlmasýný saðlayan kiþi, beþ yýldan on yýla kadar hapis ve üçbin güne kadar adlî para cezasý ile cezalandýrýlýr.

(2) Fiil, Türkiye ile savaþ hâlinde bulunan bir devletin yararýna iþlenir veya Devletin savaþ hazýrlýklarýný veya savaþ etkinliðini veya askerî hareketlerini tehlikeye sokacak olursa, faile müebbet hapis cezasý verilir.

(3) Türkiye Devleti tarafýndan yabancý bir memlekette Devlete ait belirli bir iþi görmek için görevlendirilen kimse, bu görevi sadakatle yerine getirmediði ve bu fiilden dolayý zarar meydana gelebildiði takdirde faile beþ yýldan on yýla kadar hapis cezasý verilir.

(4) Bu maddede tanýmlanan suçlarýn iþleneceðini haber alýp da bunlarý zamanýnda yetkililere ihbar etmeyenlere, suç teþebbüs derecesinde kalmýþ olsa bile altý aydan iki yýla kadar hapis cezasý verilir.

Madde 334 - (1) Yetkili makamlarýn kanun ve düzenleyici iþlemlere göre açýklanmasýný yasakladýðý ve niteliði bakýmýndan gizli kalmasý gereken bilgileri temin eden kimseye bir yýldan üç yýla kadar hapis cezasý verilir.

(2) Fiil, Devletin savaþ hazýrlýklarýný veya savaþ etkinliðini veya askerî hareketlerini tehlikeyle karþý karþýya býrakmýþ ise faile beþ yýldan on yýla kadar hapis cezasý verilir.

Madde 335 - (1) Yetkili makamlarýn kanun ve düzenleyici iþlemlere göre açýklanmasýný yasakladýðý ve niteliði bakýmýndan gizli kalmasý gereken bilgileri siyasal veya askerî casusluk maksadýyla temin eden kimseye sekiz yýldan oniki yýla kadar hapis cezasý verilir.

(2) Fiil, Türkiye ile savaþ hâlinde bulunan bir devletin yararýna iþlenmiþ veya Devletin savaþ hazýrlýklarýný veya savaþ etkinliðini veya askerî hareketlerini tehlikeyle karþý karþýya býrakmýþ ise faile aðýrlaþtýrýlmýþ müebbet hapis cezasý verilir.

Madde 336 - (1) Yetkili makamlarýn kanun ve düzenleyici iþlemlere göre açýklanmasýný yasakladýðý ve niteliði bakýmýndan gizli kalmasý gereken bilgileri açýklayan kimseye üç yýldan beþ yýla kadar hapis cezasý verilir.

(2) Fiil, savaþ zamanýnda iþlenmiþ veya Devletin savaþ hazýrlýklarýný veya savaþ etkinliðini veya askerî hareketlerini tehlikeye sokmuþ ise faile on yýldan onbeþ yýla kadar hapis cezasý verilir.

(3) Fiil, failin taksiri sonucu meydana gelmiþ ise, birinci fýkrada yazýlý olan hâlde faile altý aydan iki yýla, ikinci fýkrada yazýlý hâlde üç yýldan sekiz yýla kadar hapis cezasý verilir.

Madde 337 - (1) Yetkili makamlarýn kanun ve düzenleyici iþlemlere göre açýklanmasýný yasakladýðý ve niteliði bakýmýndan gizli kalmasý gereken bilgileri, siyasal veya askerî casusluk maksadýyla açýklayan kimseye on yýldan onbeþ yýla kadar hapis cezasý verilir.

(2) Fiil, savaþ zamanýnda iþlenmiþ veya Devletin savaþ hazýrlýklarýný veya savaþ etkinliðini veya askerî hareketlerini tehlikeyle karþý karþýya býrakmýþ ise aðýrlaþtýrýlmýþ müebbet hapis cezasý verilir.

Madde 338 - (1) Bu bölümde tanýmlanan suçlarýn iþlenmesi, ilgili kiþilerin dikkat ve özen yükümlülüðüne aykýrý davranmalarý sonucu mümkün olmuþ veya kolaylaþmýþ ise, taksirle davranan faile altý aydan üç yýla kadar hapis cezasý verilir.

(2) Fiil, savaþ sýrasýnda iþlenmiþ veya Devletin savaþ hazýrlýklarýný veya savaþ etkinliðini veya askerî hareketlerini tehlikeyle karþý karþýya býrakmýþ ise, taksirle davranan faile üç yýldan sekiz yýla kadar hapis cezasý verilir.

Madde 339 - (1) Devletin güvenliði veya iç veya dýþ siyasal yararlarý bakýmýndan gizli kalmasý gereken bilgileri veya yetkili makamlarýn açýklanmasýný yasakladýðý ve niteliði bakýmýndan gizli kalmasý gereken hususlarý elde etmeye yarayan ve elde bulundurulmasý için kabul edilebilir bir neden gösterilemeyen belgelerle veya bu nitelikteki herhangi bir þeyle yakalanan kimseye bir yýldan beþ yýla kadar hapis cezasý verilir.

(2) Fiil, savaþ zamanýnda iþlenirse faile üç yýldan sekiz yýla kadar hapis cezasý verilir.

Madde 340 - (1) Yabancý devletlerden birinin baþkanýna karþý bir suç iþleyen kiþiye verilecek ceza, sekizde biri oranýnda artýrýlýr. Suçun müebbet hapis cezasýný gerektirmesi hâlinde, aðýrlaþtýrýlmýþ müebbet hapis cezasýna hükmolunur.

(2) Fiil, soruþturulmasý ve kovuþturulmasý þikâyete baðlý suçlardan ise, soruþturma ve kovuþturma yabancý devletin þikâyetine baðlýdýr.

Madde 341 - (1) Resmen çekilmiþ olan yabancý devlet bayraðýný veya diðer egemenlik alametlerini alenen tahkir eden kimseye üç aydan bir yýla kadar hapis cezasý verilir.

(2) Bu suçtan dolayý soruþturma ve kovuþturma yapýlmasý, ilgili devletin þikâyetine baðlýdýr.

Madde 342 - (1) Türkiye Cumhuriyetinde sürekli veya geçici olarak görevlendirilmiþ yabancý devlet temsilcileri ile bunlarýn diplomasi memurlarý veya uluslararasý kuruluþlarýn temsilcileri ile bunlarýn diplomatik ayrýcalýk ve baðýþýklýk tanýnan memurlarý, kendilerine karþý görevlerinden dolayý iþlenen suçlar bakýmýndan, kamu görevlisi kabul edilerek; suç iþleyen kiþiler hakkýnda, bu Kanunun ilgili hükümlerine göre cezaya hükmolunur.

(2) Ýþlenen suç hakaret ise, soruþturma ve kovuþturma yapýlmasý, maðdurun þikâyetine baðlýdýr.

Madde 343 - (1) Bu bölümde yazýlý hükümlerin uygulanmasý, karþýlýklýlýk koþuluna baðlýdýr

Madde 344 - (1) Bu Kanunun;

a) "Ýmar kirliliðine neden olma" baþlýklý 184 üncü maddesi yayýmý tarihinde,

b) "Çevrenin kasten kirletilmesi" baþlýklý 181 inci maddesinin birinci fýkrasý ile "Çevrenin taksirle kirletilmesi" baþlýklý 182 nci maddesinin birinci fýkrasý yayýmý tarihinden itibaren iki yýl sonra,

Madde 345 - (1) Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.